Të Premten, qeveria iraniane më në fund filloi të pranojë atë që bota e di tashmë: virusi covid-19 e ka goditur atë vend jashtëzakonisht fortë dhe ka të ngjarë të përkeqësohet.
Në një konferencë për shtyp, zëdhënësi i task forcës për koronavirusin në Iran njoftoi se 4,700 raste të virusit janë konfirmuar në këtë vend, duke përfshirë më shumë se 1.200 në 24 orët e mëparshme. Numri zyrtar i vdekjeve është 124. Mënyrat në të cilat përgjigjet e drejtuesve kryesorë ndryshojnë nga ato të qytetarëve të zakonshëm, ju tregojnë gjithçka që ju duhet të dini në lidhje me thellësinë e humorit midis popullit iranian dhe qeverisë së tyre dhe si mund të kontribuojë në përhapjen e sëmundjes. Ndjenja e papritur e alarmit bie në kundërshtim të dukshëm me mënyrën se si Presidenti iranian Hassan Rouhani dhe zyrtarë të tjerë e minimizuan kërcënimin.
Në fazat e hershme të historisë së virusit, zyrtarët në Teheran ishin të shqetësuar për pjesëmarrjen në zgjedhjet parlamentare të 11 shkurtit. Ata kishin frikë se pjesëmarrja e ulët e votuesve – e cila, siç ishte parashikuar, ishte përkeqësuar nga sulmet e ushtrisë iraniane të një avioni pasagjerësh ukrainas në janar – do të minonin më tej nocionin e mbështetjes së publikut për sistemin. Autoritetet i dhanë përparësi shqetësimeve të tyre politike mbi rrezikun e përhapjes së virusit. Tani, megjithatë, lajmet se një numër në rritje i ministrave dhe ligjvënësve kanë rezultuar pozitivë për virusin – dy prej të cilëve tashmë kanë vdekur prej tij – ka shpartalluar atë që ka mbetur, nga besueshmëria e qeverisë. “Sot, vendi është i angazhuar në një betejë biologjike,” tha Gjenerali Hossein Salami, komandanti i Korpusit Islamik të Gardës Revolucionare të Iranit. “Ne do të mbizotërojmë në luftën kundër këtij virusi, i cili mund të jetë produkti i një sulmi biologjik amerikan, i cili së pari u përhap në Kinë dhe pastaj në pjesën tjetër të botës.”
Zhvendosja e fajit është një veprim i preferuar i autoriteteve.
“Unë besoj se ne po e njoftojmë dhe po e shpallim situatën tonë ndërsa disa vende nuk thonë asgjë për situatën e tyre,” tha ministri i naftës në Iran, Bijan Namdar Zanganeh.
Autoritetet po i kërkojnë popullatës të shmangë udhëtimet për të zvogëluar përhapjen e mundshme të sëmundjes, madje duke kërcënuar me përdorimin e “forcës” për të penguar udhëtimet brenda vendit. Megjithatë, javën e kaluar, zyrtarët qeveritarë – përfshirë Rouhani – nuk ishin të bindur mbi këtë ide. Në këtë pikë, masat janë ndoshta shumë pak dhe shumë vonë. “Njerëzit nuk duhet ta konsiderojnë këtë si një mundësi për të udhëtuar. Ata duhet të qëndrojnë në shtëpi dhe të marrin seriozisht paralajmërimet tona, “tha Ministri i Shëndetësisë Saeed Namaki të enjten. “Ky virus është shumë ngjitës. Eshtë çështje serioze, mos bëni shaka me këtë. ”
Pushimet e gjata të Novruzit, të cilat shënojnë vitin e ri tradicional iranian, pritet të nisin në më pak se dy javë, gjë që do të rrisë rrezikun e përhapjes së shpejtë të virusit. Por disa iranianë tashmë janë në lëvizje.
Të Premten, video të bllokimeve të rrugëve dhe raporteve të bllokimeve të trafikut në disa autostrada të mëdha të vendit filluan të shfaqen në mediat sociale. Në kohë krize, iranianët shpesh kanë kërkuar strehim në krahinat e harlisura veriore të vendit pranë Detit Kaspik. Gjatë luftës tetë-vjeçare me Irakun, shumë u zhvendosën përkohësisht atje për të qenë jashtë kufijve të sulmeve me bomba të liderit irakian Saddam Hussein. Në vitet më të fundit, banorët e Teheranit shpesh kanë ikur nga qyteti në momente trazirash politike, duke bllokuar autostradën e ngushtë dhe të pasigurt në veri. Burimet në kryeqytet, ndërkohë, thonë se besojnë se shkalla e infeksionit është dukshëm më e lartë se ajo që raportohet. Ata thonë se një numër i madh i njerëzve po shfaqin simptoma të koronavirusit, por po zgjedhin të qëndrojnë në shtëpi sesa të rrezikojnë infektimin e kolegëve. Një burim tha për Washington post se pesë nga shtatë punonjësit në zyrën e tij kanë pasur simptoma të gripit gjatë javës së kaluar. Tre prej tyre janë karantinuar në shtëpi. Të tjerët vazhdojnë të punojnë si zakonisht. Asnjë, megjithatë, nuk ka shkuar për t’u testuar. Frika e tyre kryesore është që nëse nuk e kanë koronavirusin, ata mund të infektohen në spital.
Besimi në sistemin e kujdesit shëndetësor – në Republikën Islamike – është në rënie. Sanksionet ndërkombëtare kundër ekonomisë së Iranit kanë çuar në mungesë të ilaçeve thelbësore; keqmenaxhimi zyrtar dhe korrupsioni kanë përkeqësuar problemin. Megjithatë, iranianët kurrë nuk kanë fajësuar mjekët. Iranianët zakonisht besojnë shumë në profesionistët e tyre të kujdesit shëndetësor, shumë prej të cilëve morën trajnimin e tyre mjekësor në universitetet e larta ndërkombëtare.
