Fatih Mehmet Macoglu është akuzuar për rihapjen e plagëve të vjetra duke vendosur ndryshimin e emrit të bashkis që drejton nga Tunceli në Dersim
Kryebashkiaku i parë komunist i Turqisë po merret me debatin e tij të parë publik pas një vendimi të së mërkurës për të ndryshuar emrin zyrtar të komunës që ai drejton.
Asambleja e qytetit Tunceli, një qytet lindor i njohur për kundërshtimin e saj ndaj qeverisë qendrore, votoi për të zëvendësuar emrin e qytetit në ndërtesat komunale me “Dersim”, një emër historik për qytetin dhe krahinën me të njëjtin emër, transmeton flurudha.com
Qeveria e Mustafa Kemal Ataturkut ndryshoi Dersimin në Tunceli në vitin 1935, si pjesë e planeve për modernizimin e zonës dhe shpërndarjen e asaj që qeveria e quajti atë kohë “sistemi feudal i udhëhequr nga krerët”.
Ndryshimi i emrit të Dersimit ishte pjesë e disa masave të ndërmarra nga republika e sapoformuar, ndërsa kërkonte të nxiste nacionalizmin e fortë turk, sidomos në zonat me shumicë kurde.
Humbja e autonomisë dhe konfiskimit të ar*mëve, ndër të tjera, ndihmoi në nxitjen e rebelimit të përgj*akshëm të Dersimit, një kon*flikt që reflekton edhe sot e kësaj dite.
Fatih Mehmet Macoglu, i cili u zgjodh kryetar i bashkisë në zgjedhjet lokale të 31 marsit dhe është nga Partia Komuniste Turke (TKP), mbështeti ndryshimin.
Hashtag #DersimDegilTunceli, (Jo Dersim, është Tunceli) ka qenë në trend në Twitter për dy ditët e fundit, ndërsa figurat e shquara të tilla si Fatih Portakal dhe këngëtarja Gokhan Oguz kritikuan këtë veprim si “të panevojshëm”.
“Nëse do të ketë një ndryshim, duhet të ishte bërë nga parlamenti, siç është bërë në vitin 1935. Vendim-marrja personale dhe emocionale krijon kaos”, tha Oguz.
Portakal, një gazetar nga Fox Haber, tha se hapi i këtillë ishte duke u marrë energjinë njerëzve pa asnjë arsye.
Aleati i Presidentit turk Rexhep Tajip Erdogan, Devlet Bahceli, kryetari i Partisë së Lëvizjes Nacionaliste (MHP), tha se vendimi i asamblesë ishte i pavlefshëm.
Bu mudur? #Dersim denilse ne olur, #Tunceli denilse ne olur? Yeni ve gereksiz tartışma konusu daha yaratıldı. Bunca sorun arasında baskan #FatihMaçoğlu yeri miydi? Boşa giden enerji!!!
— fatih portakal (@fatihportakal) May 23, 2019
“Nuk ka një provincë të tillë zyrtarisht të quajtur Dersim në Turqi. Duke e mbyllur syrin ndaj këtij komploti komunist dhe separatist do të hapim dyert për rreziqet që mund të kërcënojnë mbijetesën tonë, “tha ai.
Pas zhurmave, Macoglu lëshoi një video-mesazh për të mbrojtur veten. Ai tha se administrata e tij ishte vetëm duke u përpjekur për të përmbushur kërkesën popullore lokale, pasi qyteti tashmë kishte një gazetë dhe klub lokal të futbollit të quajtur Dersim.
“Guvernatori i provincës (një i emëruar nga qeveria) e ka fjalën e fundit mbi këtë çështje. Qëllimi ynë nuk ishte politizimi i kësaj çështjeje, por vetëm duke ndjekur atë që njerëzit e qytetit tonë duan, “tha ai.
Një politikan lokal vuri në dukje se shenjat dhe parulla që shfaqnin emrin “Dersim” ishin vendosur gjithmonë së bashku me ata që lexonin “Tunceli” në hyrjen e ndërtesës komunale derisa qeveria shkarkoi kryetarin e mëparshëm lidhur me akuzat për lidhje me terr*orizmin.
“Flamuri i hequr nga administruesi i caktuar nga qeveria po vendoset përsëri nga asambleja komunale. Asambleja përfaqëson vullnetin e popullit të Dersimit,” shkroi Ferhat Tunc .
Rebelimi i Dersimit, një kryengritje e udhëhequr nga kryetari etnik Zaza dhe Alevi Sejid Riza midis 1937-1938, mbetet të jetë një temë e ndjeshme në Turqi.
Seyit Rıza’nın torunları Sabiha Gökçen’in bombalarını özlediler anlaşılan!#DersimDeğilTunceli pic.twitter.com/a6FZLf5ZUH
— GÖKBÖRÜ (@gokborudiyorki) May 22, 2019
Disa tregime historike sugjerojnë se vendasit i kanë rezistuar reformave të sjella nga republika e re turke në zonën e padisiplinuar, ku njerëzit kishin jetuar nën administrimin lokal për qindra vjet.
Disa operacione ushtarake për të shuar rebelimin çuan në qindra vik*tima, sipas raporteve të vetë shtetit.
Vajza e adoptuar e Ataturkut, Sabiha Gokcen, pilotja e parë femër në histori, gjithashtu mori pjesë në operacionin dhe bombardoi objektivat.
Në vitin 2011, Erdogan, atëherë kryeministër, kërkoi ndjesë në emër të shtetit për vik*timat civile gjatë shuarjes së rebelimit.
Duke iu referuar arkivave shtetërore, Erdogan tha se në mes 1936-1939 më shumë se 13,000 njerëz u vr*anë, përfshirë fëmijët dhe gratë./flurudha.com
