Vijojnë hetimet për sulmin në  një shkollë në Austri që i mori jetën 10 personave, mes tyre  edhe një 15-vjeçare nga Kosova.

Autoritetet e sigurisë janë duke kontrolluar shtëpinë dhe veprimtarinë e sulmuesit në internet, për të gjetur ndonjë të dhënë që mund të japë përgjigje përse ai kreu aktin e rëndë  në qytetin  Graz, para se të vetëvritej në tualetin  e shkollës.

Disa media vendase  kanë raportuar se i riu dyshohet se  ndihej i bullizuar, megjithatë policia nuk e ka konfirmuar ende këtë informacion. Autoritetet austriake thanw po ashtu  se ai nuk i kishte përfunduar kurrë studimet në atë shkollë.

Agresori kishte lënë një letër lamtumire  e cila, sipas policisë, nuk zbulon motivin e sulmit. Po ashtu një bombë artizanale jo funksionale u gjet në banesën e tij.

Ndërkohë policia ka deklaruar se viktimat u gjetën brenda dhe jashtë  shkollës në kate të ndryshme, ndërsa dhjetëra të tjerë u plagosën dhe ndodhen në gjendje të rëndë.

Austria shpalli tre ditë zie kombëtare të martën pas sulmit.  Sakaq  qindra qytetarë  u mblodhën mbrëmjen e të martës  në sheshin kryesor të Grazit, për te nderuar viktimat.

Të tjerë vendosën lule dhe ndezën qirinj pranë shkollës. Dhjetëra njerëz u rreshtuan për të dhuruar gjak për të mbijetuarit./vizionplus.tv

Një ngjarje tragjike ka tronditur Greqinë veriore, ku një alpinist ka humbur jetën pas një sulmi nga një ari në pyllin e virgjër të Fraktosit, pranë qytetit Drama. Viktima dhe shoku i tij ishin duke eksploruar zonën malore kur u përballën me kafshën e egër, ndërsa ecnin drejt një përrua, ku ndodhej rrënoja e një avioni luftarak i rrëzuar 77 vite më parë.

Ngjarja ndodhi pasditen e së dielës, kur dy alpinistët, të shoqëruar nga qeni i tyre, hasën papritur një ari të madh mes pemëve të dendura. Përpjekja e tyre për të trembur kafshën duke përdorur sprej piperi nuk rezultoi e mjaftueshme, pasi ariu sulmoi një nga alpinistët dhe e hodhi nga një shkëmb në një greminë rreth 800 metra të thellë.

Alpinisti tjetër, Dhimitris Kioroglou, shpëtoi duke u ngjitur në një pemë dhe më pas njoftoi urgjentisht shërbimet e zjarrfikësve. Pas orësh të tëra operacioni dhe falë sinjalit të telefonit celular, ekipet e shpëtimit arritën të gjejnë vendndodhjen e trupit të viktimës, i cili ishte tashmë pa ndjenja.

“Qeni im e pengoi ariun dhe më dha kohë të përdorja sprejin. Por më pas u kthye dhe shkoi drejt Christos, e shtyu dhe ai ra në greminë,” tregoi i mbijetuari në mediat greke, teksa përshkroi me tronditje momentet e tmerrit. Ai tha se ariu ishte shumë i madh dhe sulmoi me egërsi dhe shpejtësi të frikshme.

Trupi i viktimës u transportua me helikopter fillimisht në aeroportin e Krisoupolis dhe më pas në Spitalin e Përgjithshëm të Kavallës, ku u konstatua vdekja e tij. Ngjarja ka shkaktuar reagime të shumta në opinionin publik grek dhe ka rikthyer debatin për sigurinë në zonat e egra dhe marrëdhënien mes njeriut dhe faunës së egër.

Organizatat ambientaliste kanë bërë thirrje për kujdes dhe masa të shtuara sigurie, duke theksuar nevojën për balancë mes mbrojtjes së natyrës dhe jetës njerëzore.

Dhjetë të vdekur dhe rreth 30 të plagosur është bilanci i të shtënave me armë zjarri në një shkollë në qytetin austriak të Gracit.

I dyshuari, një ish-student 22-vjeçar që mbante dy armë, një pistoletë dhe një pushkë qëlloi në drejtim të nxënësve dhe mësuesve në shkollën BORG Dreierschützengasse.

Duke cituar policinë lokale, media shtetërore austriake ORF tha se disa persona ishin plagosur rëndë, përfshirë studentë dhe mësues.

Nxënës dhe mësues janë midis viktimave dhe se autori i krimit besohet se ka qëlluar veten dhe është gjetur i vdekur në tualetin e shkollës.

Një tjetër vrasje në shkollë është shënuar ditën e sotme në Europë. Një nxënës 14-vjeçar rapoortohet se ka goditur për vdekje me thikë një asistente arsimore gjatë një kontrolli çantash jashtë shkollës së mesme Francoise Dolto në Nogent të Francës.

Asistentja 31 vjeçe ka ndërruar në vendin e ngjarjes. Nxënësi është arrestuar dhe është marrë në paraburgim. Motivi i sulmit mbetet ende i paqartë, ndërsa rreth 324 studentë u vunë në izolim. Lidhur me ngjarjen e rëndë ka reaguar dhe presidenti francez, Emmanuel Macron përmes një postimi në platformën sociale “X”.

“Ndërsa kujdeseshin për fëmijët tanë në Nogent, një asistente arsimore humbi jetën, viktimë e një vale të pakuptimtë dhune”, shkroi Presidenti Emmanuel Macron në X.

Viktima, identiteti i së cilës nuk dihet ende, kishte punuar në shkollë që nga fillimi i vitit shkollor. Ky ishte viti i parë që kontrolle të tilla çantash ishin koordinuar në shkollë si pjesë e një nisme kombëtare. Kontrollet e çantave janë bërë politikë në Francë pas një vale sulmesh ndaj mësuesve dhe nxënësve nga nxënës të tjerë të shkollës. Në fund të prillit, ministria e arsimit raportoi se rreth 958 kontrolle çantash në shkolla kishin rezultuar në sekuestrimin e 94 thikave – pothuajse një në çdo dhjetë çanta të kontrolluara.

Nga ana tjetër në Austri sot të paktën 8 persona humbën jetën nga të shtënat me armë zjarri në një shkollë në qytetin austriak të Graz. Mediat e huaja shkruajnë se disa të tjerë janë plagosur, përfshirë nxënës dhe mësues. Autori i dyshuar, i konsideruar si nxënës në këtë fazë, ka kryer vetëvrasje, pohojnë raportimet. Disa media gjithashtu shkruajnë se autori i krimit u qëllua nga policia, megjithëse autoritetet austriake nuk e kanë konfirmuar këtë informacion.

Kur talibanët u kthyen në pushtet në Afganistan, gati katër vjet më parë, mospajtimin e shpallën të papranueshëm.

Prej atëherë, ata kanë ndaluar, torturuar apo detyruar që të ikin në ekzil kundërshtarë, gazetarë dhe aktivistë të të drejtave të njeriut.

Tani, liderët shtetërorë de facto duket se e kanë zgjeruar shkallën e shtypjes, duke shënjestruar dijetarë të islamit dhe klerikë, të cilët i kanë kritikuar publikisht rregullat e ashpra të talibanëve, apo pse kanë ngritur zërin për politika më të moderuara.

Abdul Qadir Qanat, klerik mysliman në kryeqytetin afgan, Kabul, është njëri prej figurave më të njohura që është ndaluar nga talibanët.

“Ata ia lidhën duart dhe e larguan me makinë, së bashku me djalin e tij të vogël”, ka thënë një mik i Qanatit, që ka kërkuar të mbetet anonim, sepse frikësohet nga ndëshkimi i talibanëve.

“Deri më tani ne nuk e dimë pse është ndaluar ai, apo çfarë akuzash rëndojnë kundër tij”, ka thënë miku i tij, që është gjithashtu klerik, në disa përgjigje për Radion Evropa e Lirë.

“Ne jemi shumë të shqetësuar për të, sepse ai ka diabet”.

Qanat njihet për deklarime mbi bindjet e tij personale nëpër debate televizive dhe fjalime publike.

Qanat dhe miku i tij Sirajuddin Nabil, janë ndaluar pse në një tubim publik e kanë kritikuar regjimin e talibanëve. Në janar, Qanat dhe kleriku tjetër, Mahmood Hassan, janë arrestuar pasi e kanë kritikuar monopolin e talibanëve në pushtet.

Bashir Ahmad Hanafi, dijetar mysliman që i ka mbështetur vazhdimisht talibanët në provincën jugore Helmand, është një tjetër figurë e njohur në mesin e atyre që janë ndaluar nga shërbimet e inteligjencës së talibanëve.

Miqtë e Hanafit kanë thënë se ai është ndaluar nga shërbimet e spiunimit pak pasi ai e ka kritikuar ndalesën e talibanëve në edukim të grave dhe vajzave afgane muajin e kaluar.

Në raportimet e mediave sugjerohet se Hanafi është dënuar me tetë muaj burgim dhe i është ndaluar udhëtimi jashtë shtetit për dy vjet, për “nxitje të opinionit publik kundër sistemit politik aktual”.

Radio Evropa e Lirë ka kërkuar vazhdimisht një koment prej zëdhënësit të agjencisë së inteligjencës, Khalil Hamraz, mirëpo ai nuk është përgjigjur.

Safia Arefi, aktiviste për të drejta të njeriut, ka thënë për Radion Evropa e Lirë se talibanët nuk kanë treguar asnjë pikë tolerancë ndaj mospajtimeve apo kritikave.

“Trajtimi që ua bëjnë talibanët të akuzuarve nuk ka për bazë parimin e ligjit”, ka thënë ajo. “Ata as nuk i kanë informuar familjarët e të ndaluarve”.

Obaidullah Baheer, ish-hulumtues në Qendrën për Azi Qendrore të Shkollës së Londrës për Ekonomi, ka thënë se teokracitë, sikurse ajo e talibanëve, “shpesh e përziejnë vendimmarrjen me doktrinë fetare”, e cila lë pak hapësirë për mospajtime apo kritika.

Ai e përshkruan shtypjen e talibanëve ndaj dijetarëve fetarë si vetëmposhtje.

“Është një goditje e shpejtë ndaj popullsisë lokale dhe figurave popullore”, ka thënë ai.

Për dallim prej regjimit brutal në vitet ’90, Qeveria aktuale e talibanëve e ka shtrirë gradualisht censurën. Ajo i ka shtypur disidenët duke shënjestruar segmente të ndryshme të shoqërisë afgane.

Në fillim regjimi ka pranuar kritika nga mediat afgane, protestat e grave, të pensionuarit dhe bujqit që janë goditur nga politikat e ashpra.

Talibanët kanë arritur t’i zhdukin mediat e pavarura afgane dhe kanë kufizuar qasjen e shtypit ndërkombëtar në këtë shtet. Ata kanë torturuar dhe ndaluar qindra aktivistë, akademikë dhe gazetarë, duke promovuar kulturë të vetëcensurës apo frikës.

“Ekziston një bindje që ka pasoja për kalim të linjave që nuk janë mira të përcaktuara”, ka thënë Baheer.

“Gjithçka që vetëm i ngjan kritikës, nuk tolerohet dhe më pas ndëshkohet”.

Përgatiti: Krenare Cubolli