Presidenti amerikan Trump është mburrur për një marrëveshje të mundshme që do t’i jepte SHBA-së akses në mineralet e tokës të rralla ukrainase në këmbim të mbështetjes së Uashingtonit për Kievin gjatë kohës së luftës në përpjekjen për pushtim të plotë të Rusisë ndaj fqinjit të saj.

Trump u tha gazetarëve në Shtëpinë e Bardhë se donte “kompensim” nga Ukraina për mbështetjen “pothuajse” 375.8 miliardë dollarë të Uashingtonit.

“Ne i thamë Ukrainës se ato kanë metale të rralla të tokës jashtëzakonisht të vlefshme,” tha Trump. “Ne po shqyrtojmë mundësinë e një marrëveshjeje me Ukrainën ku ata do të kthejnë atë që ne u japim me metale të rralla dhe gjëra të tjera.”

Sipas Institutit Gjerman Kiel, i cili monitoron ekonominë botërore, SHBA-ja ndau 88.33 miliardë euro (92 miliardë dollarë) për Ukrainën nga janari 2022 deri më 31 tetor 2024.

Gjermania, e cila është në vendin e dytë kur bëhet fjalë për dërgimin e ndihmave në Ukrainë, dha 16.3 miliardë dollarë dhe Mbretëria e Bashkuar është në vendin e tretë me 15.3 miliardë dollarë.

Kancelari gjerman Olaf Scholz e kritikoi propozimin e Trump si “shumë egoist”, duke shtuar se Kievit do t’i duheshin burimet e tij natyrore për të financuar rindërtimin pasi të përfundojë lufta.

Më poshtë është një përmbledhje e informacionit më të rëndësishëm në lidhje me mineralet e tokës të rralla të Ukrainës:

Mineralet e rralla të tokës janë një grup prej 17 metalesh të rënda (15 lantanide nga tabela periodike e elementeve, plus skadiumi dhe ittriumi), që gjenden në koren e Tokës në të gjithë botën.

Në vitet e fundit, kërkesa për këto minerale është rritur pasi ato përdoren në prodhimin e makinave elektrike, telefonave dhe pajisjeve të tjera moderne.

Sipas Shërbimit Gjeologjik të Shteteve të Bashkuara (USGS), në vitin 2023 kishte 110 milionë depozita të materialeve të rralla të tokës në mbarë botën.

Prodhuesi më i madh i këtyre mineraleve është Kina, e cila nxjerr të paktën 60 për qind të furnizimit botëror. Kina gjithashtu përpunon të paktën 90 për qind të metaleve të rralla të tokës, duke i dhënë asaj një “monopol” pothuajse, raportoi Qendra për Studime Strategjike dhe Ndërkombëtare në 2024.

Kina ka aplikuar gjithashtu për mijëra patenta në teknologjinë e përpunimit.

Sa minerale të rralla të tokës importon SHBA?

USGS vlerëson se vlera e përbërjeve dhe metaleve të tokës të rralla të importuara nga Shtetet e Bashkuara ishte 190 milionë dollarë, shtatë për qind më pak se një vit më parë.

Ata shtuan se në vitin 2024, SHBA u mbështet në Kinë, Malajzi, Japoni dhe Estoni për 80 për qind të nevojave të saj për metale të rralla.

Përveç 17 metaleve të rënda, SHBA po kërkon edhe minerale të tjera kyçe si tungsteni, teluri, litiumi, titani dhe indiumi.

Ku gjenden këto minerale në Ukrainë?

Ukraina thotë se mineralet e saj të rralla të tokës dhe mineralet e tjera kryesore janë të vendosura në gjashtë vende në të gjithë vendin.

Në vitin 2023, revista e biznesit Forbes vlerësoi se burimet minerale të Ukrainës arritën në 111 miliardë tonë, kryesisht qymyr dhe mineral hekuri, me vlerë 14.8 trilion dollarë.

Megjithatë, më shumë se 70 për qind e burimeve janë në rajonet Donetsk dhe Lugansk në Ukrainën lindore, të cilat kontrollohen pjesërisht nga Rusia.

Ka edhe minerale në Dnipropetrovsk, i cili kufizohet me rajonet Donetsk dhe Zaporizhia, të cilat Rusia i aneksoi ilegalisht në vitin 2022. Trupat ruse aktualisht po përparojnë atje. Gadishulli i Krimesë është gjithashtu i pasur me minerale, por u aneksua nga Rusia në vitin 2014.

Në vitin 2022, Ukraina tha se ishte një nga 10 vendet më të pasura në botë për sa i përket rezervave të provuara të titanit, që përbën shtatë për qind të prodhimit global.

Cilat janë reagimet e Ukrainës ndaj komenteve të Trump-it?

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky u tha gazetarëve në Kiev se ishte i pari që përmendi idenë për t’i dhënë Shteteve të Bashkuara akses në mineralet e rralla të tokës në shtator.

Zelensky tha se Ukraina është e hapur për investime nga aleatët që po e ndihmojnë atë në luftë.

“Ne jemi të hapur për faktin se e gjithë kjo mund të zhvillohet me partnerët tanë, të cilët na ndihmojnë të mbrojmë vendin tonë dhe të zmbrapsim armikun me armët e tyre, praninë dhe paketën e sanksioneve. Dhe kjo është plotësisht e drejtë”, shtoi ai.

Zelensky gjithashtu e quajti idenë një “pikë të rëndësishme ekonomike” në “planin e tij të fitores”, i cili u njoftua vitin e kaluar si një rrugë për t’i dhënë fund luftës gati tre-vjeçare.

Cili është reagimi i Rusisë?

Zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov beson se komentet e Trump-it sugjerojnë se Ukraina duhet të “blejë ndihmë”.

“Kjo do të thotë se nuk do të ketë më asistencë falas apo ndonjë formë tjetër, por ajo do të ofrohet mbi baza komerciale”, tha Peskov, sipas agjencisë ruse të lajmeve TASS.

Do të kishte qenë më mirë nëse SHBA “të mos kishte ofruar asnjë ndihmë [për Ukrainën], duke kontribuar në përpjekjet për t’i dhënë fund këtij konflikti,” tha ai.

Presidenti i Shteteve të Bashkuara Donald Trump tha se pret që Elon Musk të gjejë shpenzime të panevojshme prej miliarda dollarësh dhe abuzime në Pentagon, në kuadër të një kontrolli financiar që do të drejtohet nga sipërmarrësi amerikan

“Do t’i them së shpejti, ndoshta pas 24 orësh, të shkojë të kontrollojë Departamentin e Arsimit. Më pas do kemi në vëmendje ushtrinë. Të shkojmë në ushtri, t’i bëjmë një kontroll financiar ushtrisë”, tha zoti Trump në një intervistë me gazetarin Brett Baier të rrjetit Fox News, një pjesë e së cilës u transmetua të dielën në mëngjes.

“Ne do të gjejmë miliarda, qindra miliona dollarë shpenzime të panevojshme dhe abuzime”, tha zoti Trump për departamentin më të madh federal.

Pentagoni ka një buxhet prej afro 1 trilion dollarësh në vit. Në dhjetor, presidenti i atëhershëm Joe Biden nënshkroi një projektligj që autorizonte 895 miliardë dollarë shpenzime për mbrojtjen për vitin fiskal që përfundon më 30 shtator.

Zoti Musk, për të cilin Shtëpia e Bardhë thotë se është një punonjës i posaçëm i qeverisë, është ngarkuar nga zoti Trump për të drejtuar një përpjekje për të tkurrur personelin federal të Shteteve të Bashkuara.

Si pjesë e kësaj nisme, ndihmësit e zotit Musk kanë kërkuar qasje në informacione konfidenciale në sistemet kompjuterike në agjenci të ndryshme qeveritare.

Kritikët thonë se përpjekjet ka të ngjarë të jenë në kundërshtim me ligjin, rrezikojnë ekspozimin e informacionit të klasifikuar dhe në praktikë po shpërbëjnë agjenci të tëra pa miratimin e Kongresit.

Këshilltari i Sigurisë Kombëtare, Mike Waltz, sugjeroi në një intervistë të dielën se proceset e ndërtimit të anijeve të Pentagonit mund të ishin me interes të veçantë për Departamentin e Efikasitetit të Qeverisë.

“Gjithçka atje duket se kushton shumë, merr shumë kohë dhe ka pak dërgesa tek ushtarët. Ne kemi nevojë që udhëheqësit e biznesit të hyjnë atje dhe të reformojnë procesin e blerjes në Pentagon”, tha zoti Waltz në një intervistë për “Meet the Press” në rrjetin NBC.

“Ka shumë gjëra që duhen parë në procesin e ndërtimit të anijeve, është rrëmujë totale”, shtoi zoti Waltz.

Udhëheqësit nga i gjithë spektri politik kanë kritikuar prej kohësh humbjet dhe jo-efikasitetin në Pentagon. Por demokratët dhe sindikatat e shërbimit civil thonë se Departamentit të Efikasitetit të Qeverisë, të drejtuar nga zoti Musk, i mungon ekspertiza për të ristrukturuar Pentagonin dhe përpjekjet e tyre rrezikojnë të ekspozojnë programe sekrete.

Kompanitë e zoti Musk kanë gjithashtu kontrata të mëdha me Pentagonin, gjë që ka ngritur shqetësime të rëndësishme për konfliktin e interesit.

Presidenti Donald Trump tha të enjten se marrëdhënia e tij me fenë ka “ndryshuar” pas dy tentativash të dështuara për ta vrarë vitin e kaluar. Komentet zoti Trump i bëri në Mëngjesin Kombëtar të Lutjeve që u mbajt në Kapitol, ku bëri thirrje që amerikanët “të rikthejnë Zotin në jetën tyre”.

Presidenti Trump iu bashkua një tradite më shumë se 70 vjeçare të Uashingtonit, që bën bashkë ligjvënës nga të dy partitë.

“Besoj vërtet se nuk mund të jesh i lumtur pa fenë, pa besimin”, tha presidenti Trump. “Le ta kthejmë fenë e Zotin në jetët tona”, shtoi ai.

Duke iu referuar atentatit ndaj tij në Butler të Pensilvanisë vitin e kaluar, kur një plumb e plagosi në veshin e djathtë, Presidenti Trump u tha ligjvënësve dhe të pranishmëve në sallë, se ngjarja e ndryshoi.

“Ndihem edhe më i fortë. Besoj në Zot, por e ndjej më fort këtë gjë. Diçka ndodhi”, shtoi ai.

Më pas ai iu drejtua me shaka të pranishmëve duke thënë se fatmirësisht plumbi nuk ia prishi flokët, gjë që shkaktoi të qeshura mes tyre.

Presidenti, i cili është një i krishterë që nuk ndjek një degë të caktuar të kësaj feje, e quajti lirinë fetare “pjesë të themelit të jetës së amerikanëve” dhe bëri thirrje për mbrojtjen e saj me “përkushtim absolut”.

Presidenti Trump dhe administrata e tij kanë patur mospajtimeve me udhëheqës fetarë, sikurse rasti i Peshkopes Mariann Budde, e cila një ditë pas inaugurimit të tij, bëri thirrje për mëshirë për anëtarët e komunitetit LGBTQ+ si dhe emigrantët e paligjshëm që ndodhen në vend.

Nënpresidenti JD Vance, i cili është katolik, është përplasur me drejtues kryesorë të kishës që frekuenton, mbi çështje të emigracionit.

Shumë klerikë në të gjithë vendin janë të shqetësuar që tashmë zyrtarët federalë lejohen të hyjnë edhe në kisha, për aksionet e tyre kundër emigrantëve të paligjshëm.

Presidenti republikan mbajti një fjalim provokues në Mëngjesin e Lutjeve, i fundit në mandatit të tij të parë.

Atë vit takimi u zhvillua një ditë pasi Senati e shpalli të pafajshëm pas ngritjes së akuzave në Kongres që synonin shkarkimin e tij.

“Nuk më pëlqejnë njerëzit që përdorin besimin si justifikim për të bërë atë që ata e dinë se është e gabuar”, tha zoti Trump gjatë fjalës së tij duke iu referuar komenteve Kryetares së Dhomës së Përfaqësuesve në atë kohë, demokrates Nancy Pelosi, e cila tha publikisht se lutej për Donald Trump-in, si dhe Senatorit Mit Romney, i cili kishte përmendur fenë e tij, në vendimin për të votuar pro shpalljes fajtor nga Senati të zotit Trump.

Po në atë takim, duke mbajtur në dorë dy gazeta me kryetituj mbi rrëzimin e akuzave ndaj tij, Presidenti Trump shtoi se: “nuk më pëlqejnë njerëzit që thonë: “Lutem për ty, kur e dinë se nuk është kështu”.

Dwight D. Eisenhower ishte presidenti i parë që mori pjesë në Mëngjesin e Lutjeve, në shkurt të vitit 1953. Më pas çdo president amerikan ka mbajtur fjalim në këtë organizim.

Këtë vit, bashkëkryesues nderi i Mëngjesit të Lutjeve janë Senatorja demokrate Maggie Hassan dhe Senatori republikan Roger Marshall.

Në vitin 2023, Mëngjesi Kombëtar i Lutjeve u nda në dy aktivitete, një në Kapitol, ku morën pjesë kryesisht ligjvënës dhe zyrtarë qeveritarë dhe një aktivitet më i madh privat që mblodhi në një hotel me mijëra vetë.

Ndarja ndodhi pasi ligjvënësit kërkuan të distancohen nga grupi fetar që për dekada ka organizuar aktivitetin më të madh në kuadër të Mëngjesit të Lutjeve, për shkak të pikëpyetjeve lidhur me mënyrën e organizimit të tij dhe se si po financohej.

Në vitin 2023 dhe 2024, Presidenti demokrat Joe Biden foli në aktivitetin që u mbajt në Kapitol dhe komentet e tij u transmetuan drejtpërdrejt edhe në aktivitetin tjetër.

Presidenti amerikan Donald Trump shtyu për një muaj hyrjen në fuqi të tarifave prej 25% për eksportet nga Meksika dhe Kanadaja, pasi bisedoi me presidenten meksikane Claudia Sheinbaum dhe kryeministrin kanadez Justin Trudeau.

Zonja Sheinbaum tha se do të dërgojë 10,000 trupa të Gardës Kombëtare në përpjekje për të frenuar rrjedhën e fentanilit në SHBA.

“Meksika do të përforcojë kufirin verior … për të ndaluar trafikun e drogës nga Meksika në Shtetet e Bashkuara, në veçanti fentanylin,” postoi Presidentja Sheinbaum në platformën X pasi bisedoi me zotin Trump. “Shtetet e Bashkuara angazhohen të punojnë për të ndaluar trafikimin e armëve me precizion të lartë në Meksikë.”

Udhëheqësja meksikane shtoi se dy vendet do të vazhdojnë bisedimet për sigurinë dhe tregtinë dhe se “tarifat janë vënë në pauzë për një muaj duke filluar nga sot”.

Zoti Trudeau tha se Kanadaja do të vendosë teknologji dhe personel të ri përgjatë kufirit të saj me Shtetet e Bashkuara për të ndaluar rrjedhën e fentanilit.

“Sapo pata një telefonatë pozitive me Presidentin Trump,” tha Kryeministri Trudeau në X. “Tarifat e propozuara do të ndërpriten për të paktën 30 ditë ndërsa ne punojmë së bashku.”

Nuk pati ndonjë konfirmim të menjëhershëm nga Shtëpia e Bardhë, por zoti Trump u tha gazetarëve se një telefonatë me zotin Trudeau shkoi “shumë mirë”.

Më pas, Presidenti Trump tha në platformën e tij “Truth Social” se “këta ushtarë do të dislokohen posaçërisht për të ndalur fluksin e fentanilit dhe emigrantëve të paligjshëm në vendin tonë”.

Udhëheqësi amerikan tha se në muajin e ardhshëm të dy vendet do të përpiqen të negociojnë një “marrëveshje”. Ai tha se Sekretari i Shtetit Marco Rubio, Sekretari i Thesarit Scott Bessent dhe sekretari i Tregtisë Howard Lutnick do të takohen me zyrtarë meksikanë të nivelit të lartë.

Zgjidhja e mosmarrëveshjes SHBA-Meksikë lidhur me tarifat të paktën për një muaj, erdhi pasi zoti Trump foli gjithashtu me kryeministrin kanadez Justin Trudeau për tarifën prej 25% që ai planifikonte të vendoste ndaj eksporteve kanadeze në SHBA në mesnatën e së hënës.

Si zonja Sheinbaum ashtu edhe zoti Trudeau, që përfaqësojnë dy nga tre partnerët më të mëdhenj tregtarë të SHBA-së së bashku me Kinën, kishin protestuar ndaj planeve të zotit Trump për vendosjen e tarifave dhe ishin zotuar se do të hakmerreshin.

Presidenti Trump goditi Kinën me një rritje prej 10% të tarifave dhe Pekini tha se do të paraqiste një protestë në Organizatën Botërore të Tregtisë.

Zoti Trump e pranoi të dielën se tarifat e reja ndaj tre partnerëve më të mëdhenj tregtarë të SHBA-së mund të kenë pasoja tek amerikanët që po vuajnë pasojat e çmimeve të larta nga inflacioni për artikujt ushqimorë, karburantin, automjtetet dhe mallra të tjera konsumi, por tha se rritja e tarifave ia vlente për të forcuar interesat e SHBA-së.

Presidenti Trump i justifikoi tarifat e reja duke pretenduar se të tre vendet nuk po bënin përpjekje të mjaftueshme për të ndaluar emigrantët pa dokumente dhe rrjedhën e fentanilit në SHBA.

Sondazhet në SHBA tregojnë se zhgënjimi i konsumatorëve për rritjen e çmimeve gjatë katër viteve të fundit ishte një faktor kryesor në fitoren e zotit Trump në zgjedhjet e nëntorit ndaj demokrates Kamala Harris. Presidenti Trump e ka pranuar se nuk do të jetë e lehtë të vihen nën kontroll çmimet e larta të ushqimeve.

Zoti Trump vendosi një tarifë të re për importet e energjisë nga Kanadaja në 10%, me sa duket në përpjekje për të kufizuar një rritje të çmimeve të karburantit dhe energjisë elektrike.

Zoti Trudeau tha të shtunën se vendi i tij do të kundërpërgjigjet me 25% për qind tarifa për mallrat amerikane me vlerë 106.6 miliardë dollarë, me një raund të parë të martën pasuar nga një i dytë pas tre javësh.

Krerët e disa provincave kanadeze kanë njoftuar tashmë veprime kundërpërgjigjëse, të tilla si ndalimi i menjëhershëm i blerjeve të pijeve alkoolike në SHBA, dhe më konkretisht lëngun e portokallit të prodhuar në Florida, uiskin në Tenesi dhe kremin e kikirikut në Kentaki, tre shtete ku zoti Trump fitoi në zgjedhjet e nëntorit të kaluar.

Përpara bisedës me zotin Trump të hënën, Presidentja Sheinbaum e Meksikës tha se ajo kishte udhëzuar ministrin e saj të ekonomisë që të “zbatonte planin B”, i cili përfshin “tarifa dhe masa të tjera në mbrojtje të interesave të Meksikës”.

Eksportet amerikane në Meksikë arritën në vlerën mbi 322 miliardë dollarë në vitin 2023, ndërsa SHBA importoi produkte meksikane me vlerë më shumë se 475 miliardë dollarë.

Kina denoncoi tarifat e reja për eksportet e saj. Pekini tha se do t’i sfidojë ato në Organizatën Botërore të Tregtisë dhe do të kundërpërgjigjet, por pa dhënë hollësi.

Në vitin 2023 SHBA kishte një deficit tregtar prej 279 miliardë dollarësh me Kinën, shifra më e lartë mes partnerëve të saj tregtarë.

Ministria e Tregtisë e Kinës tha në një deklaratë se masa e Trump “shkel rëndë” rregullat e tregtisë ndërkombëtare, duke i kërkuar SHBA-së që të “angazhohet në dialog të sinqertë dhe të forcojë bashkëpunimin”./VOA

Donald Trump tha sot se dëshiron të negociojë një “marrëveshje” me Ukrainën, në mënyrë që Kievi të ofrojë një “garanci” për tokat e tij të rralla, mineralet e përdorura gjerësisht në elektronikë, në këmbim të ndihmës së SHBA.

“Ne po përpiqemi të gjejmë një marrëveshje me Ukrainën ku ata mund të ofrojnë si kolateral tokat e tyre të rralla dhe gjëra të tjera në këmbim të asaj që ne u japim atyre”, u tha presidenti amerikan gazetarëve në Zyrën Ovale, duke theksuar se Ukraina është e gatshme ta bëjë këtë.

Në lidhje me Gazën, presidenti amerikan deklaroi se nuk ka “asnjë garanci” se armëpushimi do të zgjatet në Gaza, në prag të një takimi në Shtëpinë e Bardhë me kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu.

“Nuk kam asnjë garanci se paqja do të zgjasë”, tha ai, përpara se i dërguari i tij i posaçëm për Lindjen e Mesme, Steve Witkoff, i cili ishte pranë tij, të shtonte: “Ka zgjatur deri më tani, dhe ne sigurisht kemi shpresë, për të arritur pengjet dhe tw shpëtojmw jetë dhe arrijmë, shpresojmë, një zgjidhje paqësore për të gjithë këtë.”

Një gjykatë në Britani ka dënuar ish-ushtarin Daniel Khalife me 14 vjet e tre muaj burgim për spiunim për Iranin dhe arratisje nga burgu.

Khalife, i cili ishte arratisur nga burgu më 2023, nëntorin e vitit të kaluar ishte gjetur fajtor për spiunim për Teheranin.

Gjykatësja Kaur Cheema-Grubb, gjatë shqiptimit të dënimit më 3 shkurt e përshkroi Khalifen si një “budalla të rrezikshëm” i cili fillimisht u nxit “nga dëshira për t’u mburrur” sesa për të dëmtuar interesat e Mbretërisë së Bashkuar.

“Vet fakti që keni nisur një plan kaq të rrezikshëm tregon papjekurinë tuaj dhe mungesën e mençurisë”, tha Cheema-Grubb.

Khalife, 23-vjeçari i lindur në Londër, iu bashkua ushtrisë britanike më 2017. Pak kohë pas kësaj, ai nisi të mblidhte informacione të ndjeshme dhe t’i ndante me agjentët iranianë. Për këtë shërbim ai ishte paguar me para të gatshme dhe u kishte thënë bashkëpunëtorëve të tij iranianë se ai do të ngjitej në gradat në ushtri “me lehtësi”.

Khalife u arratis nga burgu Vansvord i Londrës në shtator të vitit 2023 në kohën kur po priste nisjen e gjykimit. Ai qëndroi në arrati për tri ditë, para se të kapej nga autoritetet.

Punonjësit e Byrosë Federale të Hetimeve (FBI-së) u urdhëruar të dielën të deklarojnë se cili ishte roli i tyre në hetimet mbi sulmin ndaj Kapitolit më 6 janar të vitit 2021, bazuar në një listë të pyetje të detajuara. Një masë e tillë ka rritur shqetësimet në këtë agjenci për një valë të re shkarkimesh.

“Unë dhe të tjerët që morën këtë pyetësor, kemi shumë pikëpyetje dhe shqetësime, që po mundohemi t’u japim përgjigje”, shkruante në një email gjatë fundjavës ndihmës-drejtori i Divizionit për Hetime Penale në selinë e FBI-së, Chad Yarbrough. Agjencia e lajmeve ‘Reuters’ ka arritur të shohë përmbatjen e emailit.

Lista e pyetjeve, udhëzon punonjësit të shënojnë pozitën që kanë, rolin e mundshëm në hetimet mbi 6 janarin si dhe nëse kishin patur ndonjë rol mbikëqyrës ndaj ketyre hetimeve.

Zoti Yarbrough u tha punonjësve se ata duhet t’i përgjigjen pyetësorit deri të hënën në orën 15 me orën lokale të Uashingtonit.

Zëvendësprokurori i Përgjithshëm në detyrë Emil Bove shkarkoi të premten tetë zyrtarë të lartë të FBI-së si dhe shefat e degëve të agjencisë në Majami dhe Uashington.

Një shkresë tjetër e shkruar nga zoti Bove të premten kërkonte nga FBI-ja që deri të martën në mesditë t’ia dërgojë atij listën e plotë që përfshin secilin punonjës që ka hetuar rastet e 6 janarit, si dhe të gjithë atyre që kanë hetuar mbi një çështje penale të ngritur vitin e kaluar, ndaj drejtuesve të grupit militant Hamas në lidhje me luftën në Gazë.

Javën e kaluar, zoti Bove shkarkoi mbi dhjetë prokurorë karriere të Departamentit të Drejtësisë që kishin punuar në dy çështjet penale të Prokurorit të Posaçëm Jack Smith ndaj zotit Trump, njëri prej të cilëve lidhej me veprimet e dyshuara për të përmbysur rezultatin e zgjedhjeve të vitit 2020 dhe tjetri mbi dyshimet për zotërim të paautorizuar të dokumenteve sekrete qeveritare. Të dyja çështje janë mbyllur tashmë.

Zëdhënësi i FBI-së nuk pranoi të komentonte rreth pyetësorit.

Demokratët dhe kritikët e tjerë thonë se ekipi i Presidentit Trump po ndërmerr një mision spastrimi të zyrtarëve të FBI-së dhe Departamentit të Drejtësisë, të cilët ishin të angazhuar në çështjet penale ndaj zotit Trump dhe ndaj protestuesve të 6 janarit.

Në ditën e parë në detyrë, më 20 janar, Presidenti Trump u shkurtoi dënimet 14 personave të përfshirë në sulmin ndaj Kapitolit si dhe fali gjithë të tjerët, përfshirë ata që sulmuan policët.

Drejtori në detyrë i FBI-së, Brian Driscoll përmes një emaili të premten drejtuar personelit dha detaje mbi urdhrin e zotit Bove, duke thënë se kërkesa “përfshin mijëra punonjës të cilët mbështetën këto hetime”.

“Unë jam njëri nga ata punonjës, sikurse zëvendës-drejtori në detyrë Robert Kissane”, shkroi ai.

Pavarësisht njoftimeve për shkarkime të tjera në FBI, sipas emaileve dërguar nga Shoqata e Agjentëve të FBI-së dhe nga ndihmës-drejtori i FBI-së që drejton zyrën në Nju Jork, të cilat janë parë nga agjencia Reuters, askujt tjetër nuk i është kërkuar dorëheqja.

Megjithatë, disa punonjës filluan t’i zbrazin tavolinat e tyre të punës të premten mes shqetësimeve se mund t’u vijë radha për shkarkim, sipas një letre të Shoqatës së Agjentëve të FBI-së.

“Sot e gjejmë vetëm mes të një beteje personale, duke parë profesionistë të mirë që po përcillen jashtë ndërtesës së FBI-së dhe të tjerët që po vendosen në shënjestër për shkak se e kryen punën e tyre në përputhje me ligjin dhe politikat e FBI-së”, shkroi zoti Dennehy të premten, duke thënë se ai e vlerëson përpjekjen e zotit Driscoll dhe zotit Kissane për “të luftuar për këtë organizatë”.

Sipas zotit Dennehy përpos një grupi të caktuar të personave që ishin përmendur në letrën e zotit Bove, “ASKUJT nuk i është thënë se duhet të largohet aktualisht”./VOA

Sekretari amerikan i Shtetit, Marco Rubio, i tha presidentit të Panamasë në një takim ballë për ballë se vendi i tij duhet të zvogëlojë ndikimin kinez mbi Kanalin e Panamasë ose të përballet me veprime hakëmarrëse nga administrata e Presidentit Tump.

Presidenti Jose Raul Mulino tha më vonë të dielën se “nuk ka kërcënime reale për rimarrjen e kanalit apo përdorimin e forcës”.

Sekretari amerikan i Shtetit, Marco Rubio, u takua të dielën në Panama me Presidentin José Raúl Mulino. Panamaja është ndalesa e parë e turneut të kryediplomatit amerikan në Amerikën Qendrore, ndërsa Presidenti Donald Trump shton trysninë ndaj fqinjëve dhe aleatëve të Uashingtonit, përfshirë kërkesën që Kanali i Panamasë të vihet nën kontrollin e Shteteve të Bashkuara. Kjo është vizita e parë jashtë vendit që kur zoti Rubio mori drejtimin e diplomacisë amerikane.

Një ditë më parë Presidenti Trump njoftoi vënien e tarifave ndaj shteteve fqinje, Kanadasë dhe Meksikës, duke shkaktuar reagime hakmarrëse nga ato vende. Sidoqoftë, duket se kryediplomati amerikan po ndjek një qasje më pak konfrontuese dhe më diplomatike, duke përshëndetur përzemërsisht homologun panamez, megjithëse as ai dhe as presidenti nuk folën publikisht për takimin.

Pas takimit, Sekretari Rubio kishte në plan që të vizitonte një objekt energjetik dhe më vonë Kanalin e Panamasë, për të cilin Presidenti Trump ka shprehur pretendime.

Presidenti Mulino ka thënë se nuk do të ketë negociata me Shtetet e Bashkuara për pronësinë e kanalit, ndërsa në Panama ka patur protesta kundër planeve të Presidentit Trump.

Rreth 200 protestues marshuan të dielën në kryeqytetin panamez, duke mbajtur flamuj dhe duke bërë thirrje patriotike për unitetin dhe sovranitetin e vendit. Disa protestues dogjën një pankartë me fotografitë e Presidentit Trump dhe Sekretarit Rubio, ndërsa brohoritën “Marco Rubio jashtë Panamasë”. Policia i ndaloi protestuesit përpara se t’i afroheshin pallatit presidencial.

Presidenti Mulino tha se shpresonte që vizita e zotit Rubio të përqendrohej tek interesat e përbashkëta si migrimi dhe lufta kundër trafikut të drogës.

Zyrtarët dhe ekspertët thonë se vizita e Sekretarit Rubio ka për qëllim pjesërisht që të mposhtë ndikimin në rritje të Kinës në rajon. Udhëtimi i shefit të diplomacisë amerikane vjen ndërsa Presidenti Donald Trump po përpiqet të rimarrë kontrollin e Kanalit të Panamasë dhe Uashingtoni intensifikon përpjekjet për të frenuar emigracionin e paligjshëm.

“Angazhimet e Sekretarit Rubio me zyrtarë të lartë dhe drejtues të biznesit do të nxisin bashkëpunimin rajonal lidhur me interesat tona të përbashkëta thelbësore. Ndalimi i emigracionit të paligjshëm në shkallë të gjerë, lufta kundër organizatave kriminale ndërkombëtare dhe trafikantëve të drogës, kundërvënia ndaj Kinës dhe thellimi i partneriteteve ekonomike për të rritur begatinë në hemisferën tonë”, tha përmes një deklarate të premten zëdhënësja e Departamentit të Shtetit, Tammy Bruce, duke vënë në pah objektivat e diplomacisë amerikane.

Presidenti Trump thotë se Kina kontrollon Kanalin e Panamasë, një rrugë e rëndësishme tregtare që lidh Atlantikun me Paqësorin. Panamaja e ka hedhur poshtë pretendimin amerikan, duke këmbëngulur se e menaxhon kanalin në mënyrë të paanshme për të gjithë trafikun detar.

Shefi i diplomacisë amerikane do të përcjellë synimin kryesor të Presidentit Trump, frenimin e emigracionit të paligjshëm, por gjithashtu ka thënë se do të transmetojë mesazhin se Shtetet e Bashkuara duan të rimarrin kontrollin e Kanalit të Panamasë, pavarësisht rezistencës intensive nga udhëheqësit rajonalë për të luftuar ndikimin kinez në rritje në hemisferë.

Në një artikull të botuar të premten në gazetën “Wall Street Journal”, zoti Rubio shkruante se migrimi masiv, droga dhe politikat armiqësore të ndjekura nga Kuba, Nikaragua dhe Venezuela kanë sjellë dëme. Ai shkruante më tej se infrastruktura kineze në dy anët e Kanalit të Panamasë, ka bërë që kjo rrugë jetësore e biznesit të jetë e pambrojtur përballë trysnisë nga qeveria e Pekinit.

“Ne do ta trajtojmë këtë temë. Presidenti ka qenë i qartë se dëshiron që Shtetet e Bashkuara të administrojnë sërish kanalin. Kuptohet që panamezët nuk janë tifozë të mëdhenj të kësaj ideje. Ky mesazh është përcjellë shumë qartë”, tha zoti Rubio një ditë më parë.

Shtetet e Bashkuara, të cilat e ndërtuan kanalin në fjalë, i dorëzuan Panamasë kontrollin e tij në vitin 1999. Panamaja e kundërshton thirrjen e Presidentit Trump për të rimarrë kontrollin.

Pavarësisht refuzimit të Presidentit Mulino për çdo negociatë mbi pronësinë e kanalit, shumë analistë besojnë se Panamaja mund të jetë e hapur për një kompromis me Shtetet e Bashkuara, sipas të cilit kompanisë “Hutchinson Ports” me seli në Hong Kong, t’i hiqet e drejta e operimit në të dy anët e kanalit.

I dërguari i posaçëm amerikan për Amerikën Latine, Claver-Carone, paralajmëroi gjatë një konference për shtypin të premten për shtimin e kompanive kineze në rajonin e Kanalit të Panamasë, ku përfshihet industria portuale dhe infrastruktura e telekomunikacionit. Ai tha se kjo përbën një shqetësim serioz jo vetëm për sigurinë kombëtare të Shteteve të Bashkuara, por edhe për Panamanë dhe hemisferën perëndimore.

Disa analistë thonë se Kina ka përdorur taktika ekonomike dhe joekonomike në të gjithë hemisferën perëndimore për të zgjeruar ndikimin e saj, çka ka shkaktuar shqetësime për sigurinë kombëtare.

“Për nga pikëpamja e sigurisë kombëtare, shumë nga përpjekjet tregtare kineze në thelb janë ambicie ushtarake që synojnë Amerikën Latine”, thotë Joseph Humire nga “Qendra për një Shoqëri të Sigurte dhe të Lirë”, shkurtimisht SFS.

“Kina ka 20 vjet që është e pranishme në Panama, por Pekini u aktivizua politikisht në Panama në vitin 2017”, kur Panamaja nënshkroi me Kinën marrëveshjen “Një Brez një Rrugë” dhe njohu Tajvanin si pjesë të Kinës, thotë zoti Humire. Ai tha se ekonomia e Panamasë ka rënë gjatë viteve të fundit.

Kryediplomati amerikan do të zhvillojë takime në El Salvador, Kosta Rika, Guatemalë dhe Republikën Dominikane, ndërsa i jep fund turneut të enjten. /VOA