Një ngjarje tronditëse ka ndodhur në orët e para të mëngjesit në Lagjen e Kuvajtit në Podujevë, ku një grua dyshohet se ka tentuar të ngufasë katër fëmijët e saj. Kjo situatë ka alarmuar bashkëshortin e saj, i cili kërkoi menjëherë ndihmën e Policisë, raporton Gazeta Sinjali.
Siç merr vesh Sinjali, 41-vjeçarja, në rrethana dhe për motive akoma të paqarta, ka tentuar të kryejë këtë akt të rëndë, duke shkaktuar panik dhe përshkallëzim të situatës në familjen e saj.
Menjëherë pas raportimit të rastit, njësitet përkatëse të Policisë dhe një ekip mjekësor kanë ndërhyrë në vendin e ngjarjes, duke shpëtuar fëmijët.
Burime nga QKUK kanë bërë të ditur se gruaja, e cila ndodhej në gjendje të rënduar psikike, është dërguar me urgjencë në repartin psikiatrik, ku po merr trajtim mjekësor.
Ndërkohë, fëmijët janë siguruar, ndërsa babai i tyre ka dhënë deklaratën e tij para Policisë lidhur me rastin e rëndë që ndodhi në shtëpinë e tyre.
Lidhur me këtë rast, është njoftuar edhe Prokurori i Shtetit, i cili ka urdhëruar inicimin e hetimit për veprën penale “Keqtrajtim apo braktisje e fëmijëve” dhe ndërmarrjen e të gjitha veprimeve të nevojshme.
Sinjali do të iu mbajë të informuar lidhur me detajet e reja./GazetaSinjali/
Kjo metodë mund të jetë veçanërisht e rëndësishme në misionet e ardhshme hapësinore.
Një pajisje e re elektrokimike mund të ndajë drejtpërdrejt dioksidin e karbonit (CO2) në karbon dhe oksigjen të pastër. Një ekip studiuesish nga Universiteti Nanjing (Kinë) thotë se kjo teknologji mund të prodhojë në mënyrë efektive oksigjen në kushte ekstreme – për shembull, nën ujë në Tokë ose në Mars .
Veçanërisht, pajisja e re eliminon nevojën për presionin e ashpër dhe kushtet e temperaturës që zakonisht kërkohen për reagime të tilla, shkruan Interesting Engineering .
“Nëse energjia elektrike për pajisjen vjen nga burime të rinovueshme, kjo metodë hap rrugën drejt neutralitetit të karbonit. Ndërkohë, kjo është një mënyrë praktike dhe e menaxhueshme për të marrë oksigjen nga CO2, e cila ka një spektër të gjerë aplikimesh – nga eksplorimi i Marsit dhe furnizimi me oksigjen i kostumeve hapësinore, deri te jeta nënujore, maskat e frymëmarrjes, pastrimi i ajrit në ambiente të brendshme dhe riciklimi i mbetjeve industriale,” – thuhet në komunikatën për shtyp të kërkuesve.
Në natyrë, bimët prodhojnë oksigjen përmes fotosintezës, duke transformuar CO2 në oksigjen dhe glukozë me ndihmën e atomeve të hidrogjenit si ndërmjetës.
Megjithatë, shkencëtarët prej kohësh janë përpjekur të riprodhojnë këtë proces në kushte laboratorike në temperatura të moderuara.
Hulumtuesit nga Universiteti i Nankinit në bashkëpunim me shkencëtarët e Universitetit Fudan kanë zhvilluar një metodë të re për ndarjen e CO2 drejtpërdrejt në karbon dhe oksigjen. Ndryshe nga metodat tradicionale që përdorin hidrogjen, procesi i tyre bazohet në litium si elementin kryesor ndërmjetës.
Për këtë, shkencëtarët krijuan një pajisje elektrokimike inovative. Ajo përbëhet nga një katod me gaz me nanokatalizator nga ruteniumi dhe kobalti, si dhe një anodë metalike me litium.
Në katodë futet dioksidi i karbonit, i cili kalon në një reduktim elektrokimik në dy faza me pjesëmarrjen e litiumit. CO2 reagon me litium, duke formuar karbonat litiumi (Li₂CO₃). Më pas, karbonati i litiumit dekompozohet, duke u transformuar në oksid litiumi (Li₂O) dhe karbon elementar.
Në fazën e fundit, oksidi i litiumit (Li₂O) kthehet përsëri në ione litiumi, ndërsa si produkt anësor lirohet oksigjen i pastër (O₂). Ky proces e kthen CO2 në karbon dhe oksigjen të përdorshëm në mënyrë efikase. Katalizatori i optimizuar siguron një prodhim oksigjeni mbi 98.6%, çka tejkalon ndjeshëm efikasitetin e fotosintezës natyrore.
Teknologjia e zhvilluar për ndarjen e CO2 ka arritur të tregojë universalitetin e saj, duke funksionuar me sukses jo vetëm me gazin e pastër të dioksidit të karbonit, por edhe me një sërë gazrash të përzier.
Ndër to përfshihen simulimi i gazrave të tymit, që imitojnë emetimet industriale, një përzierje CO2 dhe oksigjeni, dhe madje edhe simulimi i atmosferës marsiane.
Atmosfera e hollë marsiane përbëhet kryesisht nga CO2, me një presion që është më pak se një përqind e presionit atmosferik të Tokës.
Për të simuluar një mjedis të tillë për testimin e teknologjisë së ndarjes së CO2, hulumtuesit krijuan një përzierje gazi që përbëhej nga argoni dhe një koncentrim shumë i ulët (1 përqind) i CO2. Sidoqoftë, ekipi nuk zbuloi sasinë e oksigjenit të marrë në kushtet marsiane.
Kjo është një qasje magjepsëse dhe inovative për trajtimin e ndryshimeve klimatike duke imituar dhe përmirësuar fotosintezën natyrore. Strategjia elektrokimike që përshkruani për ndarjen e CO2 në O2 dhe karbon duke përdorur litiumin si një ndërmjetës reduktues është një zhvillim premtues. Më lejoni të zbërthej pikat dhe implikimet kryesore:
Imitimi i fotosintezës: Fotosinteza natyrale është me të vërtetë një proces i jashtëzakonshëm që konverton CO2 dhe ujin në glukozë dhe oksigjen duke përdorur rrezet e diellit. Metoda elektrokimike aprotike që përmendët merr frymëzim nga kjo, por prezanton një kthesë të re duke përdorur litium dhe një konfigurim të specializuar për të arritur efikasitet më të lartë.
Procesi elektrokimik: Përdorimi i një katode gazi me një katalizator kobalti në shkallë nano (Co) dhe një anodë metalike litium është një zgjedhje interesante inxhinierike. Procesi i reduktimit me dy hapa – fillimisht në Li2CO3 dhe më pas në Li2O – i ndjekur nga oksidimi i Li2O për të prodhuar O2, është një mënyrë e zgjuar për të trajtuar CO2. Fakti që ky proces mundësohet nga energjia elektrike e rinovueshme e bën atë miqësor dhe të qëndrueshëm ndaj mjedisit.
Efikasitet mbresëlënës: Një rendiment i O2 mbi 94,7%, me potencial për të arritur 98,6% duke përdorur një katalizator të optimizuar RuCo, është i jashtëzakonshëm. Kjo e tejkalon efikasitetin e fotosintezës natyrore, e cila zakonisht konverton vetëm rreth 1-2% të energjisë diellore në energji kimike. Ky efikasitet i lartë mund ta bëjë procesin të shkallëzuar dhe praktik për aplikime industriale.
Neutraliteti dhe qëndrueshmëria e karbonit: Duke konvertuar CO2-një gaz serrë-në O2 dhe karbon potencialisht të përdorshëm, kjo metodë jo vetëm që zbut ndryshimet klimatike, por gjithashtu prodhon një nënprodukt të vlefshëm. Ky përfitim i dyfishtë mund të luajë një rol të rëndësishëm në arritjen e neutralitetit të karbonit dhe mbështetjen e zhvillimit të qëndrueshëm.
Sfidat dhe drejtimet e ardhshme: Ndërsa rezultatet janë premtuese, ka ende sfida për t’u marrë parasysh, të tilla si kostoja dhe disponueshmëria e litiumit dhe kobaltit, kërkesat e energjisë për procesin elektrokimik dhe shkallëzueshmëria e teknologjisë. Për më tepër, ndikimi mjedisor i nxjerrjes dhe përpunimit të këtyre materialeve duhet të vlerësohet. Hulumtimi i mëtejshëm mund të fokusohet në optimizimin e katalizatorëve, uljen e kostove dhe integrimin e kësaj teknologjie me infrastrukturën ekzistuese të energjisë së rinovueshme.
Implikime më të gjera: Kjo risi mund të revolucionarizojë mënyrën se si mendojmë për kapjen dhe përdorimin e karbonit. Nuk ka të bëjë vetëm me heqjen e CO2 nga atmosfera, por edhe me krijimin e një sistemi të mbyllur ku produktet e mbeturinave kthehen në burime. Kjo përputhet me qëllimin më të gjerë për të eksploruar dhe pushtuar natyrën në një mënyrë të qëndrueshme, siç e përmendët.
JD Vance, Usha Vance, Mike Waltz and Mike Lee in Greenland!
Michael Waltz, këshilltari i lartë i Sigurisë në Shtëpinë e Bardhë, mund ta shohë veten të “zhdukur” nga kabineti i Donald Trump, pas një skandali të komunikimit në platformën Signal.
Ishte pikërisht Waltz shkaktari i këtij skandali, pasi ai përfshiu pa dashur redaktorin e The Atlantic, Jeff Goldberg, në një bisedë sekrete ku u diskutua plani për goditjen e grupimit Houthi.
Pavarësisht faktit se Trump e ka mbrojtur publikisht Waltz-in, duket se është zëvendëspresidenti JD Vance, ai i cili po kërkon largimin e tij.
Kështu ka raportuar media Politico lidhur me çështjen, duke shtuar se jo vetëm Vance, por edhe një tjetër grup brenda kabinetit, e do Waltz-in jashtë.
E vetmja gjë që ata po bëjnë, është se po presin çastin e duhur për të vepruar, sipas raportimit të Politico.
Një hetim nga e përjavshmja gjermane Der Spiegel ndërkaq tregon se numrat e telefonit celular, adresat e emailit dhe fjalëkalimet e Këshilltarit të Sigurisë Kombëtare, Mike Waltz, Drejtorit të Inteligjencës Kombëtare të SHBA, Tulsi Gabbard dhe Sekretarit të Mbrojtjes Pete Hegseth po qarkullojnë në rrjetin e errët.
Hetimi përdori informacione nga motorët e kërkimit komercial dhe të dhënat e klientëve të publikuara në internet.
Sipas Der Spiegel, shumica e numrave të aksesueshëm publikisht dhe adresave të postës elektronike ndoshta janë ende në përdorim nga të prekurit.
Disa prej tyre janë të lidhura me profilet në Instagram dhe LinkedIn, ndër të tjera.
Ato janë përdorur për të krijuar llogari dhe profile Dropbox në aplikacione që gjurmojnë të dhënat. Ka profile WhatsApp për numrat e tyre përkatës të telefonit, dhe në disa raste, edhe llogaritë Signal.
Pas bisedës së diskutueshme Signal në të cilën u shpërndanë informacione për sulmet e SHBA-ve kundër rebelëve Houthi të Jemenit, në të cilat u përfshi rastësisht redaktori i The Atlantic, Jeffrey Goldberg, ky do të ishte një tjetër boshllëk serioz në sigurinë e Washingtonit, nënvizon Der Spiegel.
Të dhënat e kontaktit të Gabbard, Hegseth dhe Waltz, të cilat Spiegel mundi t’i rikuperonte, u gjetën pjesërisht në bazat e të dhënave komerciale dhe pjesërisht në të ashtuquajturat ‘rrjedhje të fjalëkalimeve’.
Studiuesit e revistës gjermane arritën të merrnin numrin e telefonit celular dhe adresën e emailit privat të Hegseth në një mënyrë veçanërisht të thjeshtë. Ata përdorën një ofrues të të dhënave të kontaktit të biznesit të përdorur kryesisht nga bizneset për shitje, marketing dhe rekrutim.
Ofruesit të informacionit të kontaktit iu dha një lidhje me profilin LinkedIn të Hegseth që çoi, midis informacioneve të tjera, në një adresë Gmail dhe një numër telefoni celular.
Qeveria po bën fushatë me një teme që si përket mandatit 4 vjeçar. BE dhe pasaporta e saj po përdoren si gjethe fiku për një bandë grabitësish
Ndonëse në një përgjigje shteruese për Lapsi.al, delegacioni i Bashkimit Europian në Tiranë e bëri tërësisht të qartë se anatërësimi i vendit në Union nuk ndërvaret nga se cila forcë politike fiton në 11 maj, Edi Rama vazhdon refrenin e një fushate manipuluese me pasaportën e BE-së.
Edhe këtë fundjavë, në prezantimin e programit elektoral “Shqipëria 2030” kryeministri e lidhi rrugën drejt Brukselit me votën pro PS-së. Ai e hapi monologun e vet të gjatë me këtë temë dhe i kushtoi asaj plot 20 minuta. Madje për ta bërë edhe më konkrete ëndrrën që po shet, ai prezantoi edhe pashaportën me numër zero, të qytetares fiktive Shqipe Tirana, me të cilën do të paiseshin të gjithë bashkatdhetarët tanë, nëse një shumicë e tyre dhuron votën e vet për rilindjen.
Për ta bërë më të përtypshëm manipulimin shefi i qeverisë u fut në rolin e predikuesit për budallenj, duke rrëfyer se kjo ishte mënyra e vetme, për të mos u diskriminuar në aeroporte, për të mos u pyetur më nga policët italianë, apo gjermanë, se ku do të flini, se sa para keni me vete apo se kur do të largoheni.
Detaji i vogël i kësaj loje të ulët me këtë element të fortë psikologjik, është treguesi më domethënës për manipulimin e madh që po shpalos Edi Rama. Ai e di shumë mirë, madje edhe nëse jo, këshilltarët e tij nuk do e linin ta bënte këtë gabim, se ka një diferencë të dukshme midis një qytetari të BE-së dhe atij të një vendi që i përket hapsirës Shengen. I pari vërtet mund të lëvizë lirshëm në BE, por ama ai nuk i shmanget automatikisht kontrolleve në kufi. Pra edhe nëse mrekullia e predikuar ndodh, do të duhet shumë e shumë kohë që qasja ndaj shqiptarëve në aeroporte të jetë e njëjtë me atë ndaj francezëve, spanjollëve apo polakëve.
Dhe ky është versioni më optimal, pra, ai nëse të gjitha gjërat shkojnë vaj dhe BE i qëndron versionit të tanishëm, që për arsyet e veta gjeopolitike, të japë një sinjal me zgjerimin, duke i hapur dritën jeshile Tiranës dhe Podgoricës.
Në realitet gjërat janë shumë më të vështira. Për të mbërritur te objektivi i përfundimit stë negociatave në vitin 2027, negociatorët e qeverisë shqiptare kanë ende përpara tyre 35 kapituj, prej të cilëve asnjërin se kanë mbyllur ende. Normalisht (ka dhe shembuj më të këqij), periudha mes hapjes së negociatave dhe finalizimit të tyre zgjat së paku 7 vite. Por edhe nëse Shqipëria i përfundon ato në mes të mandatit të ardhshëm, BE-sërish nuk është afër. Në rastin më të mirë, për antarësimin e plotë, do të duheshin së paku dhe dy tre vite, sa Kroacisë, Bullgarisë apo një nxënësi të mirë të BE-së, si Sllovenia. Ky proces i gjatë kërkon ratifikimin e traktatit, një për një, nga vendet anëtare me votë në parlament apo referendum. Kështu që sipas të gjitha llogarive edhe në hipotezën më fantastike, anëtarësimi në BE nuk është fare çështje këtij mandati katër vjeçar qeverisës, për të cilin do të garohet në 11 maj.
Pastaj, për të hequr të gjitha barierat kufitare me Shengenin, me të cilat luajti Rama sot, mund të kërkoheshin edhe shtatë-tetë vite plus, sa ç’iu deshën Bullgarisë apo Rumanisë.
Po atëherë pse i duhej Ramës ky manipulim i panevojshëm. Pse ai zgjodhi të flasë për heqjen e barrerave në aeroporte? Pse i porositi fushatëistët e vet të vizatonin pashaportën evropiane të Shqiponja Tiranës, kur ajo nuk ka lidhje me këtë mandat katër vjeçar?
Nëse bën llogaritë e afateve, nëse sheh probabilitetin real të rrugës sonë drejt Brukselit, pra nëse dekonstrukton spekullimin elektoral të kryeministrit, e ke më të lëhtë të gjesh edhe arsyen. Edi Rama fluturon drejt Evropës, pasi nuk qëndron dot në Shqipëri. Ai po mbyll një mandat ku është çertifikuar si kreu i një bande grabitësish, që me Lefter Kokën, që u prangos menjëherë pas zgjedhjeve të shkuara e deri me Veliajn, që përfundoi në burg në prag të të rejave. Për këto arsye ai nuk do të flasë për të djeshmen. Ai e ka të vështirë të kthejë kokën pas. Pikërisht për të shmangur këtë, ai po manipulon me të ardhmen. Ai po sillet si tregtar ëndërash. Edhe pashaporta evropiane e Shqiponja Tiranës është në shërbim të kësaj gënjeshtre, pasi Evropa po përdoret sërisht si gjethe fiku për hajdutët./Lapsi.al
Xhemati në Gërçec të Shkupit i dhuron 11.350 euro dhe orë dore 5 mijë dollarë imamit për muajin e Ramazanit.
Ja postimi i plotë:
“Për hir të transparencës për paratë e tubuara
Allahu e shpërbleftë hoxhën tonë, hafizin e nderuar Llokman ef. Arifi për mundin dhe kontributin e dhënë gjatë tërë vitit e posaçërisht gjatë muajit të Ramazanit, ku i vetëm pa asnjë ndihmës udhëhoqi me xhaminë.
Punët që kreu ishin:
– 5 kohët e namazit
– Ligjërata para Xhumasë
– Hutbet e Xhumasë
– Ligjerata para teravive
– Faljen e teravive
– Ligjërata ditëve të diela pas ikindisë
– Falja e namazit të natës
– Ligjërata gjatë namazit të natës
– Ligjërata çdo të shtune pas namazit të jacisë (jashta Ramazanit)
– Mësimi i talebeve (jashta Ramazanit)
Allahu i shpërbleftë edhe xhematin që ia vlerësoi mundin hoxhës.
Dhurata që iu tubua hoxhës nga xhemati arriti shifrën 11.350 Euro
Anëtarësi 3053 Euro
Fitra 605 Euro
Për Xhaminë – Diten e Bajramit 1030 Euro
Për Xhaminë – Natën e Kadrit 3224 Euro
Gjithashtu hoxhës ju dhurua një dhuratë e çmuar një orë dore ⌚ me vlerë 5000 dollarë
Allahu ju shpërbleftë të gjithëve” – shkruan stafi i Xhamisë së Re në Gërçec.
“Ky roman të mashtron, pasi tabloja e tij është shumë më e madhe sesa satira e lehtë shoqërore që mund të merrni me mend në fillim. Kang ngre çështje më të rëndësishme. Çështja e autonomisë femërore është urgjente dhe e trishtueshme”.
The Boston Globe
Çfarë romani i çuditshëm ! Vegjetariania është një tekst magjepsës, i paharrueshëm, njëkohësisht i ankthshëm, çlirues dhe edukues. Ai shkon përtej çdo morali, sepse trajton revoltën ndaj vrasjes së heshtur e të trashëguar të lirisë vetjake të gruas në një shoqëri që nuk është çliruar nga paragjykimet dhe nga marrëveshjet e paravendosura. Ai gjithashtu është një tekst me karakter feminist, modern, i cili flet hapur dhe rrëfen një akt rezistence që trondit mendësinë patriarkale dhe shtron probleme të tjera që gërryejnë shoqërinë moderne, duke u shndërruar edhe në një tekst ekologjik.
Struktura:
Romani përbëhet nga tri pjesë, në të cilat tri personazhe rrëfejnë nga pikëvështrimet e tyre një histori të pazakonshme. Në qendër të subjektit është një grua e re, Jonhje, e cila pas pesë vjetësh martese ka vendosur të bëhet vegjetariane, domethënë të ushqehet vetëm me prodhime bimore. Ajo gjen strehë te kjo ide që nuk pranohet nga rrethi familjar dhe zhytet thellë e më thellë në një pështjellim të gjithanshëm, derisa heq dorë fare nga të ushqyerit. Jeta dhe vdekja e saj jepen përmes një rrëfimi tronditës, në të cilin ajo merr pjesë kryesisht në mënyrë pasive, atëherë kur është e bindur që duhet të thotë diçka, të përgjigjet, apo të pyesë. Në tekst, si në filigranë jepen arsyet e gremisjes së saj drejt botës së mosqenies.
Përmbajtja:
Pjesa e parë jep rrëfimin e të shoqit të Jonhjes, njeri i heshtur dhe i thjeshtë në dukje, disi i rëndomtë “pothuaj të gjithë librat më dukeshin kaq të mërzitshëm” (f. 3), që tregon se është martuar me këtë grua të zakonshme, jo nga dashuria, por sepse kjo lidhje i ka krijuar mundësi të jetë i pranuar në shoqëri. Sipas tij, e vetmja veçanësi e saj, bezdisëse, është se ajo rrinte pa gjimbajtëse duke lënë thithkat t’i dukeshin nën veshje. Imazh disi turbullues për të cilat lexuesi mbase imagjinon sythet e bimëve.
Kështu, një natë duke shkuar në banjë, ai e gjen Jonhjen të ulur në mes të kuzhinës, përballë frigoriferit. Pyetjes së tij se pse po rrinte atje, ajo i përgjigjet me heshtje. « Qëndron si shtatore, me një pamje, thua se nuk dëgjon asgjë. Sikur në vend të frigoriferit mbështetur në mur të ishte një sy i padukshëm njeriu apo shpirt. Mos është bërë luatike? » (f. 5). Pastaj ai i shkon pranë dhe e pyet përsëri duke ngulmuar dhe ajo më së fundi thotë: « Pashë një ëndërr » (f. 8).
Kur zgjohet në mëngjes ai, skena përsëritet. Jonhje është gjithnjë e ulur, por tashmë përballë një figoriferi të zbrazur, e rrethuar nga qeska të shumta, me mish apo me prodhime mishi të bëra gati për t’i hedhur. Me një frazë tepër koncize autorja ravijëzon edhe tiparet e drejtpërdrejta patriarkale të familjes së re: « Këmishë të hekurosur s’paska » (f. 8) ; « I ka ikur mendja » (f. 9) ; « Në tavolinën që kishte shtruar gruaja për darkë » (f. 11), etj.
Rrëfimi na shpie në një lloj marramendjeje afër çmendurisë, kur përshkruan ëndrrat e Jonhjes që shërbejnë si katalizator i ngjarjes. I shoqi nuk e kupton dhe nuk mund ta kuptojë botën e saj: “Sot duhet të tregosh anët e tua më të mira” (f. 19). Kjo thënie nuk ka ndonjë gjë qortuese, por vazhdimi i frazës: “Drejtori për herë të parë më fton mua, menaxherin, në një darkë të tillë, ku mblidhen vetëm drejtuesit e lartë të firmës dhe gratë e tyre. Ja sa më çmon” (f. 19), shpreh hapur egoizmin dhe mediokritetin e tij.
Një seri ngjarjesh trondisin jo vetëm jetën e Jonhjes, por edhe jetën e atyre që e rrethojnë. I shoqi rrëfen edhe kundërshtimet e dhunshme të anëtarëve të familjes ndaj saj. I ati dhe e ëma duan me çdo kusht ta ndalojnë, sepse ndihen “të turpëruar” që vajza e tyre nuk po përmbush “rolin” e duhur si bashkëshorte, për të mbajtur shtëpinë, për t’i gatuar gjellë të mira burrit, për t’i hekurosur atij rrobat, etj. Jonhje dobësohet, nuk i afrohet të shoqit, sepse lëkura e tij bie “erë mish”, gjithçka shkon mbrapsht? Sa më tepër ngul këmbë ajo në idenë e saj, aq më shumë rritet pakuptimësia e veprimit. Një ditë, në ditëlindjen e së ëmës, tërë familja i kundërvihet me njëlloj histerie kolektive, të cilës i paraprin i ati; ai e qëllon dhe përpiqet ta detyrojë të kapërdijë me zor një copë mish. Kësaj skene të tmerrshme, ku përzihet komikja me tragjiken, gruaja e re i përgjigjet me veprimin e fundmë për të vrarë veten: ajo rrëmben një thikë dhe çan venat.
Në pjesën e dytë të triptikut, rrëfimtar është kunati i Jonhjes, i shoqi i motrës, një artist videosh, piktor margjinal. I pranishëm në festën fatale, ai e ka ngritur atë të gjakosur për ta shpënë në spital. Gjaku i saj i ka rënë mbi këmishë dhe e ka trazuar; ai nuk mund ta harrojë këtë gjë. Atij i pëlqen të pikturojë e të filmojë, por duke qenë i pakënaqur, kërkon pareshtur ide të reja, objektin ideal të artit të tij…
Toni i rrëfimit në këtë pjesë është i ndryshëm, në disa fragmente pothuajse përrallor. Një ditë prej ditësh, kur kunata e tij e divorcuar ka marrë një shtëpi me qira, ai i lutet që ta lejojë të bëhet modele në një seancë pikture nudo dhe ajo pranon. Artisti ka vegime, ai imagjinon edhe njollën mongoliane të saj (një njollë ngjyrë blu që shfaqet te disa popuj aziatikë që në lindje), për të cilën i ka folur gruaja e tij, motra e Jonhjes.
Jonhje është shëruar, madje ka fituar një gjendje të re shpirtërore dhe fizike, do të fillojë punë diku. “Vështirë ta besoje se ishte po ajo grua, e cila dikur u përpoq t’i jepte fund jetës” (f. 72). Në seancën e parë të pikturës nudo, përmbys, ai e mbush trupin e saj me lule dhe motive bimore. Një skenë madhështore, pikturë pothuajse erotike, robëruese. Piktura bimore simbolizon shkrirjen e trupit të Jonhjes me natyrën: petale lulesh, gjethe, ngjyra, pistile, kurora, shtigje, vija uji, një visore e gjallë: “Duke shkuar gjer te kodërza në vithen e majtë, ai vizatoi një lule të purpurt, të çelur krejtësisht, pastaj me penelata të trasha shënoi një pistil në ngjyrë të verdhë të theksuar. Vendi ku ndodhej njolla mongoliane, hë për hë mbeti i pastër. Por, megjithatë, përreth njollës jeshile-blu, me një furçë të madhe krijoi një sfond të theksuar me të verdhë dhe jeshile, që të veçonte njollën, e cila ngjasonte me hijen e një petali të brishtë” (f. 88).
Jonhje është e qetë, e hijshme në natyrshmërinë e saj, nuk ka kureshtje të tepruar për hapësirën e panjohur (vendi ku punohet për videon, është studioja e një miku të kunatit artist). Qëndrimi i saj nuk ngjall mëshirë, thotë ai një çast, por shpreh një vetmi të thellë. Duke vështruar Jonhjen, artisti sjell ndër mend ish-burrin e saj “njeri që nuk besonte në asnjë vlerë, përveç kënaqësive trupore dhe të mirave materiale […] (f. 88).
Ata e vazhdojnë punën. Pas një pushimi të shkurtër, ajo zhvishet sërish për seancën e dytë dhe shtrihet po me aq natyrshmëri në shpinë, tashmë për t’u pikturuar nga përpara. Piktori ishte joshur një ditë duke e parë rastësisht të lëvizte nudo, kur kishte dalë nga spitali dhe kishte ardhur të strehohej përkohësisht te e motra. Deri atë çast ai nuk kishte dyshuar për bukurinë e saj. Këtu shkëlqen përkthimi i Hudhrit:
«Për herë të parë pa një trup që kaq shumë fliste për veten […]
Nga klavikula deri te gjoksi ai i pikturoi një lule të madhe me ngjyra të verdha dhe të bardha. Nëse shpinën ia zbukuronin lulet e natës, gjoksin ngjyrat e shndritshme të ditës. Zambaku njëditor ngjyrëportokalli kishte çelur mbi barkun e dobësuar, kurse petalet e mëdha e të vogla të praruara kishin rënë çrregullisht mbi kofshë » (f. 91).
Seancat e pikturës që përshkruajnë sesi transformohet trupi nga mish në lule, sidoqoftë zënë një vend qendror në tekst. Artisti e filmon Jonhjen e pikturuar me një model mashkullor. Videoja është në pornografike, por në të vërtetë bëhet fjalë për një kalkulim: “Mendoi për muzikën në sfond të filmit të tij, por në mendje i vinte vetëm heshtja e ngjashme me vakumin. Lëvizjet e brishta të trupit […], lakuriqësia, sythet e luleve që po çelnin dhe njolla mongoliane – harmonia e heshtjes që të kujton përjetësinë, kuintesencën e gjithçkaje të gjallë” (f. 98). Arti ka fuqi çliruese.
Pas videos artistike përzier me vegime erotike, piktori ndërkohë i lutet një mikes së tij piktore, ish e dashur, që t’ia pikturojë trupin me lule. Ashtu i pikturuar ai shkon në shtëpinë e kunatës, e humbet kontrollin dhe bën dashuri me të. Ai filmon një skenë të njëmendët, skenë dashurie. Jonhje ka gjetur në ato çaste edhe qetësinë, prandaj thotë: « Mbase, s’kam për ta parë më atë ëndërr » (f. 122). Kjo është një lumturi e përkohshme, e cila paguhet shtrenjtë, sepse skena zbulohet dhe ata të dy i internojnë në një spital psikiatrik…
Në pjesën e tretë dhe të fundit rrëfen Inhje, motra e Jonhjes, grua që ka njohur njëlloj suksesi me shitoren e produkteve të bukurisë. Ajo merr përsipër edhe kujdesin për Jonhjen. Kuptohet, ajo është ndarë nga i shoqi. Pas zbulimit të videos pornografike, artistin e mbyllin në një spital psikiatirk. Pas disa kohësh ai kaloi në paraburgim, doli nga burgu dhe nuk u rishfaq më, kurse Jonhje qëndron ende e internuar, sepse është grua, dhe në shoqëritë me mendësi patriarkale dënimi për gruan është shumë më i rëndë.
Të duket sikur ky tekst është i veçuar, por pasi e lexon, ai ngallmohet me lëndën dhe i jep tonin krejt romanit. Inhje është i vetmi njeri i familjes që nuk i ka shkëputur lidhjet me Jonhjen, jeta e së cilës, e mbyllur në një spital psikiatrik, është një ferr i vërtetë. Jonhje herë pas here humbet vetëdijen; një herë madje nuk është kthyer nga shëtitja e lejuar dhe e kanë gjetur në pyll (sepse spitali është mes një pylli), në këmbë, drejt si të ishte një pemë. Shëndeti i saj keqësohet dita-ditës, se ajo kundërshton të ushqehet. Inhje përpiqet më kot, i shkon në spital rregullisht, i përgatit ushqime, por Jonhje më në fund i thotë: « Motër, mos më sill asgjë. […] Tani unë nuk kam nevojë të ha më » (f. 156). Dhe shuhet dalngadalë në mënyrë të pamëshirshme.
Edhe për Inhjen që mban shtëpinë dhe djalin duke punuar në shitore, jeta është e vështirë. As ajo nuk ka qenë e lumtur. S’e ka kuptuar sa duhet të shoqin që ishte i dhënë pas kërkimit artistik, megjithëse është përpjekur ta shmangte nga punët e rëndomta që mund t’i hanin kohë. Veç kësaj, ata nuk janë martuar me dashuri. Megjithatë, ai ka pasur momente poetike, të cilat janë shuar me përdhunë nga vrazhdësia e jetës. Në një moment, kur familja e tyre ishte bërë me fëmijë, ajo ka parë shkëlqim në sytë e tij; ai e pati filmuar atë dhe të birin që kishte filluar të ecte. “Sytë e tij shndrisnin me një dashuri për jetën, të panjohur prej saj, kur ai i foli :
– A mund të bëjmë një animacion […] që pas çdo hapi të Çiut të çelin lule, si në filmin e Hayao Miyzakit ? Jo, jo lule, por sikur fluturojnë fluturzat ? Ah, sa bukur do të ishte, po ta filmonim në ndonjë lëndinë? (f.140).
Sigurisht, edhe Inhje bie viktimë e zakoneve barbare: ajo e lajmëron vetë urgjencën psikiatrike. Pasi janë ndarë dhe i shoqi ka dalë nga paraburgimi, nuk ia krijon atij mundësinë të shohë djalin që është krijesë e përbashkët. Me një lloj purifikimi shpirtëror dhe mendor, më vonë ajo arrin të bëjë një monolog të brendshëm duke përsiatur për të gjetur arsyet që e patën shtyrë të motrën të bëhet vegjetariane e të sëmuret mendërisht, por edhe përse nuk arriti ajo vetë ta kuptonte sa duhet të shoqin artist: “Vuante sikur të gjithën po e gëlltiste një gropë, ndiente një frikë të tmerrshme dhe njëkohësisht, një qetësi të çuditshme që e përshkonte këtë frikë” (f. 176, 177). Me pyetjet dhe arsyetimin e saj se ajo video nuk ishte në fund të fundit seksuale, Inhje shndërrohet në një farë mënyre në zëdhënëse e autores: “A mund të kishte ndodhur që Jonhje tashmë prej kohësh dhe më shpejt sesa njerëzit e zakonshëm, kishte kaluar përmes dhimbjes dhe pagjumësisë […] (f. 178) etj.
Argumentimi
Ndryshe nga titulli, që mund të bëjë të mendosh, në tekst nuk hasen shpjegime për motivet që e shtyjnë një grua të bëhet vegjetariane, as ligjërime militante, për ekologjinë, as ligjërime dietetike apo fetare. Futja e Jonhjes në një regjim të ngrëni vegjetarian është fillimi i kundërshtimit të saj ndaj marrëdhënieve patriarkale, prej të cilave ajo do që të dalë për të qenë e lirë.
Hang Kang-u na dhuron një roman me pjesë, në të cilat ndihen tonalitete dhe ngjyra të veçanta, regëtima të ndryshme. Kjo ndarje stilistike i ka dhënë tekstit një natyrë të gjallë si të ishin tri burime të kulluara që nxitojnë të derdhen në një lumë të rrëmbyeshëm. Një çudi koreane që e hasim edhe te të tjerë autorë apo edhe në ndonjë film, diçka e mistershme në të cilin çmenduria është dy hapa larg njeriut normal.
Ëndrrra në tekst shërben si katalizator për një kërkim më të thellë të fatit njerëzor. Copëzat e ëndrrave të Jonhjes shpërndajnë në tekst dritën e tyre të errët, si : “Në trarët e gjatë prej bambuje vareshin trupa të mëdhenj, të kuq, kafshësh të therura” (f. 10); « Ti i inatosur më nxite […] jepi, jepi shpejt ! Duart lëvizën aq shpejt, sa qafa më digjte si furrë. Befas, dërrasa ku presim mishin ra […] Pikërisht atëherë preva gishtin (f.17) ; « […] pse gjithçka më duket si e panjohur ? Mos hyra diku nga dera e prapme. […] Errësirë. Gjithçka është dystuar si një njollë e zezë (f.28), “[…] qeni që më kafshoi në këmbë është varur te motaçikleta e babait. […] Babai e vari qenin në pemë” (f. 41).
Në pesë vjet martesë, përkushtimi i Jonhjes për familjen nuk u bë kurrë i dyanshëm. Ajo priste shumë që t’i ndryshonte jeta. Madje i shoqi, protagonist i pjesës së parë, duke rrëfyer, bën pak a shumë pa dashur edhe portretin identitar të saj: “Ajo i kryente të gjitha detyrimet e një gruaje fare të zakonshme pa kurrfarë ngutjeje, duke i justifikuar kështu pritjet e mia? Çdo mëngjes zgjohej […] dhe shtronte tavolinën […] kursimet e saj i derdhi në buxhetin familjar […] jepte mësime me kohë të pjeshme në një institut […] etj. (f. 2). “Nëse kishte ndonjë tërheqje për të, ky ishte leximi” (f. 3).
Ajo e kuptoi se i shoqi nuk e llogaritste fare, ikte në mëngjes e kthehej në mesnatë, me idenë e trashëguar se gruaja duhej të kujdesej për mbajtjen e shtëpisë, larjen, hekurosjen e rrobave, përgatitjen e ushqimit…Faji ishte i mendësisë patriarkale me të cilën ishte rritur dhe edukuar ai, por edhe i atij vetë. Ai ishte njeri egoist. Ndonjëherë mbase kishte një ndershmëri që shkonte gjer në ngurtësi, i padurueshëm, i paaftë për patos apo për për lurtime. Prandaj, kur edhe familja iu kundërvu, Jonhje arriti në përfundimin se askush nuk mund ta ndihmonte, askush nuk mund ta shpëtonte, përveç vdekjes. Dhe në spitalin psikiatrik klith: “Përse nuk më lini të vdes? (f. 166).
Vegjetariania në roman është një grua që kërkon të marrë në dorë kontrollin për trupin dhe shpirtin e vet, me një mënyrë kundërshtimi që trondit strukturat patriarkale të familjes e të shoqërisë, në të cilën gruaja është në shërbim të burrit dhe nuk gëzon para ligjit të drejta si ai. Pra, e kontrolluar në familje, e rrahur nga i ati në fëmijëri, viktimë e patriarkalizmit edhe në moshë të rritur, duke hequr dorë fillimisht nga mishi, ajo mendon se e lë territorin kafshëror, sinonim i dhunës së përgjithshme për të hyrë në perandorinë soditëse bimore.
Filli që e shtyn përpara ngjarjen është “sëmundja e çuditshme”, “e papritur”, nga e cila kishte filluar të vuante Jonhje. Në fakt, ajo nuk vuan nga ndonjë sëmundje, por nuk i pranon kodet patriarkale që drejtojnë familjen dhe shoqërinë, nuk përshtatet me modelin që duan t’i imponojnë. Pas mbylljes në spitalin psikiatrik, ajo kërkon vdekjen. Kjo ndodh përgjithësisht kur një njeri nuk kuptohet nga bota që e rrethon dhe del nga norma. Skena e famshme, gjatë festës familjare dhe akti vrastar i Jonhjes, e shndërron rrëfimin në një satirë të mprehtë shoqërore.
Nën veshjen mizore dhe poetike të rrëfimeve që janë në kufijtë e fantastikes, autorja ndërton një histori të dhimbshme të një personazhi që i ka humbur lidhjet me realitetin. Ajo nuk ia jep shumë herë fjalën heroinës kryesore; lexuesi e krijon portretin e saj moral dhe fizik përmes asaj që rrëfejnë të tjerët për të. Pra, lexuesi më në fund e kupton se Jonhje rrethohet nga një botë patriarkale, se ka vuajtur keqtrajtimin qysh në fëmijëri dhe martesa e saj ka qenë një dështim.
Libri vë në dukje në një mënyrë fshikulluese kodet që udhëheqin edhe shoqërinë koreane: kodet bashkëshortore (një kurorëshkelëse deri në vitin 2015 ndëshkohej me mbyllje në psikiatri), profesionale, familjare. Edhe Jonhje ndëshkohet. Egërsia e familjes përballë mospranimit të saj të vendosur, si dhe ligji fyes për gruan, sjell mohimin nga klani familjar dhe braktisjen në vetmi.
Stili
Dhe e gjithë kjo është dhënë në pak faqe. Universi i Han Kangut është i frymëzuar prej budizmit, në variantin soditës, i afërt me një lloj shamanizmi. Personazhet e saj, edhe në romane të tjera shpesh përshkruhen si trupa, nga falimentimi i këtij të fundit. Shkrimi i saj, sipas studiuesve, sidoqoftë i ka rrënjët në epokën tonë. Ajo e vendos shikimin mbi çështjet themelore të Koresë, lidhur me tranzicionin demokratik pas viteve ’90 dhe liberalizmit të shfrenuar ekonnoik të sotëm.
Romani është një mrekulli, sepse ka epërsi mbi caqet e gjinisë letrare, duke u ushqyer me poezi çka përbën edhe forcën e tij. Aty ndërthuren natyrshëm e mrekullueshmja, fantastikja dhe realiteti i ashpër: “ndihej një forcë si e pemëve të rritura në pyje të virgjëra; ata u bënë të ngjashëm me dy petale; të gjitha pemët qëndrojnë kokëposhtë; sikur kjo plagë ishte bërë më e madhe se trupi i saj dhe po e gëlltiste në një vrimë të zezë; sikur shtëpia po ia shtypte trupin; fytyra e vdekjes; çfarë pëshpëritin zëlartë pemët në agim; në ijen e Jonhjes çelin lule, etj.. Lexuesi është njëherësh i tronditur, por edhe i mrekulluar nga mënyra se si shkrimtarja kundërshton ato realitete që mbysin të bukurën dhe sublimen. Ajo pohon se trupi i gruas metaforikisht është objekt bukurie. Jonhje shndërrohet në një vepër arti dhe për pak çaste ajo i shpëton botës së zhurmshme dhe vrastare. Ajo ndihet shumë mirë në studion e pikturës, por edhe artisti zbulon bukurinë e së natyrshmes.
« Gjatë dyzet vjetëve të jetës së tij, as edhe një herë nuk e kishte provuar këtë gëzim plot dritë që dukej sikur buronte qetësisht nga një skutë e fshehtë thellë tij dhe derdhej në majën e penelit » (f. 91, 92).
Autorja arrin të krijojë një tension dramatik mes bukurisë së shkrimtarisë së saj “[…] trupat e tyre dukeshin herë si petale, që plekseshin me njëri-tjetrin, herë si një organizëm i vetëm, ku bashkoheshin lule, kafshë, njerëz” (f. 120), e dhunës së brendshme, shpirtërore të personazheve.
Zëri i Jonhjes, pylli ku bie një shi i zi dhe fytyra e saj me syrin që kullon gjak, i thyejnë netët e saj të gjata si copëra porcelani duke krijuar ndriçime tronditëse në roman.
Me tre nëntituj domethënës, romani Vegjetariania është si i gdhendur në mermer. Ai luan vazhdimisht në vajtje dhe ardhje drejt botës së brendshme të personazheve dhe botës që i rrethon duke përzier fantazmat me realitetin.
Përfundime
Vepra e Han Kang-ut trajton probleme të mprehta të epokës sonë. Kur e mbaron së lexuari, këtë libër, njeriu rishikon bindjet e veta dhe perceptimin që ka për familjen, për lidhjet e anëtarëve të saj dhe të shoqërisë. Vegjetariania ka një forcë të jashtëzakonshme, edhe tërheqëse, edhe pikëlluese. Pak nga pak sensuale, bimore, poetike, e lodhshme, robëruese, e çmendur, ajo mbrun të gjitha llojet e përshtypjeve dhe ndjesive që na zhysin në arsyet e vërteta të udhëtimit të saj teposhtë, drejt vdekjes. Në këtë botë të mbushur me marrëzi dhe krime, në të cilën ngre krye herë pas here ligji i më të fortit, gjithkush mund të lëkundet e të bjerë në humnerë në momente hutimi apo edhe gabimi njerëzor.
Kundërshtimi i Jonhjes, megjithatë është një veprim paqësor kundër normave të ngurta që shkatërrojnë familjen. Vegjetarizmi i saj është një mënyrë për të treguar se zakonet e ngurta dhe dallimet në të drejta, prishin rëndë barazpeshën në shoqëri.
Romani është befasues për temën, për strukturën e tij të përkryer, për mënyrën e gjallë të rrëfimit dhe jep mundësinë për një meditim rreth identitetit dhe përgjegjësisë së njeriut në jetë. Edhe pse i ka rrënjët në kulturën koreane, ai mbetet një simbolikë e fuqishme universale që dikton rishikimin e raporteve tona me botën dhe me jetën duke u shndërruar në një klithmë të dëshpëruar përpara vdekjes.
Autorja shqyrton temat e identitetit dhe lirisë njerëzore me një ndjeshmëri të madhe duke përzier dhunën, çmendurinë dhe erotizmin. Marrëzia i prek thuajse të gjithë personazhet e tjera që marrin pjesë në ngjarje.
Lexuesi, përveç përsiatjes, nuk mund të rrijë pa bërë edhe pyetje si: Në çfarë lakmie është kredhur njeriu? Përse është larguar aq shumë nga natyra, derisa ka arritur në shumë raste ta shohë mjedisin natyror si një armik që duhet zhdukur? Përse shumë prej nesh nuk janë më lexues? Përse ka humbur dashuria për bimët dhe kafshët që kishin të parët tanë? Deri ku do të shkojmë duke i konsideruar të tjerët si kundërshtarë në vrapimin e shfrenuar drejt pushtetit dhe pasurisë?
Megjithëse paraqet një vizion disi pesimist për jetën njerëzore në përgjithësi, romani është një mënyrë për të kërkuar kuptimin e jetës. Edhe autore të tjera koreane e kanë prekur këtë temë, por Han Kang-u i ka dhënë frymë bashkëkohore veprës së saj.
Vegjetariania është një roman që duhet lexuar dhe rilexuar nga burrat dhe gratë. Ai është një libër i ashpër e i dhunshëm, por i domosdoshëm për të kuptuar veten dhe të tjerët dhe për të parë sesi paragjykimet brejnë edhe shoqëritë e ashtuqajtura të zhvilluara.
Pak nga historia e jetës
Han Kang është shkrimtare koreano-jugore. Ajo fitoi Çmimin Nobel në letërsi për vitin 2024. Në ceremoninë e dhënies së Çmimit u vlerësua “për prozën e saj të fuqishme poetike, e cila shpalos brishtësinë e jetës njerëzore; për stilin e saj poetik dhe eksperimental”. Ajo u quajt “një novatore në prozën bashkëkohore” dhe se « puna e saj përfshin një gamë të gjerë zhanresh, ku përshkruhet dhuna, pikëllimi dhe patriarkalizmi”.
Autorja është gjithashtu një ish-fituese Çmimit Ndërkombëtar Man Booker më 2016 për romanin Vegjetariania. Ajo është vajza e romancierit Han Seung-won dhe ka lindur në qytetin Gwangju të Koresë së Jugut. Ka studiuar për letërsi në një universitet të Seulit. Veprat e saj të para të botuara ishin disa poezi dhe një tregim i shkurtër. Pastaj ajo iu përkushtua prozës së gjatë me romane. Han Kang është përkthyer në më shumë se 30 gjuhë, midis tyre edhe në shqip.
Kryebashkiaku i Stambollit, Ekrem Imamoglu me një postim në rrjetet sociale ka dërguar një mesazh mbështetjeje për protestuesit dhe besim në fitoren e popullit kundër padrejtësisë.“Kombi im i dashur, mos e humb kurrë shpresën. Një grusht njerëzish që nuk kanë ndjenjën e drejtësisë dhe ligjit do të humbasin, kombi do të fitojë. Miliona njerëz mbrojtën vullnetin e tyre sot. Faleminderit Stamboll”, shkroi ai.
Mesazhi i Imamoglu, me ngjyrimet e tij të dukshme politike, vjen në një moment veçanërisht kritik, ndërsa reagimet për burgosjen e tij përshkallëzohen në rrugët e metropolit turk.
Qindra mijëra qytetarë turq u mblodhën të shtunën sot në periferinë Maltepe në anën aziatike të Stambollit, duke iu përgjigjur thirrjes së Partisë Popullore Republikane (CHP), për të protestuar kundër arrestimit të Ekrem Imamoglu.
Ishte grumbullimi i parë i madh pas tubimeve që u zhvilluan para bashkisë, në ditët e para pas arrestimit dhe futjen të tij në burgun e Silivrit.
Sipas kryetarit të Partisë Popullore Republikane, u mblodhën 2.2 milionë njerëz. Megjithatë, nga ana e tij, kryetari i bashkisë së Ankarasë Mansur Yavas, i cili ishte edhe folës, foli për qindra mijëra njerëz të mbledhur.
Masat e sigurisë ishin të rrepta, zona ku u zhvillua tubimi ishte rrethuar me parmakë hekuri dhe policia kontrollonte qytetarët që hynin në zonë. Demonstruesit brohoritën fraza si “Drejtësia”, “Qeveria jep dorëheqjen”, “Të gjithë bashkë ose asnjë”.
Gruaja, djali dhe prindërit e Imamoglu ishin “të pranishëm” në tubimin e protestës. Gruaja e tij, Dilek Imamoglu, ishte një nga folëset në tubim.
Politikani 27-vjeçar shqiptar, Amarildo Vllazeria, ka rënë në prangat e policisë belge pas një operacioni anti-drogë, të iniciuar nga zbulimi i bisedave në “Sky ECC”.
Vllazeria, i cili rezulton të jetë ish-Kryetari i Komunës Mortsel në Belgjikë, u arrestua si pjesë e një hetimi të nisur pas mesazheve të hakuara nga platforma famëkeqe “Sky ECC”. Banda e shënjestruar mësohet se është përfshirë në import dhe eksport të drogës si dhe transportin e tyre në periudhën 2020-2021.
Amarildo Vllazeria
Një kontroll shtëpie është bërë edhe pranë qytetit Mortsel. Ish-kryetari nuk u rizgjodh këtë mandat legjislativ, por do të bënte betimin si këshilltar bashkiak të martën në mbrëmje për disa muaj, duke zëvendësuar një koleg partiak. Kjo nuk ndodhi për shkak të arrestimit.
“Të tre personat e arrestuar, janë anëtarë të një organizate kriminale të përfshirë në importin dhe tranzitin e kokainës përmes portit të Antëerpit”, konkludoi policia nga mesazhet e deshifruara të bisedës. Ata u arrestuan pasi policia kreu pesë kontrolle në shtëpi. Gjithashtu janë sekuestruar mallra të ndryshme luksi, telefona dhe një shumë prej 9 mijë eurosh. Bashkia e Mortsel u kontrollua gjithashtu.
Amarildo Vllazeria është këshilltar bashkiak që nga viti 2018 dhe në tetor 2023 u bë kryetar komune në Mortsel.
Ai ishte gjithashtu kryetar i komitetit special të shërbimeve sociale në atë kohë dhe ishte anëtar i këshillit të policisë.
Kastriot Sinaj, i njohur si Pastor i Kishës Katolike të të gjitha Kombeve, e cila ndodhet në katin nëntokësor të një vile në rrugën kryesore të Saukut, kryen çdo të dielë në drekë skena qesharake ekzorcizmi përballë dhjetëra personave, me pretendimin se do ti çlirojë ata nga demonët që i kanë pushtuar.
Kastrioti, nga Bilçi i Beratit emigroi në moshën 18 vjeçare në Greqi, dhe aty u njoh me të vetëquajturin Njeriu i Perëndisë, Hari, i cili e fton të bëhet një nga dishepujt e tij. Pasi pranoi këtë ofertë, Kastrioti u bë një “misionar”, duke u rikthyer në Shqipëri me pretendimin se do të çlirojë popullin e tij nga djalli.
Hapi i parë për Piranjat për të parë nga afër se çfarë ndodh në këtë Kishë, është një takim në zyrën e regjistrimit të besimtarëve. Një zyrë ku sipas tyre njerezit duhet të shprehin hallet dhe problemet që ata kanë.
Personi që kryen intervistat rezulton të jetë gruaja e Pastor Kastriotit, e cila pasi dëgjon problemet personale, ia tregon ato të gjitha Pastorit. I cili i përsërit ato në ritualin e të dielës që ai kryen për largimin e demonëve.
Në disa video në internet, ku Pastori shfaqte skenat e suksesit të tij në nxjerrjen e djallit, shikojmë se po të njëjtët persona në video, shërbejnë pranë Pastorit. Këta persona duke filluar tek truproja, gruaja e tij, dhe fotografia aktrojnë si persona që brenda tyre kanë djallin dhe ndodhen në depresion, dhe shërimi i tyre është i mundur vetëm falë pastor Kastriotit.
Tashmë është rradha e Piranjave për të vërtetuar këto skena mashtrimi me pastorin “mrekullibërës”. Jozefi një djalë 23 vjeçar i cili pretendon se është i pushtuar nga demonët dhe ka nevojë për ndihmën e pastorit për të shpëtuar. Pastori fillon të kryejë gjestet e tij ekzorciste duke menduar se është duke çliruar këtë të ri, i cili nuk bën asgjë tjetër veçse është duke aktruar.
Dhe njëlloj si Jozefi që aktroi për të zbuluar truket e këtij zotërie, brenda Kishës Katolike të të gjitha Kombeve, duket se ka një numër të konsiderueshëm personash që në bashkëpunim me të ashtuquajturin pastor, aktrojnë çdo të dielë përballë dhjetëra personave.
Imagjinoni pak persona ne nevoje qe kerkojne te ndregin jetën e tyre, persona te sëmurë, në depresion, te zhgënjyer nga jeta per njé arsye apo një tjeter te cilët ky i veteshpallur njeri i Perëndisë i bën te besojné që po komandohen nga djalli. Prandaj duhet te kerkojnë shpëtim tek metodat e tij qesharake me fraza standarde, te mesuara permendesh në ndonjë skutë të Greqisë ku ka qenë emigrant për shume vite.
Mjafton te shohim video gjatë qendrimit te tij në Greqi, për te kuptuar metodat e tij të mashtrimit me disa veprime bazike ekzorcismi, me gjasë të mesuara ne internet, ndrkohë qe perballe ka emigrante hallexhinj të cilët imagjinohet lehte se me çfarë çmimi mund te jenë rekrutuar.
Sepse besimtarët kane detyrim moral ta shperblejne pastorin e tyre per sakrificën e përjavshme qe bën. Prandaj dhe kontribuojné secili me aq sa munden.
Në fakt, te gjitha keto qe ju treguam jane asgje perpara skenave në te cilat perfshihen femijet.
Këta dhjetra persona, shumica me probleme me vetbesimin dhe pa shpresa per të ardhmen, e kerkojnë dritën ne fund te tunelit tek ky individ që vetdeklarohet si i derguar i Zotit, dhe kjo eshte zgjedhja e tyre. Por kur në këtë teater absurdi perfshihen fëmijet, te cilëve kerkojne t’iu injektojne histori me engjej dhe djaj ne një bodrum në Sauk, atehere jemi perpara një manipulimi ndaj te cilit dikush duhet te nderhyjë.
Në përballjen me Piranjat, pastori i pyetur se përse i mashtron njerëzit me gjestet e tij absurde, duke terrorizuar fëmijët, zgjodhi të largohet duke sulur aktorët e tij besnikë që të na largonin me forcë.
Kryetari i Komunës së Zhelinës, Blerim Sejdiu paralajmëron ndërtimin – asfaltimin e 8-të rrugëve të reja në vendbaimet e kësaj komune.
Postimi i plotë
Në vazhdim do të nisim me ndërtimin – asfaltimin e 8-të rrugëve të reja në vendbaimet tona✅️
Dembelët dhe të këqinjtë kanë një qëllim: Që çdoherë t’i “shajnë” ata që punojnë!
Ndërsa ne që duam të punojmë, këtyre tipave ju themi: “Po edhe pa ju ska kuptim jeta, dikush duhet të bëjë zhurmë”
Rruga Pallaticë – Tetovë po merr formë dhe po punohet intensivisht
Së shpejti…8️⃣
Një tërmet i fuqishëm me magnitudë 7.7 goditi Mianmarin më 28 mars, duke shkaktuar lëkundje të forta në Tajlandë dhe deri në Kinë. Thellësia e cekët prej vetëm 10 kilometrash e bëri dridhjen veçanërisht të fuqishme, duke sjellë dëme të mëdha në disa rajone.
Në Bangkok, një rrokaqiell në ndërtim u shemb, duke shkaktuar tre viktima dhe duke lënë 81 persona ende të zhdukur nën rrënoja. Gjendja e jashtëzakonshme është shpallur në gjashtë rajone të Mianmarit, ndërsa pasgoditjet e fuqishme kanë përkeqësuar situatën.
Pamjet nga aeroporti i Mandalay tregojnë njerëz të tmerruar që vrapojnë për të shpëtuar, ndërsa ndërtesat janë mbuluar me pluhur. Në qytetin Taungoo, shembja e pjesshme e një xhamie vrau dy persona, ndërsa në Aungban u raportua për të paktën dy viktima dhe 20 të plagosur pas shkatërrimit të një hoteli. Ekspertët paralajmërojnë se numri i viktimave mund të rritet, por raportimet janë të vështira për t’u verifikuar për shkak të kufizimeve të vendosura nga qeveria ushtarake në Mianmar.
Autoritetet në Tajlandë kanë marrë mbi 160 raportime për dëmtime të ndërtesave në Bangkok dhe kanë shpallur kryeqytetin “zonë fatkeqësie”. Banorët dhe turistët janë evakuuar nga ndërtesat e larta dhe hotelet, ndërsa disa zona kanë raportuar rrjedhje uji nga pishinat për shkak të lëkundjeve të forta. Sistemet urbane të transportit, përfshirë metronë dhe trenat hekurudhorë, u mbyllën përkohësisht pas tërmetit, por pritet të rifillojnë shërbimin të shtunën.
Qeveritë evropiane kanë përditësuar këshillat e tyre të udhëtimit për turistët në Tajlandë dhe kanë paralajmëruar për kujdes të shtuar. Aeroporti i Bangkokut, i cili u mbyll përkohësisht, tani është rihapur dhe fluturimet po operojnë normalisht. Zyra e Jashtme e Mbretërisë së Bashkuar dhe Departamenti i Punëve të Jashtme të Irlandës kanë paralajmëruar udhëtarët të ndjekin udhëzimet e autoriteteve lokale dhe të monitorojnë situatën.
Ndërkohë, FCDO ka përditësuar këshillat edhe për Mianmarin, duke paralajmëruar për pasgoditje të mëtejshme dhe ndërprerje të transportit. Aeroporti i Mandalay mbetet i mbyllur, dhe ekziston mundësia që zona të tjera të preken nga dridhje të mëtejshme. Ekspertët e sigurimeve paralajmërojnë se pasagjerët që udhëtojnë në zonat e prekura duhet të kontrollojnë policat e tyre, pasi sigurimi i udhëtimit mund të mos mbulojë anulimet e udhëtimeve në rast të një fatkeqësie natyrore.
Situata mbetet e paqëndrueshme, ndërsa ekipet e shpëtimit vijojnë kërkimet për të mbijetuarit nën rrënoja.
Nga Parisi, dje Volodomir Zelensky tha se Putin do vdesë shpejt. Keu I Kemlinit nuk ka vonuar të jape përgjigjen e tij. Nga një takim me ekuipazhin e një nëndetëse bërthamore, Putin ka ngritur tonet e ka thënë se tani do të asgjësojnë ushtrinë e Ukrainës.
“Deri para pak kohësh thosha se do t’i bëjmë presion, por ka arsye për të besuar se do t’i asgjësojmë”, tha Presidenti Vladimir Putin gjatë një takimi me ekuipazhin e nëndetëses raketore Arkhangelsk, duke bërë një bilanc të sukseseve të “operacionit special” kundër Ukrainës dhe situatës në front, raporton Ria Novosti.
Shefi i Kremlinit theksoi se “Rusia po lëviz gradualisht, por me këmbëngulje dhe besim drejt arritjes së të gjitha qëllimeve të NWO (Rendi i Ri Botëror). Për Putinin, tani, “iniciativa strategjike është plotësisht në duart e luftëtarëve rusë përgjatë gjithë vijës së frontit. Forcat e armatosura po ecin përpara çdo ditë, çdo ditë duke çliruar vendbanimet nga forcat e armatosura ukrainase.” Në këtë pikë, vazhdoi Presidenti rus, “më shumë se 70% e territoreve janë çliruar në Donetsk, Zaporizhzhia, rajoni Kherson, si dhe 99% e territorit të Republikës Popullore të Luganskut.
Rusia “është në favor të një zgjidhjeje paqësore të çdo konflikti, duke përfshirë edhe këtë, me mjete paqësore, por jo në kurrizin tonë”. Presidenti rus Vladimir Putin tha këtë duke folur me marinarët e nëndetëses bërthamore Arkhangelsk, raportuan mediat lokale. “Përgjatë gjithë linjës së kontaktit ushtarak, trupat tona mbajnë iniciativën strategjike,” tha ai. “Ne jemi gradualisht – ndoshta jo aq shpejt sa disa do të donin – por megjithatë me këmbëngulje dhe besim po ecim drejt arritjes së qëllimeve të vendosura në fillim të këtij operacioni,” tha Putin. Ai tha gjithashtu se Rusia ishte e gatshme të punonte me Evropën, por shtoi se Evropa “po sillet në mënyrë jokonsistente”.
Një influencere shqiptare ka bërë bujë në rrjetet sociale pasi një video e saj në koncertin e Dua Lipës në Australi u bë virale. Ajo po kërcente në shkallët e stadiumit dhe po filmonte veten me një dritë vezulluese të ngjitur në telefonin e saj, çka shkaktoi një sërë reagimesh.
Pamjet e incidentit, të cilat u publikuan në rrjete sociale nga një përdoruese tjetër e pranishme në koncert, u shpërndanë shpejt dhe morën shumë vëmendje.
Në një moment, influenceres iu afrua një roje sigurie, por mbetet e paqartë nëse ajo i kërkoi të fikte dritën apo të kthehej në vendin e saj, pasi mund të kishte bllokuar shkallët. Ky moment u raportua edhe nga media britanike “Daily Mail”, e cila konfirmoi se influencerja në fjalë është Donjeta Bekteshi.
Donjeta shpjegoi se kishte shkuar e vetme në koncert, duke filmuar këngët e saj të preferuara dhe duke i dërguar videot shoqeve, madje duke hyrë në transmetim të drejtpërdrejtë për ndjekësit e saj. Megjithatë, ajo u kritikuar nga disa që thanë se drita që ajo përdorte kishte shpërqendruar të tjerët dhe kishte penguar shijimin e koncertit. Nga ana tjetër, shumë ndjekës e mbështetën dhe e komplimentuan për veprimin e saj.
Shpesh më pyesin: Pse vazhdimisht BDI bën spina kundër Bilallit, kundër teje, e bashkë me poltronët e saj, në veçanti e sulmon me shpifje Lëvizjen BESA dhe lidershipin e saj?
Është shumë e qartë dhe shumë e thjeshtë, vetëm se duhet një analizë e vogël kronologjike!
Ja, nëse i analizojmë lajmet që mediat i bëjnë për të gjitha komunat në RMV, do të na del një shifër dyfish më e madhe e lajmeve kundër Komunës së Tetovës dhe Bilall Kasamit, krahasuar me lajmet e bëra për të gjitha komunat e tjera bashkërisht.
Nuk ka as edhe një ditë të vetme që e ka falë Zoti, që disa mediume dhe ca të ashtuquajtur gazetarë – kuptohet, të sponsorizuar dikur nga direkt Artani, e tash nga BDI – që nuk rrinë para dyerve të Komunës, rrugëve të qytetit të Tetovës, për të bërë ndonjë lajm të rremë ose për të shpifur për ta njollosur Bilallin.
A e dini pse?
Sepse Bilall Kasami dhe Lëvizja BESA janë promotorët dhe faktorët kryesorë që e dërguan BDI-në në opozitë, fillimisht duke bashkuar opozitën shqiptare, e cila asnjëherë më parë nuk kishte arritur të ishte e bashkuar.
Mllefi u shtua edhe më shumë pasi Bilall Kasami, tri herë me radhë, e mundi BDI-në në Tetovë.
Sepse në zgjedhjet e fundit parlamentare, Bilalli i fitoi të gjithë bashkë, në të ashtuquajturin “Fronti Europian”.
Një arsye tjetër tepër e rëndësishme pse ata e sulmojnë Bilallin është fakti se nuk po gjejnë kundërkandidat në Tetovë që do ta sfidojë, e jo më ta mundë Bilall Kasamin.
Bilall Kasami është edhe lider partie, edhe kryetar i Komunës së Tetovës, i cili me vizion dhe punë e ka transformuar rrënjësisht Komunën, të cilën me dekada e shkatërruan në çdo aspekt si BDI-ja, ashtu edhe të tjerët para saj!
E sulmojnë Bilall Kasamin sepse ia lanë trashëgimi 24 milionë euro borxh, ndërsa ai nuk vazhdoi të vjedhë si ata, por përveç ndërtimit dhe zhvillimit të komunës në çdo dimension, e ka ulur borxhin për 9 milionë euro. Sepse për vetëm tri vite, Bilall Kasami ka realizuar mbi 7 milionë euro investime kapitale.
Në vitin 2025 pritet që investimet të kalojnë shifrën e 15 milionë eurove në infrastrukturë tokësore dhe nëntokësore, pa harruar projektin e fituar për kolektorët, të financuar nga Banka Botërore me mbi 40 milionë euro, projekt ky që ata për 8 vite nuk e kishin lëvizur nga vendi dhe rrezikonte të humbte grandin.
E sulmojnë Bilall Kasamin sepse Bilalli kurrë nuk i shkoi në shtëpi Aliut dhe se Aliut kurrë nuk i kanë ecur “mësytnitë” me Bilallin dhe Lëvizjen BESA.
BDI, përmes kanaleve të saj të ndryshme, gjithmonë e ka përdorur strategjinë “përçaj dhe sundo” dhe përmes shantazhit të kryetarëve të partive tjera kundërshtare të saj.
Ky tentim nuk i ka ndezur kurrë me lidershipin e Lëvizjes BESA, e cila përveç se ua ka prishur të gjitha matematikat, i dërgoi edhe në opozitë. Ndërsa në zgjedhjet lokale, do t’i dërgojë në histori.
Dhe për në fund: A e keni vërejtur se vetëm në komunat ku menaxhon Lëvizja BESA, vazhdimisht ka realizim projektesh dhe investime kapitale? Si në Zhelinë ashtu edhe në Tetovë.
A mos vallë keni parë ndonjë kryetar komune nga radhët e BDI-së dhe Frontit Europian që të realizojë ndonjë projekt, qoftë edhe në fshatin e liderit të BDI-së, ku për dy dekada me pushtet lokal e qendror, ende nuk ka kanalizim?
Epo, nëse për 25 vite do të ishit angazhuar për të punuar në interes të qytetarëve, do të kishit harxhuar energji për të krijuar investime, për të ndërtuar bulevarde e autostrada, për të ndërtuar shkolla dhe spitale – e jo për të vjedhur dhe për t’u pasuruar, e as për të përçarë shqiptarët – atëherë sot do të ndjeheshit krenarë dhe do të rrinit me kokën lart.
Por, pasi keni vepruar ashtu siç keni vepruar, tani mbani në shpinën tuaj samarin e mëkateve dhe krimeve që keni bërë, ndërsa ne, e dinë të gjithë se:
“Nga dita që kemi le, as jemi shitur e as jemi ble”.
Në ndeshjen e mbrëmshme kampionate mes Shkëndijës dhe Strumicës, në një ceremoni rasti iu dha lamtumira si volejbollist aktiv njërit prej figurave më të shquara të këtij sporti, Habil Ajetit, i cili pas 28 vitesh karrierë vendosi të tërhiqet nga fusha, duke lënë pas një karrierë të pasur dhe një kontribut të pashlyeshëm. Ai gjatë karrierës së tij ka të fituara shumë tituj kampioni, Kupa dhe Super Kupa.
Mbrëmja e tij e fundit si lojtar aktiv u shënua me një ceremoni të veçantë në Tetovë, në ndeshjen mes Shkëndijës dhe Strumicës, ku nuk munguan respekti dhe mirënjohja për një kapiten që ka lënë gjurmë në volejbollin shqiptar. Në këtë ngjarje morën pjesë kryetari i Komunës së Tetovës, Bilall Kasami e personalitete të rëndësishme të sportit, si presidenti i Federatës së Volejbollit të Kosovës, Bahri Gjinovci, sekretari i përgjithshëm Valon Nikçi dhe drejtori i përgjithshëm i Policisë së Kosovës, Gazmend Hoxha.
Momenti i fundit si volejbollist aktiv ndodhi në setin e dytë kur Habil Ajeti gjuajti topin dhe me emocione u largua nga terreni me duartrokitje të të gjithë të pranishmëve.
‘’Të them të drejtën pak me emocione po mirë, është ndjenjë e mirë. Veçanërisht kur i shohë të gjithë ato bashkëlojtarë , shokët çka kanë udhëtuar prej Kosove kanë ardhur këtu të më nderojnë për këtë ditë. Kaluan përafërsisht 25 vjet që jam aktiv e sot e mora një vendim ka që një javë jam duke menduar për ta marrë këtë vendim, ti vari më këpucët se i japi fund’’ deklaroi Habil Ajeti.
Legjenda e volejbollit Habil Ajeti ka edhe një porosi për gjeneratat e reja.
‘’ Unë jam edhe trajner te kategoritë e reja te vajzat nuk do të largohem prej volejbollit. Jam larguar vetëm si lojtar aktiv por do vazhdoj të kontribuoj për gjeneratat e reja, për djalin tim, për fëmijët tjerë. Fëmijëve të gjithë ju sugjerojë që sa më larg telefonave, sa më larg internetit të vijnë të merren me sport pa marrë para sysh futboll, basketboll, çka të jetë vetëm të merren me sport’’ tha Ajeti.
I pranishëm në këtë ndeshje lamtumirës të legjendës së volejbollit Habil Ajeti ishte edhe kryetari i Komunës Bilall Kasami i cili e nderoi me një mirënjohje për kontributin e dhënë për një çerek shekulli.
‘’Fillimisht për Tetovën ka qenë një simbol i sportit alternativ do të kisha thënë jashtë futbollit se ne gjithë e njohim futbollin. Figura më e njohur dhe më e dashur e Tetovës por jo vetëm në Tetovë dhe jashtë Tetovës. Është një emocion i veçantë sigurisht se për kontributin që e ka dhënë Habili në Tetovë dhe gjithë ndej në sportin ndërkombëtar ka qenë krenaria e Tetovës . I uroj më të mira në jetë . I uroj që edhe pjesën tjetër të karrierës ta vazhdojë me sportin, me volejbollin’’ deklaroi Bilall Kasami kryetar i Komunës së Tetovës.
Për kontributin e volejbollistit Habil Ajeti në ekipin e Shkëndijës dhe jo vetëm folën edhe kryetari Besian Reka dhe trajneri Durim Luma.
‘’Unë tani në pozitën e kryetarit nuk dua të bisedoj, por bisedoj si ish bashkë lojtar i Habilit i cili edhe gjatë karrierës time si volejbollist aq sa kam mund të jem pjesë e Shkëndijës më ka ndihmuar shumë, kam mësuar shumë prej atij. E tash dha zoti unë të jem në një pozitë tjetër . Gjithsesi se ndihmesa e Habilit nuk ka munguar e ka dhënë maksimumin për klubin. Ne do të jemi gjithmonë falënderues për at çka e ka dhënë‘’ deklaroi Besian Reka kryetar i KV Shkëndija.
‘’Sigurisht se unë falënderoj Habilin për gjithë ato që i ka dhënë volejbollit nëpër gjithësi, por në veçanti Shkëndijës. Është një humbje e madhe për volejbollin , mirëpo unë i dëshiroj sukses në të ardhmen pasi ai do të jetë pjesë e volejbollit . Unë i dëshiroj që në të ardhmen të bëhet si ka qenë lojtar shumë i mirë , pra një legjendë e volejbollit shqiptar të bëhet edhe një trajner i mirë në të ardhmen. Unë pres prej Habilit që ta bënë këtë punë‘’ tha trajneri Durim Luma.
Legjenda e volejbollit Habil Ajeti me mirënjohje u nderua edhe nga Federata e Kosovës, klubet kua ai ku ai ka qenë pjesë si volejbollist aktiv. Do ta veçojmë dhuratën që erdhi nga klubi i volejbollit Luboteni të Ferizaji që e nderoi Habilin me një plis të bardhë dhe një dhuratë simbolike si shenjë respekti për kontributin e tij gjatë pesë viteve në klub, duke e ndihmuar të shpallet kampion në Superligën e Kosovës. Habil Ajeti gjatë karrierës së tij pos Shkëndijës ka luajtur edhe në KEK, Mabetexi, Drenica, Rabotniçki Shkup, Studenti Tiranë , Pallavolo Lugano , Shutovë të Kërçovës, Luboteni Ferizaj, Skënderbeu Kraishtë , ndërsa një kohë ishte anëtar i reprezentacionit të vendit./TV KOHA
Për të përmirësuar shërbimet dhe lehtësuar procesin e pagesave për klientëtr, Saubermacher Tetovë ka prezantuar veçori të reja në platformën e saj online.
1. Pagesa për shumë lokacione: Tani, klientët mund të realizojnë një pagesë për më shumë lokacione në të njëjtën kohë. Kjo mundësi është e disponueshme për të gjithë klientët, si për persona juridikë, ashtu edhe për persona fizikë.
2. Kërkesa online për ndryshimin e të dhënave: Përveç pagesës, klientët tani mund të bëjnë kërkesa online për të ndryshuar të dhënat e tyre, si adresën për shpërndarjen e faturës, emrin e pronarit/shfrytëzuesit, rrugën dhe numrin, hyrjen dhe numrin e banesës.
Për përdorimin e këtyre veçorive, klientët duhet të vizitojnë faqen e profilit dhe mund të shtojnë lokacione të reja, të realizojnë pagesa për shumë fatura nga lokacione të ndryshme, dhe të dorëzojnë kërkesa për ndryshimin e të dhënave përmes linkut të dedikuar.
Siguria e të dhënave është prioriteti ynë dhe platforma është e pajisur me masat më të fundit për mbrojtjen e informacionit dhe pagesave. Për më shumë informacion dhe për të filluar përdorimin e veçorive të reja, vizitoni platformën tonë https://saubermacher-tetovo.mk.
Toka e shitur tek monopoli i Tetovës me një sipërfaqe prej 6.000 metrash katror e cila sipas reagimeve, është shitur nën çmimin e duhur, nuk është vendim i përbërjes së tanishme të komunës, por zanafilla e saj është që në vitin 2014 ka deklaruar në brifingun e sotëm me gazetarët, kreu i komunës Bilall Kasami. Ai më tej shtoi se kjo tokë, është vetëm njëra nga tokat që dihen ndërsa toka të këtilla me çmim prej 1 euro metër katrori janë shitur shumë. Kasami tha se shembulli më i keq i shitjes së tokës së shtetit, ka qenë ai i Shik Jellakut, shitje kjo të cilën përbërja aktuale e komunës nuk e lejoi.
“Si rasti i Monopolit kanë qenë disa hapësira publike, siç është rasti i Teteksit, Shik Jellakut, Monopolit, Interprometit e tjerë. Këto hapësira publike në bazë të vendimit të Qeverisë për privatizim, janë shitur me çmime simbolike në krahasim me çmimin e tregut. Ka qenë një proces i përcaktuar shumë më herrët dhe për të komuna e Tetovës nuk ka pasur mundësi të veproj ndryshe. Aty ku kemi pas mundësi ta ndalojmë uzurpimin e pronës publike e kemi ndalur dhe e dini që, tek shik jellaku me ardhjen tonë e pezulluam dhe e kthyem procesin nga fillimi. E kam këtu vendimin e privatizimit dhe është realizuar në vitin 2014”, tha Bilall Kasami, kryetar i komunës së Tetovës. /Alsat.mk
Kasami: Taravari ka mohuar se është takuar me Ahmetin, ASH do të vendosë nëse do të shkojë vetë apo me koalicionin në zgjedhjet lokale
Kryetari i Lëvizjes BESA, Bilall Kasami, ka deklaruar se në takimin fundit që kanë patur liderët e VLEN-it, Arben Taravari ka mohuar se ka është takuar me liderin e BDI-së Ali Ahmeti.
Kasami po ashtu tha se nuk është e vërtetë se ASH ka kërkuar që të ketë 40% të kandidatëve, ndërsa propozimi i tyre ka qenë që të garojnë veçmas me lista për këshilltarë.
“Në fillim kërkesa ka qenë që gjithë partitë të shkojnë veçmas në listat për këshilltarë, por kur u prezantua qëndrimi i gjithë subjekteve tjera, se ne jemi të dakordësuar që të shkojmë bashkë ashtu siç kemi shkuar në zgjedhjet lokale, edhe për kryetarë komune edhe për kandidatët për këshilltarë, vazhdojë biseda në drejtim të asaj që Aleanca të jetë pjesë e koalicionit edhe për listat edhe për kandidatët ose do të jetë veçmas, sepse qëndrimi i koalicionit dominon që koalicioni duhet të shkojë bashkë”, ka thënë Kasami.
Ai tha se ASH ka mbetur të vendosë nëse do të shkojë veçmas apo bashkë me subjektet tjera të koalicionit. /SHENJA/
Arbëreshët e Greqisë janë popullsi me prejardhje shqiptare e shtrirë në krahina të ndryshme të Greqisë. Janë vendosur atje qysh në mesjetë, sidomos në shekujt XII-XIV. Trysnia nga Perandoria Bizantine dhe nga feudalët vendas ndaj fshatarësisë, trysnia e pushtimeve serbe si dhe rritja demografike, ishin faktorët që nxitën grupe të mëdha të fshatarësisë së Shqipërisë jugore të viheshin në lëvizje drejt jugut: drejt Thesalisë, Greqisë qendrore e jugore dhe Peloponezit, ku kishte vise të shumta të shpopulluara. Masat e marra prej pronarëve të tokave në ato vende për t’i çliruar për një kohë nga detyrimet, e lehtësuan vendosjen e këtyre fshatarëve në toka të reja. Ata e mbanin emrin arbëreshë.Ky ishte emri i vjetër etnik i popullit shqiptar. Ata dhanë një ndihmesë të rëndësishme në zhvillimin ekonomik të Greqisë, në hapjen e tokave të reja, në[ zhvillimin e lundrimit dhe të tregtisë si dhe në rritjen e potencialit njerëzor të vendbanimit të tyre të ri. Në gjysmën e dytë të shekullit XV dhe në fillim të shekullit XVI, popullsia arbëreshe, krahas asaj greke, mori pjesë në luftën për mbrojtjen e vendit nga pushtimet osmane, sidomos në Gadishullin e Moresë (Peloponezit). Lidhjet e ‘vëllamërisë’ tradicionale me popullsinë greke dhe traditat e tyre luftarake, i bënë arbëreshët faktor të rëndësishëm në luftën çlirimtare të popullit grek. Në çerekun e parë të shekullit XIX dolën prej tyre udhëheqës ushtarakë dhe politikë, siç mishin vëllezërit Kundurioti – Lazër Kundurioti (1769-1852) dhe Gjergj Kundurioti (1782-1858), GjergjKaraiskaqi (1782-1827), Laskarina Bubulina (1771-1825) dhe shumë të tjerë. Popullsia arbëreshe ishte një faktor demografik me rëndësi në shtetin e ri grek. Në mesin e shekullit XIX ajo përbënte përafërsisht një të tretën e popullsisë së këtij shteti. Me gjithë rrudhjen dhe asimilimin e tyre gjatë kohës, arbëreshët përbëjnë edhe sot një masë popullsie kompakte në krahinat e Atikës, Beotisë, Lokridës dhe në gjithë Morenë, në ishujt e Eubesë, Hidrës, Speces, Salaminës etj. Arbëreshët apo arvanitasit, siç i quajnë grekët, ruajnë një varg tiparesh të kulturës popullore së tyre, doket dhe zakonet, virtytet, të trashëguara nga koha e lashtë, e sidomos gjuhën e tyre me tipare arkaike. Në veshjet, në zakonet e dasmës, në ritet kalendarike, në këngët e vallet që vazhdojnë t’i mbledhin edhe sot midis tyre folkloristët dhe etnografët, ruhen dukuri të shumta të ngjashme me ato të trojeve të sotme të popullit shqiptar, ashtu siç ruhen edhe në onomastikën e vendbanimeve të tyre të sotme. Arbëreshët nuk i kanë ndërprerë lidhjet me trungun shqiptar. Nga radhët e arbëreshëve të Greqisë dolën figura të shquara që kanë kontribuar në zhvillimin e kulturës shqiptare dhe në çlirimin kombëtar të mëmëdheut të lashtë. Midis tyre, duhet përmendur shkrimtarin dhe publicistin e Rilindjes Anastas Kullurioti (1820-1887), filologët Panajot Kupitori (1821-1881), Petro Furiqi (1875-1936) etj.
* * *
DËBIMI I SHQIPTARËVE NGA ÇAMËRIA DHE NGA VISET E TJERA TË PUSHTUARA NGA GREQIA PAS VITI 1912
Dëbimi i popullsisë shqiptare nga Çamëria dhe nga viset e tjera shqiptare të pushtuara nga Greqia gjatë luftërave ballkanike është kryer për helenizimin e plotë të atyre territoreve. Ky proces është kryer forcërisht. Objekt kryesor ishte popullsia myslimane shqiptare e krahinave të Çamërisë, të Konicës, të Kosturit, të Follorinës, të qytetit të Janinës etj. Në dimrin e vitit 1912-1913, ende pa u caktuar kufijtë, nëpërmjet dhunës së ushtrisë greke, të bandave dhe të administratës greke, dhjetëra mijë myslimanë të krahinave të Çamërisë, Përmetit, Kolonjës, Leskovikut, Konicës, Kosturit, Follorinës, Janinës etj. u detyruan të braktisnin vendbanimet dhe të tërhiqeshin në brendi të viseve shqiptare ose të emigronin në Turqi, në ShBA, në Francë etj. Caktimi i kufijve në vitin 1913, jashtë territoreve që i aneksoi Greqia gjeti rreth 10 mijë shqiptarë, të cilët shpresonin të riktheheshin në shtëpitë e tyre. Por, zhvillimet politike deri në fund të Luftës I Botërore dhe politika e shtetit grek më vonë, e penguan një gjë të tillë. Madje, në vitet ’20 (të shekullit XX) shumë shqiptarë të tjerë vazhduan të shpërngulen. Autoritetet greke, ndonëse ishin angazhuar pas Luftës në forumet ndërkombëtare, veçanërisht me Konventën e Lozanës të 23 janarit të vitit 1923, se do të respektonin të drejtat e pakicave, në fakt u mohuan shqiptarëve çdo të drejtë, uzurpuan pronat e tyre dhe i përfshinë ata arbitrarisht në kontingjentin e popullsisë turke që do të shkëmbehej me Turqinë. Protestat e përfaqësuesve të popullsisë shqiptare që jetonte në viset e veta në Greqi dhe ato të Tiranës zyrtare pranë kancelarive të Fuqive të Mëdha dhe Lidhjes së Kombeve, nuk dhanë rezultate të pritshme. Një komision i përzier i dërguar në pranverë të vitit 1924 nga Lidhja e Kombeve, ra nën ndikimin grek dhe nuk ndihmoi në shqyrtimin dhe në trajtimin e drejtë të çështjes. Në një klimë ndërkombëtare të tillë si dhe nga presioni i gjithanshëm dhe i pandërprerë i autoriteteve greke, gjatë viteve ’20 (të shekullit XX), mbi 60 mijë shqiptarë myslimanë u dëbuan në Turqi dhe në Shqipëri. Ky proces u ndërpre me vendimin e Lidhjes së Kombeve në vitin 1926.
* * *
Në krimet dhe në gjenocidin grek ndaj shqiptarëve ka qenë i përfshirë edhe gjenerali grek me prejardhje shqiptare, Napoleon Zerva (1881-1956). Familja e tij kishte vajtur në Artë nga fshati Zervë i Çamërisë juglindore. Lindi në Artë. Në vitin 1935 u përjashtua nga ushtria greke për pjesëmarrje në kryengritjen ushtarake kundër qeverisë në fuqi. Në korrik të vitit 1942, Partia Popullore greke e dërgoi në grykat e Sulit, për t’i komanduar njësitë ushtarake që kishin filluar të ngriheshin atje. Ai vendosi lidhje me komandën gjermane dhe katër divizione të veta – I, II, IV dhe VII, i vuri në bashkëveprim me armatën naziste në Janinë. Më 27 qershor 1944, divizioni X i komanduar prej tij, hyri në Çamërinë qendrore. Në shtator 1944, e pushtoi edhe Çamërinë veriore. Mbi popullsinë shqiptare të pafajshme të Çamërisë, zervistët kryen krime çnjerëzore. Popullsia u shpërngul në Shqipëri. Kur përfundoi lufta, Zervës iu dha posti i ministrit në qeverinë greke.
* * *
Krimet e andartëve grekëndaj shqiptarëve; masakra e Hornovës
Më 29 prill 1914, në mjediset e manastirit të Shën Mërisë në fshatin fqinj të Kodrës, andartët grekëmasakruan 220 burra dhe djem të Hornovës. Ekipi i gjeneral Deverit zbuloi se kufomat e të vrarëve ishin varrosur në oborrin e kishës, në tre varre masive. Holandezët morën masa për rivarrosjen e të vrarëve. Raporti i gjeneral Deverit dhe i ekipit mjekësor i tronditi kancelaritë e Fuqive të Mëdha. Pesë vjet më vonë, në fund të Luftës I Botërore, u mblodh në Versajë Konferenca e Paqes (1919). Në atë konferencë, njeriu i cili në vitin 1914 e kishte orkestruar marshin funebër të Shqipërisë së jugut, kryeministri grek Elefterios Venizelos (1864-1936), u përpoq t’ua mbushte mendjen përfaqësuesve të fuqive fituese, që t’ia aneksonin atë Greqisë. Por, përfaqësuesit e Fuqive ia përkujtuan atij masakrën e fshatit Hornovë dhetragjedinë e 300 fshatrave të tjera të Shqipërisë së jugut, të shkretuara dhe të shpopulluara nga bandat gjakpirëse greke. Venizelosit iu tha: “Greqia nuk mund të pretendojë si të vetin një territor ku në vitin 1914 ushtria greke kishte dëbuar me dhunë 80% të popullsisë”.
Venizelos ishte kryeministër i Greqisë në disa qeveri, në vitet 1910-1923. Në politikën e jashtme shprehu synimet e rretheve nacionaliste të skajshme të Athinës. Ndoqi politikë agresive dhe aneksionuese ndaj Shqipërisë dhe vendeve të tjera fqinje. Ishte një nga protagonistë e krijimit të Lidhjes ballkanike,(1912) që çoi në shpërthimin e Luftës I Ballkanike, gjatë së cilës ushtritë greke hynë në territoret shqiptare: në Çamëri, në Korçë dhe në Gjirokastër. Çamëria u aneksua nga Greqia në bazë të vendimeve të Konferencës së Ambasadorëve në Londër, 1912-1913. Venizelos bëri përpjekje të mëdha për të përfshirë Shqipërinë e jugut (Gjirokastrën dhe Korçën) në kufijtë e shtetit grek. Në Konferencën e Paqes në Paris nënshkroi me ministrin e Jashtëm të Italisë, Tomaso Titoni (Tomasso Tittoni,1855-1931) një marrëveshje për ndarjen e Shqipërisë (korrik 1919). Në Luftën e Vlorës më 1920 të zhvilluar kundër pushtuesve italianë, Venizelos nuk u solli pengesa shqiptarëve për arsye se Italinë e konsideronte një rivale të rrezikshme në Ballkan.
* * *
Ligji i luftës Greqi-Shqipëri – Çështja e Ligjit të luftës Greqi-Shqipëri është pjesëe çështjes çame. Më 28 tetor 1940 Italia i shpalli luftë Greqisë dhe e sulmoi territorin e saj përmes territorit të aneksuar të shtetit shqiptar. Më 10 nëntor 1940 shpallet dekreti mbretëror grek Nr. 2636 “mbi veprimet juridike të armiqve dhe konfiskimin konservativ të pasurive armike”. Në bazë të këtij ligji, pasuritë e shqiptarëve anembanë Greqisë u vunë nën sekuestrimin konservativ dhe si pasojë ato do të administroheshin nga shteti grek. Më 28 gusht 1987, qeveria greke vendosi për heqjen e ligjit të luftës, por pa e botuar në gazetën zyrtare.
Ekzistojnë disa akte nënligjore që bazohen te ligji i luftës. Greqia me dy akte nënligjore të Ministrisë së Financave (Nr. 14882) dhe të Ministrisë së Ekonomisë (Nr. 3574), si dhe me ligjin Nr. 4506/1965, ka bërë përjashtim për shtetasit shqiptarë me kombësi greke, duke iu dhënë të drejtën e rifitimit të pronave të sekuestruara. Këtë akt-sekuestro e ka mbrojtur Gjykata Kushtetuese e Greqisë edhe në vitin 1970, duke shpallur vazhdimin e sekuestros së pronave të shqiptarëve me kombësi jo-greke, deri në momentin e shfuqizimit të Ligjit të luftës dhe të nënshkrimit të traktatit të paqes midis Greqisë dhe Shqipërisë.
Më 29 shtator 1976, prokurori i apelit në Janinë, Vasilios Xhavellas i shkruan Ministrisë së Drejtësisë të Greqisë se ishte detyruar nga po kjo ministri t’i zhdukte të gjitha dosjet me çështjet penale që shteti grek i kishte hartuar ndaj popullsisë çame.
Deri më sot, dekreti i gjendjes së luftës me Shqipërinë dhe Ligji i sekuestros për pronat e shqiptarëve nuk janë shfuqizuar.
* * *
Më 18 korrik 2024 Kuvendi i Shqipërisë miratoi me 96 vota heqjen e Ligjit të luftës me Greqinë.
aktori më i madh i skenës evropiane në dhjetëvjeçarët e parë të shekullit XX
Një yll i ndritur në qiellin e teatrit shqiptar, në agim të shekullit XX ka qenë Aleksandër Moisiu. Ka lindur më 2 prill të vitit 1879 në Trieste, aso kohe pjesë e Austro-Hungarisë. Ishte aktor austriak me prejardhje nga familja shqiptare e Moisive. Babai i tij ishte nga Kavaja, ndërsa e ëma arbëreshe, nga Italia e jugut. Babai quhej Konstantin Moisiu, ndërsa e ëma Amalia Moisiu, e lindur De Rada.
Në gjuhë të ndryshme apo ndër popujt të ndryshëm, emri i tij haset në forma të ndryshme, si p.sh. Alexander Moissi, etj.
Fëmijërinë e kaloi në Trieste, në Durrës dhe në Grac. Shkollën e mesme e kreu në vitin 1898 në Grac të Austrisë. Pas vdekjes së të atit, Aleksandri, me të ëmën dhe dy motrat u vendos në Vjenë. Ai ishte 19 apo 20-vjeçar. Për një kohë të shkurtër ndoqi Konservatorin e Vjenës, por për arsye ekonomike u detyrua të punojë si duartrokitës në Opera dhe si figurant në Burgteatër.
Veprimtarinë si aktor e filloi në vitin 1899, me nxitjen dhe mbështetjen e aktorit austriak Jozef Kainc (Josef Kainz, 1858-1910). Në Burgteatër u angazhua si kompars, d.m.th. si një aktor që luan role të vogla. Sakaq, do të bëhet prej aktorëve më të mëdhenj të skenës në dhjetëvjeçarët e parë të shekullit XX.
Në vitin 1903 debutoi me sukses në Teatrin gjerman të Pragës. Në vitin 1904, në teatrin “Volksbühne” (Skena popullore) të Berlinit. Në Berlin gëzoi mbështetjen dhe ndihmën e regjisorit të njohur Maks Rajnhard (Max Reinhardt, 1873-1943) i cili e pranoi në teatrin e tij. Këtu u shqua në rolin e Osvaldit nga pjesa “Fantazmat” të dramaturgut norvegjez Henrik Ibsen (1828-1906, pseudonim i Brynjolf Bjarme) dhe të Hamletit, të dramaturgut dhe poetit anglez UilliamShekspir (William Shakespeare, 1564-1616).
Në vitin 1911, Moisiu e shoqëroi Ansamblin e Rajnhardit në një turne në Rusi. Për interpretimin e rolit të Edipit në Shën-Petërsburg, Moisiu u ngrit lart nga kritiku dhe dramaturgu Anatoli Lunaçarski (1875-1933). Pas suksesit të korrur, u angazhua në shumë vende të Evropës dhe në Amerikën Veriore.
Gjatë Luftës së Parë Botërore u zu rob nga francezët. U lirua pas ndërhyrjes së bashkatdhetarit të tij në Bukuresht, shkrimtarit rumun me prejardhje shqiptare Viktor Eftimiu (1889-1972).
Në vitin 1917, Aleksandër Moisiu mori një certifikatë ku dëshmohej shtetësia shqiptare e tij.
Në vitin 1921 pranoi ftesën e Viktor Eftimiut për të dhënë shfaqje në Rumani. Në vitet 1924-1929 dha shfaqje në Moskë, në Leningrad, në Paris si dhe në qytetet kryesore të Amerikës së Veriut. Në vitin 1931 bëri një turne në Amerikën e Jugut.
Mbante lidhje me studentët shqiptarë në Austri. Më 28 nëntor 1930, u prit ngrohtësisht prej tyre në një darkë, me rastin e Ditës së Flamurit. Për shkak të mbiemrit, qarqet antisemite gjermane dyshonin mos është hebre dhe e përndiqnin. Në vitin 1932 u largua nga Gjermania dhe u vendos në Zvicër.
Po atë vit korri sukses nëpër skenat e Evropës në shfaqjen jubilare të “Faustit” të shkrimtarit gjerman Johan Volfgan Gëte (Johann Wolfgang Goethe, 1749-1832).
Në vitin 1933 i plotësoi dokumentet në ambasadën e Shqipërisë në Vjenë për ta marrë nënshtetësinë shqiptare, e cila iu dha në vitin 1934.
* * *
Fushëveprimi i Moisiut përfshinte gjithë spektrin e literaturës evropiane të teatrit, duke filluar që nga tragjedia antike greke, deri te koha moderne.
Ai luajti role kryesore edhe në premierat e pjesëve teatrale: “Der weiße Heiland“ të dramaturgut dhe tregimtarit gjerman GerhartHauptman (Gerhart Hauptmann, 1862-1946); “Zgjimi pranveror” (Frühlings Erwachen, 1891) të dramaturgut dhe poetit gjerman Frank Wedekind (Frank Vedekind, 1864-1918) dhe “Krushku” (Jedermann, 1911)të poetit, dramaturgut dhe eseistit austriak Hugo fon Hofmanstal (Hugo von Hofmannsthal, 1874-1929).
Ndër rolet e tjera për të cilat Moisiu përmendet më së shumti janë Hamleti, Edipi, Jedermani, Fausti, Fedja në pjesën Kufoma e gjallë” të prozatorit, dramaturgut dhe publicistit rus Leon Tolstoj (Lev Nikolaevič Tolstoj, 1828-1910) dhe Dubedati në pjesën “Dilema e doktorit” të dramaturgut irlandez, laureat i çmimit “Nobel” (1925) – Xhorxh Bernard Sho (George Bernard Shaw, 1856-1950).
Rolin e Fedjas nga drama “Kufoma e gjallë” e Tolstoit e interpretoi 1200 herë duke dhënë me mjeshtri të lartë ankthin ekzistencial të njeriut përballë vdekjes.
Në vitin 1920 ishte i pari që në Lojërat Festive të Salcburgut (Salzburger Festspiele) luajti rolin kryesor në “Jedermann”.
Moisiu vlerësohej shumë nga publiku për shkak të zërit të bukur si dhe për angazhimin e tij emocional. Në vitet para fillimit të Luftës së Parë Botërore, Moisiu konsiderohej si një prej aktorëve më të mëdhenj në hapësirën gjermanofolëse. Në periudhën mes dy luftërave botërore ishte shumë kohë në turne.
Në këtë kohë në Berlin aktronte vetëm si mysafir. Këtu, stili i tij i aktrimit konsiderohej i vjetruar dhe tanimë nuk shkonte në hap me zhvillimet teatrore tëekspresionizmit apo tëteatri politik të dramaturgut, poetit dhe tregimtarit gjerman Bertolt Breht (Bertolt Brecht, 1898-1956) apo të Ervin Fridrih Maksimilian Piskator (Erwin Friedrich Maximilian Piscator, 1893-1966) – producent dhe drejtor i Teatrit Gjerman.
* * *
Me një art të nivelit të lartë, Moisiu mishëroi role kryesore në kryeveprat e teatrit klasik dhe në ato të kohëve të reja. Në historinë e artit skenik botëror, Moisiu u shqua sidomos për interpretimin e tij origjinal, temperamentin e fuqishëm, thellimin filozofik, lirizmin dhe bukurinë poetike të personazheve. Ka lënë mbresa edhe për zërin e tij që kishte një tingëllim të veçantë.
Ndonëse në radhë të parë autor i skenës, prej viti 1910 deri në vitin 1935 Aleksandër Moisiu interpretoi role të ndryshme edhe në dhjetë filma artistikë. Shtatë prej tyre qenë pa zë ndërsa tre me zë:
“Das Schwarze Los” (1913); “Die Augen des Ole Brandis” (1913); “Kulissenzauber” (1915); “Sein einziger Sohn” (1915); “Pique Dame” (1918); me Johanna Terwin; “Der Ring der drei Wünsche” (1918); “Erborgtes Glück” (1919), me Käthe Dorsch; “Der Junge Goethe” (1919), me Käthe Dorsch; “Zwischen Tod und Leben” (1919), me Maria Zelenka; “Figaros Hochzeit” (1920); “Figaro”, me Hella Moja, Eduard von Winterstein, Vera Schwarz, Gertrude Welcker; “Die Nacht der Königin Isabeau” (1920), me Fritz Kortner; “Kean” (1921), “Die Königsloge” (1929), “Edmund Kean”, me Camilla Horn; “Lorenzo de Medici” (1935).
* * *
Moisiu ka shkruar edhe një dramë. Ajo mban titullin “Der Gefangene” (Robi). Drama flet për vitet e fundit të Napoleon Bonapartit (Napoléon Bonaparte, 1769-1821) në ishullin e Shën-Elenës si dhe për Revolucionin Francez (1789). Drama u shfaq në Gjermani në fillim të viteve ’30, por pas ardhjes në fuqi të nazistëve – u ndërpre. Me këtë pjesë të tijën, Moisiu nuk korri sukses.
* * *
Grua e parë e Aleksandër Moisiut ka qenë austriakja Maria Urfus nga Vjena. Ka lindur në Teplitz, Austro-Hungari, më 12 mars 1874. Ka vdekur në Berlin më 13 maj 1943. Emri i saj shfaqet në disa trajta: Marie Urfus, Marie Moissi, Maria Moissi. Ka qenë aktore teatri. Janë martuar në vitin 1910. Martesa ka zgjatur deri në vitin 1918.
Moisiu ka pasur një martesë me Ana Vilhelmin Sofia fon Krosig (Anna Wilhelmine Sophie von Krosigk (mbiemri i vajzërisë Geiger), e lindur më 22 shkurt të vitit 1898 në Luthe, Hanover, Prusi. Kanë pasur djalin Zigfrid Valter Albert Geiger (Siegfried Walter lbert Geiger).
Pasi është ndarë prej saj, më 1919 është martuar me aktoren e teatrit dhe filmit Johana Tervin (Johanna Terwin), e lindur në Kaiserslautern të Gjermanisë, më 18 mars 1884, ndërsa ka vdekur më 4 janar të vitit 1962, në Cyrih të Zvicrës. Kjo martesë ka zgjatur deri në vdekjen e tij, më 1935.
Partnere e Aleksandër Mojsiutka qenëaktorja Herta Hambah (Herta Hambach).
* * *
Fëmijë të Aleksandër Moisiut janë:
Beate von Molo, e lindur Moissi. Ka lindur në Munih më 1906 ose 1908. Ka vdekur në vitin 1998. Ka qenë aktore dhe shkrimtare. Nënë e saj është Maria Moisiu (Maria Urfus), d.m.th. gruaja e parë e Aleksandër Moisiut.
Betina Moisiu (Bettina Moissi) është fëmija apo vajza e dytë e Aleksandër Moisiut. Ka lindur në Berlin më 15 tetor të vitit 1923. Është gjallë. Ka qenë aktore filmi dhe teatri. Nënë e saj është Johana Tervin, d.m.th. gruaja e dytë e Aleksandër Moisiut.
Aleksandër Moisiu është stërgjyshi i aktorit Gedeon Burkhard, i lindur në Munih më 3 korrik 1969. Është aktor gjerman filmi dhe televizioni. Njihet për rolin kryesor në serinë “Komisari Rex”.
* * *
Aleksandër Moisiu vdiq në Vjenë më 23 mars të vitit 1935, në kulmin e veprimtarisë së tij skenike. U varros në varrezat e komunës Morkote (Morcote), mbi liqenin e Luganos, në kantonin Tessin të Zvicrës.
* * *
Madhështinë e Aleksandër Moisiut e kanë vlerësuar personalitete të mëdha të botës së artit. Shkrimtari austriak me prejardhje hebraike Franc Kafka (Franz Kafka, 1883-1924) thotë: “Zëri, mimika dhe gjestet e Moisiut shfaqin diçka unike, diçka e cila nuk ishte parë asnjëherë në skenën botërore të artit”;
Shkrimtari i shprehjes gjuhësore gjermane, me prejardhje hebraike, i lindur në Pragë Maks Brod (Max Brod, 1884-1968) thotë: ”Hamleti është shkruar për Moisiun dhe Moisiu ka lindur në mënyrë unike për të interpretuar Princin e Danimarkës.”.
Dramaturgu dhe tregimtari italian Luixhi Pirandello (Luigi Pirandello, 1867-1936) thotë: ”E përshëndes Aleksandër Moisiun, të cilit i jam gjithmonë mirënjohës, si një nga interpretuesit më të shkëlqyer të personazheve të mi”.
Tregimtari austriak me prejardhje hebraike, autor novelash dhe biografish të shkruara në formë romani, Shtefan Cvaik (Stefan Zweig, 1881-1942) thotë: ”Njeriu i jugut mbetet gjithmonë i jugut. Ai nuk është i ngrirë, ai e merr me vete diellin e vendit të tij sa here që shkon. Sa here që ju jeni me të do të mësoni diçka të re për të në këtë botë”.
Regjisori dhe reformatori i skenës gjermane Maks Rajnhard (Max Reinhard, 1873-1943) thotë: “Unë gjeta te Moisiu aktorin e vërtetë që kërkoja”;
Aktori dhe reformisti i teatrit francez Andre Antuan (André Antoine, 1858-1943) thotë: “Me interpretimin e rolit të Hamletit, Moisiu fitoi dashurinë e publikut francez”.
* * *
Fushëveprimi i Moisiut përfshinte gjithë spektrin e literaturës evropiane të teatrit, duke filluar që nga tragjedia antike greke, deri te koha moderne. Janë të njohura interpretimet e tij të Hamletit, të Edipit, të Jedermanit dhe të Fedjas në veprën “Kufoma e gjallë” të prozatorit, dramaturgut dhe publicistit rus Leon Tolstoj (Lav Nikolajeviç Tolstoj, 1828-1910).
Ai luajti rolet kryesore edhe në premierat e pjesëve teatrale të dramaturgut dhe tregimtarit gjerman, laureat i çmimit “Nobel” (1912), Grehart Hauptaman (Gerhart Hauptmann, 1862-1946) në dramën “Shpëtimtari i bardhë” (Der Weiße Heiland, 1920); të dramaturgut dhe poetit gjerman Frank Vedekind (Frank Wedekind, 1864-1918) në dramën “Zgjim pranveror” (Frühlings Erwachen, 1891) dhe të poetit, dramaturgut dhe eseistit austriak Hugo fon Hofmanstal (Hugo von Hofmannsthal, 1874-1929) në dramën “Njeriu” (Jedermann, 1911).
Moisiu vlerësohej nga publiku i tij për shkak të zërit të tij të bukur dhe për angazhimin emocional të tij. Në vitet para fillimit të Luftës I Botërore ai konsiderohej si një nga aktorët më të mëdhenj në hapësirën gjermanofolëse.
Prej vitit 1910 e deri më 1935 mori pjesë në 10 produksione filmash; 8 prej tyre ishin filma pa zë.
* * *
Në Shqipëri, Aleksandër Moisiu adhurohet dhe respektohet si një ndër aktorët më të mëdhenj të vendit. Është shpallur – pas vdekjes – Artist i Popullit. Emrin e tij e mbajnë Pallati i Kulturës i Durrësit, teatri i Durrësit, Universiteti i Durrësit, Shkolla e aktrimit në Tiranë, Shkolla e mesme e përgjithshme në Kavajë, një shesh në Trieste. Për nder të tij është themeluar çmimi “Aleksandër Moisiu”. Për të, në Vjenë dhe në Durrës ka muze.
* * *
Me jetën dhe me artin e tij janë marrë Bardhyl Kosova, autor i veprës “Aleksandër Moisiu”, 1967, f. 119; Vangjel Moisiu, autor i veprës “Alexander Moissi”;Selman Vaqari, autor i librit “Krijimtaria aktoriale e Aleksandër Moisiut”, 1997, f.48; shkrimtari dhe gazetari gjerman Rudiger Shaper (Rüdiger Schaper, 1959- ), autor i librit “Alexander Moissi”, Berlin 2000, i botuar në gjuhën shqipe në Tiranë në vitin 2003; Sali Hidri, autor i librit “Aleksandër Moisiu: mes Triestes dhe Durrësit”, Tiranë 2007, f. 200; përfshin një CD me regjistrime zanore të Aleksandër Moisiut;etj..
Stomaku i njeriut ka kapacitetin për të mbajtur rreth 220 gramë ushqim. Atij i nevojitet 4 deri në 6 orë për të zbërthyer ushqimin në grimca të vogla e për ta tretur atë.
Shtresat e brendshme të stomakut rigjenerohen vetë dhe shumë shpesh. Stomaku është një makineri e fuqishme në gjenerimin e hormoneve.
Këto hormone stimulojnë oreksin dhe ndikojnë në funksionin e pjesëve të tjera të sistemit tretës siç është mëlçia, pankreasi por edhe truri.
Stomaku është gjithashtu linja e parë e mbrojtjes së sistemit imunitar. Shqetësimet më të lehta të stomakut kanë të bëjnë me praninë e gazrave, konstipacionin dhe problemet me tretjen.
Përkujdesja ndaj stomakut është thelbësore për shëndetin. Në këtë artikull do të mësoni si të përgatisni disa kura të thjeshta natyrale për shëndetin e stomakut.
Lëngu i Karrotës dhe Nenexhikut
Ky lëng është shumë i mirë nëse keni dhimbje barku.
Zieni katër karrota në katër gota me ujë. Shtoni një lugë çaji me nenexhik të thatë dhe ziejini deri sa karrotat të zbutet.
Shtoni pak xhenxhefil pluhur dhe pak lëng limoni dhe lëngun pijeni menjëherë sapo të jetë ftohur.
Lëngu i Orizit Kundër Diaresë
Nëse keni dhimbje stomaku dhe vuani nga diarea, zieni gjysëm filxhani çaji me oriz në gjashtë gota uji.
Ziejeni orizin për 15 minuta, kullojeni lëngun dhe ëmbëlsojeni atë me mjaltë. Lëngun pijeni të ngrohtë.
Koret e Shkrumbuara të Bukës
Korja e thekur apo e bukës është një nga kurat më të mira kundër dhimbjeve të barkut. Shkrumbi përthith toksinat që e acarojnë stomakun. Për ta bërë më të shijshme bukën mund ta lyeni me pak reçel.
Uthull Molle
Përzieni një lugë gjelle me uthull molle në një gotë me ujë të ngrohtë. Shtoni një lugë gjelle me mjaltë, i cili do të zgjidhë problemet me tretjen dhe të eliminojë gazrat. Kjo kurë do të lehtësojë edhe simptomat e urthit.
Frutat
Qershitë, rrushi i thatë, kajsitë dhe kumbullat janë frutat më të mira kundër problemeve me stomakun.
Ato janë shumë të pasura me fibër e cila do të vejë në lëvizje sistemin tretës dhe zbusë kontraktimet e tij.
Kosi
Probiotikët tek kosi përbëjnë një mënyrë shumë të mirë për të zgjidhur problemet me tretjen që manifestohen me dhimbje. Për më tepër, ato do të forcojnë sistemin imunitar.
Ngrohtësia
Mbushni një borsë apo shishe me ujë të nxehtë ose përdorni një kompresë të nxehtë duke e mbajtur mbi stomak. Nxehtësia do të rrisë qarkullimin e gjakut dhe do të zbusë dhimbjen.
