Këtë fillim viti, Gjermania ka hapur zyrtarisht dyert për të gjithë emigrantët që janë në kërkijm të një pune dhe një jete më të mirë. Me hyrjen 2020-ës, ekonomia më e madhe e Bashkimit Europian ka miratuar një ligj të ri që lehtëson procedurat për punëtorët që vijnë nga vende jashtë BE-së. Për të joshur profesionistët nga Ballkani, që nga 1 janari i vitit 2020 paga minimale në Gjermani do rritet përsëri, me 9,35 euro në orë ose 515 euro në muaj.
Lajmi u bë i ditur nga vetë kancelarja Angela Merkel, e cila në fjalimin e fundit për 2019-ën , foli gjatë për nevojat e Gjermanisë për më shumë punëtorë.
Duke iu përgjigjur mungesës së dëshpëruar për punëtorë të aftë, Gjermania po josh qytetre nga Ballkani dhe të gjitha vendet jo anëtare të BE-së. Akti i Imigracionit për Punëtorë të kualifikuar hyn në fuqi më një mars të këtij viti dhe do të lejojë që punëtorët e aftë nga vendet e treta të shkojnë në Gjermani, për sa kohë sa sigugrojnë një kontratë dhe zotërojnë një niveel mesatar të gjuhës gjermane.
Kushdo që kërkon një vend pune ose stërvitje në Gjermani duhet të ketë kualifikimet e nevojshme për shkollë, njohuri të gjermanishtes, dhe të jetë në gjendje të paguajë vetë koston e jetesës (e cila mund të provohet me një llogari të bllokuar).
Sipas vlerësimeve të fundit, Gjermania ka 1.3 milion vende të lira pune edhe psre aktualisht ka më shumë se 2 milion qytetarë nga vendet e tjera të BE-së që punojnë në ekonominë më të madhe të BE-së.
“Por kjo nuk është e mjaftueshme dhe kjo është arsyeja pse ne duhet të kërkojmë punëtorë të aftë nga jashtë BE’-së. Pa ekspertë të mjaftueshëm, asnjë ekonomi nuk mund të mbijetojë,” tha Merkel në një video mesazh.
Ajo vuri në dukje se Gjermania ka nevojë për ekspertë jo vetëm për punëtorët me arsim akademik, por edhe për punëtorë profesional.
“Ne aktualisht kemi një numër ndërmarrjesh që nuk po arrijnë të gjejnë punëtorë. Nëse politikanët nuk kujdesen për profesionistë të mjaftueshëm, firmat dhe sipërmarrësit do të largohen nga Gjermania, dhe ne nuk e duam këtë”, paralajmëroi ajo.
Për të përmbushur nevojat e ekonomisë, qeveria po përdor tre strategji. E para ka të bëjë me shfrytëzimin e plotë të kapaciteteve të tregut të brendshëm të punës, e dyta me rritjen e importit të ekspertëve nga vende të BE-së dhe e treta me migracionin të punëtorëve që vijnë nga vende jashtë BE-së.
Disa nga mediat më të mëdha të Berlinit shkruajnë se qeveria gjermane po u jep shpresë emigrantëve të kualifikuar që të lejohen të punojnë në Gjermani. Të tjera shkruajnë se vendimi i ri është marrë në kurriz të vetë punëtoreve gjermanë, me kusht që të ruajë pozicionin e Gjermanisë si qendra ekonomike e Europës.
“Der Tagesspiegel” thekson se përveç të diplomuarve, ligji mundëson edhe punësimin e njerëzve me arsim profesional. Emigrantët do të lejohen të qëndrojnë gjashtë muaj në Gjermani dhe të kërkojnë punë. Nëse punësohen në profesionet ku ka mungesë akute të punëtorëve të kualifikuar, si në IT ose shërbime e kujdesit, emigrantët nuk do të kenë nevojë t’u vërtetojnë autoriteteve gjermane se janë të kualifikuar. Në të njëjtën kohë, qeveria gjermane merr përsipër të informojë më së miri aplikantët e mundshëm jashtë vendit dhe t’i drejtojë ata nëpër xhunglën e administratës gjermane.
Por sipas mediave konservatore gjermane, ligji i emigracionit miraton edhe njëherë mundësitë që tashmë ekzistojnë. Prej vitesh është bërë e mundur që qytetarët që nuk janë pjesë e Bashkimit Europian, por janë të pajisur me diplomë universitare, të shkojnë në Gjermani për të gjetur punë. Gjermania është tanimë një nga vendet më liberale për emigracionin në botë.
Por zbatimi i rregullave të reja të qeverisë gjermane për punësimin e emigrantëve në nuk ka qenë aq i lehtë për Ballkanin Perëndimor. Deputetja e Partisë së Gjelbër, Filiz Polat, ishte e fundit që ngriti këtë shqetësim, pas një udhëtimi nëpër Ballkanin Perëndimor në pranverë. Ndryshe nga Europa Lindore, stafi i ambasadës gjermane në rajon merret me një numër rekord aplikimesh për viza, veçanërisht në Kosovë. Qeveria gjermane ka caktuar kontrolle të rrepta për të përcaktuar nëse puna e paraqitur nga aplikuesit është fiktive ose shfrytëzuese, duke u rritur barrën departamenteve gjermane të vizave dhe duke e bërë punësimin në Gjermani një mision pothuajse të pamundur. Megjithatë mediat gjermane shkruajnë se ligji i sapo miratuar pritet t’u japë fund këtyre praktikave dhe të lehtësojë procedurat për Ballkanin.
Si do të bëhet përzgjedhja?
Ekspertët thonë se punësimi i emigrantëve të kualifikuar është mënyra e vetme për përmbushur nevojat e bizneseve gjermane. Partitë e koalicionit gjerman ranë dakord për një ligjin e ri të emigracionit, me qëllimin e thithjes së fuqisë së kualifikuar punëtore nga vendet jashtë Bashkimit Europian, për të mbushur numrin rekord të vendeve bosh dhe për të stabilizuar sistemin publik të pensioneve. Punësimi i lartë dhe papunësia e ulët kanë shkaktuar një ngërç në ekonominë më të madhe të Europës. Meqë fuqia punëtore e Gjermanisë pritet të tkurret gjatë dekadave të ardhshme për shkak të popullsisë së plakur dhe nivelit të ulët të lindjeve, emigrantët konsiderohen si vendimtarë për të ndihmuar firmat të gjejnë punëtorë.
“Der Tagesspiegel” shkruan se ligji i ri do të heqë pengesat e tregut të punës për qytetarët jashtë BE-së, të cilët janë të kualifikuar dhe kanë aftësitë të mira në njohjen e gjuhës gjermane. Nëpërmjet projektligjit të ri, kompanive do t’u lejohet të rekrutojnë punëtorë të huaj në të gjitha profesionet, pavarësisht listës zyrtare të sektorëve që vuajnë mungesa të krahut të punës.
Ligji propozon gjithashtu se qeveria nuk do të këmbëngulë që kompanitë të japin preferencën për shtetasit gjermanë ,në mbushjen e vendeve të lira para se të kërkojnë të huajt jashtë BE. Të diplomuarit dhe punëtorët me arsim profesional do të kenë mundësi të punësohen në Gjermani në të njëjtat kushte si gjermanët, nëse plotësojnë kualifikimet e caktuara nga punëdhënësit dhe flasin mirë gjermanishten. Ata gjithashtu duhet të dëshmojnë se kanë burime të mjaftueshme financiare në mënyrë që ata të mos varen nga përfitimet e mirëqenies gjatë qëndrimit të tyre në Gjermani.
Por, me gjithë mungesën aktuale të fuqisë punëtore, pagat në Gjermani nuk janë rritur. “Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung” shkruan se rritja e tyre ka qenë vetëm 2,5 përqind. Pas heqjes së shumës për të kompensuar inflacionin, punonjësve u mbetet vetëm 0,5 përqind e shtesës.
Çfarë do të thotë ky ligj për refugjatët?
Pas miratimit të projektligjit, qeveria gjermane theksoi se do të ruante parimin e ndarjes së azilit nga emigrimi ekonomik. Në fakt, ligji i emigracionit nuk do të ketë ndikim në sistemin e azilit të Gjermanisë. Në përputhje me Konventën e Gjenevës, Gjermania do të vazhdojë të jetë e detyruar të presë refugjatët që ikin nga lufta dhe përndjekja. Por “Der Spiegel” shkruan se pas miratimit të ligjit të ri, pritet të lindin mosmarrëveshje midis SPD-së dhe partisë së kancelares Angela Merkel, për mënyrën sesi do të zbatohet rregulli “3 + 2”.
Ky rregull mbron azilkërkuesit që arrijnë të punësohen në Gjermani, për një periudhë maksimale prej pesë vjetësh. Deri më sot, shtetet gjermane kanë preferuar të deportojnë refugjatët, në vend që t’i japin leje punësimi. Për shumë nga deputetët e opozitës ligji i ri do t’u japë mundësi refugjatëve që u është refuzuar azili refuzuar mund të shfrytëzojnë rastin dhe të punësohen. Sipas rregullave të reja, emigrantët pa leje qëndrimi, të cilët mund të jenë në pritje të vendimit pas aplikimeve për azil ose në pritje të dëbimit, mund të qëndrojnë në Gjermani, në qoftë se janë të punësuar dhe mund të vërtetojnë se janë integruar në strukturën e shoqërisë gjermane.
Si është pritur ligji i emigracionit?
Ligji i ri i emigracionit u kthye në mollë sherri për palët politike në Gjermani. Ministri gjerman i Ekonomisë, Peter Altmaier (CDU), deklaroi se shpresonte që legjislacioni të vinte nën kontroll një çështje që ka pushtuar debatin politik në Berlin për një çerek shekulli. Duke theksuar se një në katër gjermanë i ka rrënjët familjare jashtë vendit, ai shprehet se Gjermania është streha e re e emigracionit. Pranimi i punëtorëve të kualifikuar nga vendet jashtë Bashkimit Europian është një nismë që është mbështetur tanimë edhe nga Ministri i Brendshëm Horst Seehofer, por partitë e opozitës nuk ndajnë të njëjtin qëndrim më të. Partia e ekstremit të djathtë, ADF, ka kritikuar ashpër ligjin e ri për emigracionin. Duke hartuar një politike ekstreme kundër refugjatëve, ajo është bërë partia më e madhe opozitare e Gjermanisë, me më shumë se 90 vende në Bundestag.
Ministrat e qeverisë theksuan se rregullat e reja të emigracionit nuk janë hartuar për të lejuar aplikantët që u mohohet azili të qëndrojnë në Gjermani. Sipas tyre, rregullat e reja synojnë të sigurojnë një “zgjidhje pragmatike” për emigrantët që kanë qëndruar për një periudhë të zgjatur kohore në Gjermani, sepse nëse dëbohen, përballen me rrezikun e torturës në vendin e tyre të origjinës. Ministrat paralajmëruan gjithashtu se do të hartonin një listë kriteresh për emigrantët që do të punësoheshin.
Rregullat e reja, imigracionit, të aprovuara brenda gjatë natës nga kancelarja Angela Merkel, ministri Seehofer dhe Ministri i Punëve Sociael, Hubertus Heil, rrezikojnë të zemërojnë votuesit që ndihen të lënë pas dore pas ardhjes së më shumë se një milion refugjatëve që nga viti 2015. Fluksi i pashembullt i azilkërkuesve, kryesisht nga vendet myslimane në Lindjen e Mesme, ka shkaktuar tashmë një reagim të ashpër që rrezikoi të rrëzonte edhe kancelaren Merkel nga pushteti.
Burimet: “Der Tagesspiegel”, “Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung”, “Euroactiv”, “Der Spiegel”