“A është Putini vërtetë i “menjanuar” dhe Rusia “e izoluar nga bashkësia ndërkombëtare”?
Nga Stephen F. Cohen/
Diskursi i pabazuar dhe i pamatur për Rusinë, u përhap në krijimin e mediumeve politike gjatë Luftës së Re të Ftohtë, dhe madje edhe më shumë që kur akuzat e Russiagate filluan të qarkullojnë gjerësisht dy vjet më parë, në mes të vitit 2016.
Më e keqja e këtij diskursi – në fakt një nxitje për luftë – është se “Rusia sulmoi Amerikën gjatë zgjedhjeve presidenciale të vitit 2016”. Por ka edhe të tjerë në mënyrë të barabartë të pabazë dhe pothuajse aq të dëmshme për politikëbërjen e Uashingtonit. Midis tyre, siç pohon The Economist dhe The New York Times, janë në “skenën botërore” të sotme diskurse të tilla si, Presidenti rus Vladimir Putin është i “menjanuar” dhe vendi i tij është “i izoluar nga bashkësia ndërkombëtare”.
Në të vërtetë, Times insistoi duke cituar një Shef të inteligjencës britanike, se Rusia “po bëhet gjithnjë dhe më e izoluar”.
Këto pohime janë aq të shkëputura nga realitetet gjeopolitike, saqë mund të jenë shprehje e Putin-Trump Derangement Syndrome, siç sugjerojnë të tjerët. Konsideroni vetëm Forumin Ekonomik Ndërkombëtar të Shën Petersburgut, javën e kaluar, një ngjarje vjetore e konceptuar nga Kremlini si një lloj Davos rus.
Sipas shumicës së mediave, duke përfshirë edhe ato jo-ruse, ishte më i ndjekuri dhe më i suksesshmi që nga viti 2014, kur Perëndimi nisi të impononte sanksione ekonomike në rritje në vend. Udhëheqësit e Francës, Japonisë, Kinës, Indisë, Arabisë Saudite dhe disa vendeve më pak të rëndësishme ishin atje, së bashku me drejtuesit e panumërt ndërkombëtar të korporatave, drejtorin e Fondit Monetar Ndërkombëtar dhe presidentin e Boeing, i cili deklaroi se Rusia “është një vend për partneritet afatgjatë”.
Duke gjykuar nga raportet e shtypit, pamjet televizive dhe transkriptet e takimeve, pothuajse të gjithë ata ishin të etur për takime të ngushta me të “menjanuarin” Putin. Në të vërtetë, pak para ngjarjes, kancelarja Angela Merkel dhe kryeministri indian Narendra Modi udhëtuan për në Soçi për t’u takuar veçmas me Putinin.
Përsëri, e gjithë kjo, përkundër sfondit të sanksioneve të reja financiare dhe diplomatike, të ngritura mbi Rusinë nga Londra dhe Uashingtoni dhe që nëse ndodhë në të vërtetë, të zbatuar nga “aleatët” e tyre evropianë.
Në realitet, është e pamundur të izolosh Rusinë, kombinacionin më të madh territorial dhe më të pasur të burimeve natyrore të planetit. Nuk ka “politikë globale”, as “rend botëror”, pa Rusinë. Burimet e saj natyrore të gazit dhe të naftës, të transportuara në perëndim dhe në lindje përmes rrjeteve të saj të gjera të tubacioneve – si ato ekzistuese ashtu edhe ato në ndërtim – e bëjnë një përpjekje të tillë një marrëzi epike gjeopolitike.
Po kështu edhe influenca politike-diplomatike e Moskës në rajonet jetësore, nga Evropa, Kina dhe Afganistani në Lindjen e Mesme. (Shqyrtoni rolin e saj të rëndësishëm, për shembull, në çdo zgjidhje të krizës që përfshin Iranin ose Korenë e Veriut.)
Pjesa më e madhe e kësaj nuk vjen kryesisht nga armët e modernizuara të Moskës, por nga filozofia e politikës së jashtme të Putinit. Ta themi thjesht, por elaboruar: Në përputhje me sovranitetin kombëtar, ne jemi të gatshëm për marrëdhënie të mira me çdo qeveri që kërkon marrëdhënie të mira me ne. Krahasoheni këtë me parimet afatgjata të politikës së jashtme ideologjike të Uashingtonit, shumë të militarizuara dhe shpesh hegjemoniste.
Si rezultat, ndryshe nga Bashkimi Sovjetik, Rusia post-sovjetike ka pak, nëse ka, aleatë, gjysmë-aleatë ose partnerë të gatshëm në çështjet ndërkombëtare. Kina dhe Irani janë aleatë të mëdhenj dhe të rëndësishëm.
Gjysëm-aleatët dhe partnerët e rastit përfshijnë Indinë dhe, natyrisht, vendet e tjera BRICs; Arabinë Saudite, me të cilën Rusia ka bashkëpunuar për të rritur çmimet ndërkombëtare të naftës; dhe Izraelin, kryeministrin i të cilës, Benjamin Netanjahu, ishte një mysafir i nderuar në Moskë, për festën më të shenjtë të memorialeve të Rusisë, Dita e Fitores, më 9 maj. Aleatët e NATO-s evropianë të Amerikës mund të duken të bashkuar në “izolimin” e Rusisë, por jo liderët e Hungarisë, Republikës Çeke, ose presidenti i Francës.
Në të vërtetë, Emmanuel Macron, përsëri i shoqëruar nga gruaja e tij, bëri një mini-version të vizitës së tij të këndshëm me Presidentin Trump në Uashington, me Putin në Shën Petersburg, ndërsa gjithashtu nënshkroi një marrëveshje të madhe energjie me Rusinë duke shpresuar gjithashtu që Franca të bëhej “investitori më i madh i Rusisë”. Një tjetër provë e besnikërisë së Evropës ndaj Shteteve të Bashkuara (dhe partnerit të tij të devotshëm Britanisë së Madhe) do të vijë në korrik, kur sanksionet e BE mbi Rusinë duhet të vazhdojnë ose të përfundojnë.
Një votë e vetme “jo” do t’i japë fund atyre. Deri tani, Evropa është pajtuar – ose e detyruar – nga Uashingtoni. Por a mund të pajtohet qeveria e re tani në Itali që po formohet? Po qeveritë e tjera që tani po rebelohen kundër sanksioneve të ripërtërishme të Trump mbi Iranin, me të cilin jo pak kompani evropiane kanë marrëdhënie biznesi shumë fitimprurëse? A është, siç shpreson agjencia zyrtare e lajmeve ruse, një “koalicion anti-sanksione” që po formohet kundër Shteteve të Bashkuara? Nëse po, kush do të ishte i izoluar?
Nga ku ka ardhur nocioni i pamend “izolimi i Rusisë”? Kjo, të paktën, nuk mund t’i atribuohet Presidentit Trump, por Presidentit Obama. Në prill të vitit 2014, ai bëri të ditur, siç raportohet nga Times, se tani e tutje politika e tij do të përqendrohet në “izolimin … e Rusisë duke i prerë lidhjet e saj ekonomike dhe politike me botën e jashtme … duke e bërë atë në mënyrë të efektshme shtet të menjanuar”.
Kjo ishte marrëzi ekstremiste , jo siç mendonte korrespondenti i Times, “një version i azhurnuar i strategjisë së kontrollit të Luftës së Ftohtë”. Përmbajtja nuk kishte për qëllim të izolonte Bashkimin Sovjetik, por të mos e përhapte ndikimin e saj ushtarak dhe politik përtej “bllokut” ekzistues të tij të aleatëve.
Uashingtoni dhe aleatët e saj me siguri janë përpjekur të izolojnë “Rusinë e Putinit”. Prandaj dhe vendosen listën shumëvjeçare të sanksioneve të pakuptimta, kryesisht joefektive madje edhe kundërproduktive.
Përveç kësaj, qoftë rastësisht apo me qëllim, fushatat politike kanë shpërthyer në prag të daljes së Putinit dhe Rusisë si “shtet botëror” në mënyra që tregojnë rolin e tyre qendror në çështjet ndërkombëtare. Kështu ndodhi edhe me fushatën e mediave për të trembur vizitorët në Lojërat Olimpike të Soçit 2014, me njoftime se sulmet terroriste dhe homofobike do të ndodhnin me siguri së bashku me aksidente të rrezikshme të infrastrukturës për shkak të ndërtimit të “korruptuar”.
Tani, në prag të kampionatit të Kupës së Botës në Rusi, ndoshta ka një seri të re të raportimeve të medias amerikane që sugjerojnë se Rusia duhet të trajtohet si një komb i menjanuar: dëshmitë për një vrasje të mbetur në tentativë të Sergei Skripal në Britaninë e Madhe, një histori zyrtare që ka rënë pothuajse krejtësisht, por jo para se të ketë pasoja të mëdha diplomatike; një raport i ringjallur që Moska ishte pas rrëzimit të një avioni malajzian të pasagjerëve mbi Ukrainën në vitin 2014, por pa ndonjë dëshmi të re; një ringjallje të akuzave me qëllim të keq që Putini dhe Rusia vetë janë “fashiste”, pa thënë asnjë fjalë, sigurisht, për një epidemi të episodeve antisemite të neonazistëve të armatosur në Ukrainën e mbështetur nga SHBA; dhe një artikull i shquar i Times duke paralajmëruar se “njerëzit L.G.T.B.” mund të jenë në rrezik gjatë Lojërave të Kupës Botërore.
Një argument rreth shkallës në të cilën Rusia është ose nuk është e izoluar në botë sot mund të duket margjinale, duke marrë parasysh rreziqet që lindin në Luftën e re të Ftohtë. Por, edhe duke lënë mënjanë bindjen e zymtë se Uashingtoni dhe Londra janë “bashkësia ndërkombëtare”, kjo është tregues i degradimit të përgjithshëm të mendimit amerikan dhe diskursit rreth gjeopolitikës dhe politikës së jashtme të SHBA në përgjithësi në mediat kryesore dhe në politikë. (Ekzistojnë, natyrisht, shumë përjashtime jashtë rrjedhës së përgjithshme, veçanërisht në botimet shkencore.)
Henry Kissinger tha një herë: “Demonizimi i Vladimir Putinit nuk është një politikë. Është një alibi për të mos pasur një të tillë. Diskursi i “shtetit të menjanuar” është pjesë e atij demonizimi. Por Kissinger ishte pjesërisht gabim: Uashingtoni ka pasur politika ndaj Rusisë në epokën e Putinit – të keq-informuara, të pamend dhe të dështuara./The Nation – Lexo.al/
