Evropa nis armatosjen

Vendet e Bashkimit Evropian kanë nisur të rrisin shpenzimet në mbrojtje.

Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen njoftoi të martën se plani i bllokut për të rritur mbrojtjen e tij do të përfshijë një Task Force të përbashkët me Ukrainën për të koordinuar mbështetjen ushtarake për vendin e shkatërruar nga lufta dhe një Mekanizëm Ushtarak Evropian të Shitjes që synon forcimin e bazës industriale të mbrojtjes evropiane.

Shefi i Komisionit Evropian tha se dy instrumentet e reja do të jenë pjesë e Librit të Bardhë të shumëpritur për Mbrojtjen që do të publikohet të mërkurën dhe që ka për qëllim të përshkruajë prioritetet e BE-së për investimet në mbrojtje dhe mënyrën e financimit të tyre.

Letra e Bardhë, të cilën von der Leyen e quajti “një udhërrëfyes për ‘Gatishmërinë 2030′”, do të përshkruajë katër prioritete duke përfshirë rritjen e mbështetjes për Ukrainën dhe forcimin e bazës industriale të mbrojtjes së Evropës.

Nga ana industriale, ajo theksoi se kompanitë evropiane të mbrojtjes nuk mund të prodhojnë pajisjet në sasitë dhe me shpejtësinë që i duhen vendeve anëtare, pjesërisht për shkak të faktit se tregu i përgjithshëm në Evropë është “shumë i fragmentuar”.

Von der Leyen prezantoi një propozim për ReArm Europe dy javë më parë për të ndihmuar vendet anëtare të rrisin shpenzimet e mbrojtjes që përfshin një instrument të ri për të mbledhur para në tregjet e kapitalit për t’ua dhënë më pas ato shteteve anëtare për projektet e mbrojtjes, si dhe përdorimin e klauzolës kombëtare të arratisjes në Paktin e Stabilitetit dhe Rritjes për t’i lejuar qeveritë të devijojnë nga rregullat e rrepta të mbrojtjes fiskale të BE-së.

Plani përshkruan gjithashtu aftësitë mbrojtëse që Komisioni ka identifikuar si prioritete për një financim të tillë, duke përfshirë mbrojtjen ajrore dhe raketore, sistemet e artilerisë, municionet dhe raketat, dronët, kibernetikën dhe lëvizshmërinë ushtarake.

Udhëheqësit e BE dhanë mbështetjen e tyre politike për propozimin në një samit të jashtëzakonshëm javën e kaluar. Ata tani pritet të diskutojnë Librin e Bardhë në një samit dy-ditor që fillon të enjten në Bruksel.

Ndryshimi i ligjit gjerman për shpenzimet ushtarake

Parlamenti i Gjermanisë gjithashtu miratoi të martën një projekt-ligj historik që zhbllokonte një nivel rekord të huamarrjes shtetërore për mbrojtjen dhe infrastrukturën përmes ndryshimit të rregullave fiskale të parashikuara me kushtetutë të vendit.

Votimi kaloi në parlament me 513 vota pro, mbi 489 nga votat e nevojshme.

Ligji ka ende nevojë për dy të tretat e shumicës në Bundesrat, dhoma e lartë e Gjermanisë që përfaqëson shtetet e vendit, për t’u bërë ligj.

Votimi vendimtar në Bundestag pasoi disa javë debatesh ndezi kur Unioni Kristian Demokrat (CDU) i Merz-it dhe partnerët e mundshëm të koalicionit Social Demokratët (SPD) zbuluan planet për të çliruar qindra miliarda shpenzime përmes lehtësimit të “frenave të borxhit” të garantuar me kushtetutë të Gjermanisë.

Investimet franceze

Presidenti francez Emmanuel Macron u zotua të martën të rrisë porositë për avionët luftarakë Rafale dhe të investojë 1.5 miliardë euro në një bazë ajrore si pjesë e parandalimit bërthamor të vendit.

Njoftimi erdhi gjatë një vizite në bazën ajrore Luxeuil-les-Bains në Francën lindore, e cila është një vend kryesor strategjik për forcat ajrore të vendit.

“Bota në të cilën jetojmë është gjithnjë e më e rrezikshme dhe gjithnjë e më e pasigurt”, tha Macron, duke iu referuar aleancave globale në ndryshim.

“Vendi ynë dhe kontinenti ynë duhet të vazhdojnë të mbrojnë, pajisen dhe përgatiten nëse duam të shmangim luftën”, paralajmëroi ai, duke iu referuar kërcënimit ushtarak në rritje të Rusisë.

Dy skuadrilje të reja Rafale do të krijohen – me një total prej rreth 40 avionësh – në bazën Luxeuil-les-Bains, të cilat do të marrin 1.5 miliardë euro financim modernizimi, tha Macron.

Deri në vitin 2035, Luxeuil-les-Bains do të bëhet baza e parë që do të presë avionët luftarakë të gjeneratës së ardhshme Rafale, të cilët janë të pajisur me një raketë bërthamore hipersonike.

Macron ka qenë në krye të lëvizjes drejt një kuadri më të fortë të mbrojtjes të përbashkët evropiane javët e fundit.

Presidenti francez ka thënë se është gati të përdorë arsenalin bërthamor të Francës për të mbrojtur Evropën. Vetëm Franca dhe Britania e Madhe kanë armët e tyre bërthamore në kontinent.

Rikthimi i Donald Trumpit në udhëheqjen e SHBA-ve dhe një shtensionim i marrëdhënieve me Rusinë, gjithashtu dhe tërheqja e mbështetjes për Ukrainës kanë bërë që Europa të ndryshojë qasjen ndaj shpenzimeve të mbrojtjes.