Që kur mercenarët e Wagner morën armët pa gjuajtur asnjë të shtënë, duke e kthyer pakënaqësinë në Donbas në një kryengritje që marshonte në mënyrë të pashmangshme drejt Moskës nga Rusia jugore, grupi paraushtarak nuk ka qenë kurrë i njëjti. Dhe as pesha e saj në gjeopolitikën ndërkombëtare. Kremlini mori kontrollin e situatës dhe shumë përfunduan ‘të mërguar’ në Bjellorusi.
Sikur ajo autokolonë të kishte thyer një mur të realitetit, njerëzit e Prigozhinit trokitën në derën e Evropës dhe lindja e Kontinentit të Vjetër ka qenë një fole grerëzash që nga fillimi i verës. Shumë qeveri nuk e pëlqejnë praninë e grupit Wagner në vendin fqinj; shumë më pak pasi shohin se çfarë janë të aftë. Aq më pak duke e ditur se lideri i tyre ka vdekur dhe se pengesat e tyre mund të bien në çdo moment përtej kufirit të gabuar.
Ka pasur disa drejtues që ia kanë shprehur Minskut. Siç e ka bërë publike ministri i Brendshëm polak, Mariusz Kaminski, si qeveria e tij, ashtu edhe ajo e Letonisë, Lituanisë dhe Estonisë, i kanë kërkuar regjimit të Lukashenkos që mercenarët të largohen menjëherë nga vendi. Një herë e përgjithmonë.
“Ne kërkojmë që regjimi i Lukashenkos të largojë menjëherë grupin Wagner nga Bjellorusia dhe që emigrantët e paligjshëm të largohen menjëherë nga zona kufitare”, ka kërkuar Kaminski. Ai e ka bërë këtë në Varshavë, në deklaratat e mbledhura nga agjencia e lajmeve PAP dhe pas takimit me homologët e tij në vendet baltike për të diskutuar situatën. Por, mbi të gjitha, ai e ka shprehur duke përkrahur një opinion që është pothuajse standardi i Evropës Lindore.
Dhe i vetëdijshëm se fjalët në vetvete nuk funksionojnë gjithmonë, skeptik pas një vere me mijëra kërkesa dhe zero përgjigje, ai e ka nxjerrë asin nga mëngët. Hap rrugën: “nëse ndodh një incident kritik në kufirin me Bjellorusinë, pavarësisht nëse është një kufi polak, lituanez apo letonez, ne do të hakmerremi menjëherë”; dhe lëshon urdhrin: “do të mbyllen të gjitha pikat kufitare”.
Në këtë drejtim, ai shfaq një plan që qetëson dhe çrregullon në pjesë të barabarta. E para sepse ofron garanci. E dyta sepse tregon se ai është serioz. Ka qenë e vendosur në pohimin se tashmë është studiuar, se dihet se si bëhet. Se janë gati të mbyllin kufirin. Se, nëse bllokohet kalimi për udhëtarët dhe mallrat, do të zhvillohen “kanale” në mënyrë që disidentët bjellorusë të persekutuar nga regjimi të mund të arrijnë në BE “të sigurt”.
Por se ky do të jetë vetëm një përjashtim dhe mbi të gjitha, se ata tashmë janë paralajmëruar. Këto fjalë vijnë, sipas Kaminskit, pas një “përshkallëzimi” të tensionit në kufi me rritjen e një “presioni migrator” të qëllimshëm. Me fjalë të tjera, Minsku, sipas mendimit polak, i përdor njerëzit si ‘armë’ për të destabilizuar Varshavën. Ministrja e Brendshme e Lituanisë, Agne Bilotaite, vendi i së cilës është gjithashtu i rrënuar nga e njëjta strategji, nuk ka nguruar të thotë se ka besim se dy pika të tjera kufitare do të mbyllen në vendin e saj “në të ardhmen e afërt”.
I njëjti përfundim është paraqitur nga Letonia dhe Estonia, përveç “kritereve specifike” të dakorduara.