Kryeministri Zoran Zaev nuk ndalet së paralajmëruari afate për bisedën telefonike me homologun e tij grek, Aleksis Cipras për çështjen e emrit. Pasi dështoi biseda e paralajmëruar nga Zaev për të mërkurën, të enjten ose të premten e javës së kaluar, këtë herë pa precizuar saktë, Zaev thotë se është çështje ditësh kur biseda telefonike do t’i jep fund kontestit shumëvjeçar. Megjithatë jozyrtarisht, përflitet se SHBA-të i kanë kërkuar Zaevit që deri më 9 qershor të japë pëlqim për tekstin e marrëveshjes.
Unë besoj se me të vërtetë jemi në vetë fundin. Do të mbetem i kujdesshëm, në mënyrë që fundi të jetë i suksesshëm, fund i lumtur. Nuk do të komentoja detaje, nga arsyeja e thjeshtë që akoma po krijohen rrethanat që të ndodh biseda telefonike. Unë besoj se janë në pyetje ditë që të ndodh biseda telefonike dhe sapo ajo të ndodhë ashtu si dhe për përmbajtjen e saj do t’i informoj qytetarët. Këto ditë dua të jenë ditë të përfundimit të suksesshëm të procesit – deklaroi kryeministri Zoran Zaev.
Zaev as nuk i konfirmoi e as nuk i demantoi informatat rreth propozimeve në tavolinën e negociatave. Ndërkohë Ministri i Jashtëm grek, Nikos Kocias tha se është koha për fjalët përfundimtare, duke theksuar se negociatorët duhet të kenë durim dhe vetëpërmbajtje e të mos ndikohen nga mediat dhe opozita për lojëra të brendshme politike.
Është koha të thuhet “Po”-ja ose “Jo”-ja e madhe dhe pastaj i kuptoni vështirësitë. Kam përshtypjen se tani që duhet të përfundojmë me këtë punë, lidershipi në Shkup i ka kuptuar vështirësitë e mëdha që ekzistojnë për implementimin e saj dhe ka luajtur një rol duke dashur të reflektojë dhe diskutojë në sqarimet e marrëveshjes. Jam i bindur se vështirësitë së shpejti do të tejkalohen – deklaroi ministri i Jashtëm i Greqisë Nikos Kocias.
Kocias tha se në lojë janë propozimet me përcaktuesit: “Veriore”, “E Epërme” dhe “E Re”. Sipas tij, nëse arrihet marrëveshje, javët e ardhshme ajo do të jetë në Kuvendin e Shkupit, ndërsa në vjeshtë do të ketë referendum, pas çka edhe ndryshime kushtetuese. Kocias kërkoi nga Kisha Greke të qëndrojë larg kësaj çështjeje politiko-diplomatike. Ai theksoi se Qeveria aktuale ka hartuar draft-marrëshje njëzet faqëshe, përderisa draftet e qeverive paraprake nuk i kalonin as dy faqe. Krye diplomati grek, tha se nuk mbajnë kritikat e Demokracisë së Re opozitare, për shkak se kur kjo parti ishte në pushtet kishte pranuar propozimin Maqedonia-Shkupi. Ndërsa gjuha maqedonase është regjistruar shumë më përpara se të lindte kontesti. Kjo nxiti reagim të menjëhershëm.
Në Bukuresht, Qeveria greke e Karamanlisit; Ministrja e Jashtme, Bakojani dhe ai i Mbrojtjes, Meimarakis nuk kishin pranuar një kompromis të keq. Kocias ka bërë diçka shumë të keqe dje. Ai ka adoptuar pikëpamjen e Shkupit për gjuhën maqedonase në vend të pozitës greke, e cila asnjëherë nuk e ka pranuar – tha Jorgos Kumucakos, Demokracia e Re.
Nga partneri i koalicionit qeveritar, Grekët e Pavarur kundërshtojnë zgjidhje me termin “Maqedoni”, duke theksuar se sot Shkupi është shtet i vogël por se të ardhmes nuk i dihet.
Qartë themi se nuk do të pranojmë asnjë emër me mbiemër të Maqedonisë. Ky nuk është opsesion me emrin, por rezultat i bindjes sonë të thellë për cilindo irredentizëm nga ana e Shkupit, që sot mund të jetë shtet i vogël, por nesër askush nuk e di se në korniza të kujt dhe në cilin vend do të ndodhet ose çfarë shtetësie do të fitojë ose kush mund ta shfrytëzojë këtë, sepse në vitin 1944 ose në vitet e 50-ta a 60-ta askush nuk priste këso zgjidhje të çështjes – tha Nikos Mavraganis, Grekët e Pavarur.
Të mërkurën në dhjetëra qytete në Greqi do të protestohet kundër përdorimit të termit “Maqedoni” në emrin e ardhshëm eventual të vendit. Në protestat e ngjashme në shkurt të këtij viti morën pjesë mbi 100 000 grekë./am/