Gratë zhvillojnë sëmundje të zemrës me një vonesë prej 10 vjetësh në krahasim me meshkujt, por kur ndodh, kjo ndodh më seriozisht.
Një në dy gra është në rrezik nga sulmet në zemër pas moshës 50-vjeçare ose të paktën në rrezik të sëmundjes kardiovaskulare të cilat, për gratë mbi 50 vjeç, ato përfaqësojnë shkaktarin e parë të vdekshmërisë (në 55% të rasteve kundër 43% të meshkujve sipas një vlerësimi të Observatorit Kombëtar të Shëndetit të Grave) që tejkalon të gjitha format e kancerit, duke përfshirë edhe kancerin e gjirit. Dhe jo vetëm, pas moshës 60-vjeçare, 32% e rasteve të një sulmi në zemër prek një grua dhe përqindja duke u rritur mosha.
Vdekshmëria (pas sulmit në zemër) më shumë se meshkujt
Problemi është se gratë nuk e kuptojnë se janë në rrezik: 7 nga 10 mendojnë se sulmi në zemër është një problem vetëm për meshkuj. Nëse marrim parasysh se infarkti femëror është shpesh atipik, sepse simptomat nuk janë ato klasike, kuptojmë pse pas një sulmi në zemër 38% e grave vdesin brenda një viti kundër 25% të meshkujve, ose sepse një goditje e dytë prek 35% të femrave dhe vetëm 18% e meshkujve.
Pas 50 vjetësh, rreziku më i madh se për meshkujt
Këto janë të dhënat e mbledhura në pothuajse dy vjet të aktivitetit nga “Monzino Ëomen”, qendra e parë italiane kushtuar zemrës së grave të Qendrës Kardiologjike Monzino të Milanos: 30% e femrave të vizituara pa simptoma dhe precedentë, kanë një rrezik të lartë sidomos për presionin e lartë të gjakut dhe kolesterolin, por edhe për stresin, ankthin dhe depresionin. “Gratë kanë angazhime të mëdha dhe nuk delegojnë, rezultati është një presion kronik emocional, – thotë Daniela Trabattoni, përgjegjësi e qendrës. – Vështirësia në menaxhimin e stresit çon në një rritje të qarkullimit të norepinefrinës, adrenalinës, hormonit të rritjes, kortikotropinës që kanë efekte në zemër: rritet presioni dhe frekuenca kardiake, rritet agregimi i trombociteve (që favorizon formimin e trombeve, ed). Të gjithë elementët që rrisin rrezikun kardiovaskular: gratë bëhen hipertensive dhe diabetike para meshkujve, madje edhe më shumë nëse kanë zakone të pasakta. Për të, për shembull, mjafton të pihet një e treta e cigareve për të pasur të njëjtin ndikim në zemër”.
Infarkti: simptoma të ndryshme
Gratë zhvillojnë sëmundje të zemrës me një vonesë prej 10 vjetësh në krahasim me meshkujt, por kur ndodh, kjo ndodh më seriozisht se sa te burrat. Me ardhjen e menopauzës, rreziku kardiovaskular i grave bëhet i barabartë, nëse jo më i madh se ai i burrave. Pse ndodh? Hormonet e estrogjenit rrënohen në mënyrë drastike dhe aktiviteti i tyre mbrojtës në sistemin kardiovaskular mungon. Në Itali 58% e femrave në menopauzë janë hipertensive, 51% kanë kolesterol të lartë, 67% janë mbipeshë ose obeze. Simptomat e dështimit të zemrës pastaj ndryshojnë: mungesa e frymëmarrjes edhe në pushim, ndjenja e ngushtësisë ose dhimbje gjoksi që nuk e keni ndier më parë, marramendje, vjellje, djersë e ftohtë dhe një ndjesi e ngjashme sikur keni ethe, lodhje ekstreme, dhimbje në krah, shpinë dhe qafë. Njohja e trupit tuaj mirë ndihmon për të kapur problemet në kohë.
