Richard Grieveson, një ekspert në Institutin Ekonomik të Vjenës (WIIW), rekomandon integrimin më të shpejtë të vendeve të Ballkanit Perëndimor në tregun e Bashkimit Evropian dhe qasje më të mirë në fondet evropiane.
Strategjia për të zbutur konfliktet midis vendeve të Ballkanit Perëndimor përmes bashkëpunimit më të fortë ekonomik brenda rajonit dhe afrimit me BE ka dështuar, tha ai, duke rekomanduar një ndryshim në strategji, me një theks në integrimin më të shpejtë ekonomik të Ballkanit Perëndimor në BE.
Së bashku me Fondacionin Bertelsmann, WIIW analizoi progresin e vendeve të rajonit gjatë 20 viteve të fundit dhe arriti në përfundimin se ishin “dy dekada të humbura për rajonin”.
“Në dy dekadat e fundit, është bërë përparim në integrimin ekonomik të vendeve të Ballkanit Perëndimor, por jo për të gjitha vendet në mënyrë të barabartë”, tha Grieveson për agjencinë APA.
Ai vuri në dukje se forca ekonomike e gjashtë vendeve të Ballkanit Perëndimor korrespondon, për shembull, me atë të Sllovakisë, e cila është më pak se 1 përqind e kontributit ekonomik të BE para pranimit të Britanisë, dhe tani pak më shumë se 1 përqind.
Këmbëngulja e mëtejshme për integrimin rajonal do të ishte një ndërmarrje pa perspektivë suksesi, beson Grieveson, duke shtuar se do të ishte më mirë të përshpejtohej procesi i pranimit pavarësisht nga problemet ekzistuese politike.
“Rekomandimi ynë nuk është që vendet të bashkohen menjëherë me BE, por t’u bashkohen atyre më fuqishëm në tregun e Unionit. Kjo nuk ka të bëjë me anëtarësimin e plotë, por me një akses më të mirë në treg dhe fondet e BE,” shpjegoi ai.
Grieveson beson se ata që bëjnë pagesa neto në buxhetin e BE, për shkak të përmasës së vogël të vendeve, as nuk do ta ndienin atë, dhe vendet e Ballkanit Perëndimor do të kishin një efekt të madh.
“Megjithëse disa vende janë ende larg anëtarësimit në BE, është e rëndësishme të gjesh një zgjidhje. Kjo nuk është mënyra si funksionon tani,” tha ai.
Ai beson se qëllimi i Komisionit Evropian për anëtarësimin e Serbisë dhe Malit të Zi deri në vitin 2025 nuk është realist, por është e mundur të imagjinohet pranimi i Maqedonisë Veriore dhe, mbase, i Malit të Zi në 10 vitet e ardhshme.
Ai theksoi se për Serbinë, gjithçka varet nga marrëdhëniet me Kosovën.
“Ky problem nuk mund të zgjidhet indirekt me një integrim më të fortë ekonomik, por duhet të trajtohet drejtpërdrejt politikisht,” tha eksperti i WIIW.
