Një udhëtim ekzotik, në kontakt me natyrën, pasuron përvojën dhe kënaqësinë. Por, për të shijuar atë duhet të filloni përgatitjen dhe të dini se si të përballeni me ndonjë rrezik. “Sa më shumë që të jeni të informuar, aq më pak rrezik keni dhe ato më të rrezikshmet shmangen”: fjala e Massimo Galli, president i Shoqatës Italiane të sëmundjeve infektive dhe tropikale që ofron disa këshilla për ata që janë duke u nisur me pushime.
Mushkonjat – Vendimi për të marrë profilaksinë antimalariale duhet të merret me mbështetjen e një doktori, malaria mund të ketë në fakt një kurs shumë serioz, sidomos për turistin e pafat që kurrë nuk e ka takuar një parazit të atij lloji më parë. Eksperti këshillon që t’i besoni shokut kur ju thotë “Unë nuk jam sëmurë kurrë atje ose operatorin turistik, i cili thotë se “nuk sëmuret kurrë askush”. Të dhënat e Ministrisë së Shëndetësisë referuar periudhës 2010-2015 na tregojnë se rastet e malaries së importuar ishin 3633, 20% e tyre janë diagnostikuar në qytetarët italianë dhe 22% kishin udhëtuar në regjionet me malarie për turizëm. Rreziqet nuk janë të njëjta kudo.
Kështu, që mos veproni vetë, – thotë Galli – por merrni një mendim të një eksperti, veçanërisht nëse planifikoni trekking, synoni natyrën e egër dhe lundrim në lumë. Medikamentet profilaktike duhet të merren rregullisht nga një javë para nisjes dhe gjatë kohëzgjatjes së qëndrimit në një zonë në rrezik. Doza dhe metodat e futjes, ndryshimi nga një ilaç në tjetrin.
Të gjitha medikamentet anti-malariale duhet të merren në stomak të plotë dhe me një gotë të bukur uji. Profilaksia antimalariale nuk ju përjashton nga përdorimi i masave të tjera parandaluese: përdorimi i ilaçeve kundër insekteve dhe rrjetave kundër mushkonjave.
Sëmundjet e tjera të mushkonjave
Masat paraprake luajnë një rol kyç për çdo gjë që nuk është malaria dhe transmetohet nga kafshimet e mushkonjave, d.m.th për Dengue, Zika, Chikungunya, ethet e verdha dhe të tjera. Për ethet e verdha ka një vaksinë, certifikata ndërkombëtare duhet të ekspozohet për hyrje në disa vende. Për shkak të epidemisë së vazhdueshme të etheve të verdha, OBSH rekomandon vaksinimin për udhëtarët që udhëtojnë në Brazil.
Sa u përket masave të përgjithshme, duhet të mbahet mend se ndërsa mushkonjat e malaries preferojnë të ushqehen në perëndim të diellit ose në agim, të tjerat janë aktive edhe gjatë ditës. Ky është rasti i mushkonjave tigër, përgjegjëse për përhapjen e virusit Chikungunya në vitin 2007 në Romagna dhe në 2017 në Lazio dhe Kalabri. Më mirë shmangni rrobat me ngjyra të ndezura dhe përdorni ilaç kundër mushkonjave edhe gjatë ditës.
Infeksionet e transmetuara nga insektet – Në Austri dhe në Republikën Çeke rekomandohet vaksinimi kundër virusit të encefalitit të shënjuar, i cili raportohet edhe në Trentino-Alto Adige dhe në malet Belluno. Mes infeksioneve të transmetuara nga ‘ticks’ është edhe sëmundja ‘Lyme’.
Ushqimi dhe pijet – Shmangni maninë, por kur udhëtoni në zona që nuk janë shumë të sigurta, është praktikë e mirë të mos shtoni akull në pije të mbyllura. Molusqet e para gjithmonë paraqesin rrezik për infeksione, ashtu si dhe peshku i papërpunuar që nuk i është nënshtruar uljes në -30 °, mund të jetë një burim i parazitëve multiqelizore. Vëmendje edhe për sallatat. Nëse vizitoni vendet ku tifoja abdominale është ende endemike, vaksinimi oral me gojë është një opsion i rekomanduar.
Të qëndrosh në ujë – Është më mirë të shmangësh banjën në ujë të freskët brenda vendeve tropikale, veçanërisht në zonat ku dihet prania e Schistosomiasis, një sëmundje e shkaktuar nga krimbat e sheshtë. Larva e specieve që infektojnë zogjtë nuk mund të kalojë mbi lëkurën dhe rreziku që shkon është i kufizuar në të ashtuquajturën ‘kruajtja e notarëve’. Raportuar nga vitet ’90 në liqenet zvicerane dhe liqenin Garda, ‘kruajtja e notarëve’ u raportua më vonë në Verbano, në liqenin e Castel Gandolfo dhe në liqenin e Vico.
4 korrik 2018 (gazeta-Shqip.com)
