Eva dhe Endri Dumani, ishin 8 dhe 6 vjeç kur udhëtuan së bashku me babain e tij nga Shqipëria në drejtim të Sirisë, duke depërtuar në zona e konfliktit të armatosur, zona këto që kontrolloheshin nga shteti terrorist ISIS. Babai i tyre Shkëlzen Dumani nga Dibra që braktisi gruan në Shqipëri dhe u larguar në Siri së bashku me dy fëmijët dhe nënën e tij, Mentie Dumani, u vra si luftëtar i ISIS gjatë luftimeve me forcat kurde dhe forcat qeveritare të presidentit Sirian Asad.
Vdekja e tij la jetimë në zonë e luftës dy fëmijët e tij të mitur Evën dhe Endrin. Shumë përpjekje dhe operacione janë ndërmarrë nga daja i tyre për lirimin e dy fëmijëve të mitur, por të gjitha impenjimet s’kanë sjellë asnjë rezultat. Xhetan Ndregjonit, biznesmenit të ndërtimit në Tiranë i është dashur të shkojë deri në Turqi, kufi me Sirinë dhe në Egjipt, me shpresën se do lironte nipin dhe mbesë, por në fakt asnjë gjë nuk ka mundur të bëjë. Herë i mashtruar dhe herë i tërhequr nga shpresa se do mundte të çlironte fëmijët e motrës së tij, Xhetani, për 5 vite më radhë nuk ka lënë gur pa lëvizur, për të vetmin qëllim, rikthimin në Shqipëri të nipit dhe mbesës së tij.
Në një intervistë për “Shqiptarja.com” Xhetan Ndregjoni tregon se ka rënë në gjurmët e dy fëmijëve, që sipas tij ndodhen në kampin “Al Hol” në Siri. Ai tregon se kur ka qënë në Turqi, ka ndërmjetësuar me kontrabandistët për të çliruar dy fëmijët kundrejt një çmimi prej 100 mijë euro, por sërisht e gjithë kjo tratativë ka dështuar.
Teksa bashkëbisedojmë me të, Xhetani thotë se ka krijuar kontakte me mbesën nëpërmjet telefonit dhe herë pas herë bisedojnë për situatën, duke mbajtur kontakte dhe me shtetas kosovarë, që ndodheshin në këtë kamp në Siri. I dërmuar gjatë këtyre 5 viteve kërkime, Xhetani apelon për ndihmë nga shteti Shqiptar, që të përfshihet në një operacion për çlirimin dhe riatdhesimin e dy fëmijëve, pasi ata janë të pafajshëm dhe s’kanë asnjë lidhje me luftën në Siri.
Si janë larguar nipi dhe mbesa juaj në Siri, në çfarë rrethanash?
Ka qenë babai i tyre ai që është bërë shkak që mbesa dhe nipi im ndodhen në Siri. Shkëlzen Dumani, u mashtrua, e gënjeu mendja se aty do punonte dhe do merrte para dhe vendosi të largohej, duke marrë pa asnjë paralajmërim, dhe dy fëmijët që kishin ardhur në jetë si rezultat i martesës me motrën. U largua në Siri duke depërtuar në zonat e konfliktit, ku me vete mori dhe nënën e tij. Ne si familje nuk jemi njoftuar fare për këtë udhëtim në Siri. E ka bërë gjithçka me kokën e vet.
Çfarë ndodhi më pas?
Shkëlzeni u vra gjatë luftimeve. Pas kësaj fëmijët e mitur mbetën mes katër rrugëve. Herë kemi mbajtur kontakte dhe herë jo. Kemi qenë shumë të shqetësuar. Na ka rënë barrë e rëndë për ta hequr.
Si keni mundur të viheni në kontakt me nipin dhe mbesën tuaj?
Për shkak të hallit që kemi, kam hyrë në bisedime me shumë familje në Shqipëri,Kosovë dhe Maqedoni, të cilët kishin dhe ata njerëzit e tyre dhe fëmijë në Siri. Nëpërmjet tyre, kemi gjetur njëri tjetrin. Jemi bërë bashkë si të thuash dhe kemi arritur të biem në kontakt. Momentalisht fëmijët ndodhen në Siri në kampin “Al-Hol” që kontrollohet nga forcat Kurde.
Gjatë këtyre pesë viteve, keni pasur tratativa për t’i marrë fëmijët nga Siria dhe kthyer në Shqipëri?
Po sigurisht që po. Nga ana ime janë bërë shumë përpjekje por të gjitha kanë qrnë pa rezultat. Kam takuar drejtues të SHISH, policisë së Shtetit dhe deri tek kryeministri kam shkuar, por sërisht, gjatë këtyre 5 viteve nuk është arritur të bëhet asnjë gjë. Nuk e di çfarë i pengon që dhe ata nuk janë në gjëndje për të ndërhyrë nëpërmjet kanaleve të lobimit. Si kuptoj ose duan por s’kanë mundësi ose është shumë e ndërlikuar situata. I bëj thirje, qeverisë shqiptare që të ndërmari hapa konkretë për lirimin e refugjatëve shqiptarë që ndodhen në Siri. Të bëjë atë që bëri Kosova një ditë më parë. Në të njëjtin rrugëtim të Kosovës të ecin dhe qeveritarët shqiptarë, për të riatdhesuar fëmijët dhe gratë që mbahen të izoluara në kampin “Al-Hol”.
Ju vetë keni shkuar në Siri?
Kam shkuar në Turqi dhe në Egjipt me shpresën se do arrija të merrja fëmijët. Në Turqi kam qëndruar shumë ditë. Madje kam hyrë në negocim me kontrabandistë turq e sirianë, duke i ofruar 100 mijë euro në këmbim të lirimit të dy fëmijëve dhe sjelljen e tyre Turqi, por edhe kjo tratativë ka dështuar. I kam pritur fëmijët në Antalia të Turqisë, por asnjë rezultat. Të njëjtën gjë kam bërë dhe në Egjipt, me disa kontakte në këtë shtet, kam shpresuar se do arrija të merrja fëmijët por edhe këtë herë dështova.
