Me pushtimin që Putini i bëri Ukrainës, ai ka siguruar që do të vlerësohet si një dështim, një shembull i mënyrës sesi mendjemadhësia mund të gllabërojë çdo sukses fillestar, shkruan Profesor Mark Galeotti në “The Times”.
Nëse Putin do të kishte zgjedhur të jepte dorëheqjen në fund të mandatit të tij të dytë presidencial, në vitin 2008, ka të ngjarë që ai të mbahej mend si dikush që e tërhoqi Rusinë nga pragu i kolapsit, edhe pse shpesh me metoda brutale.
Më pas ai kaloi katër vjet duke drejtuar vendin pas presidentit të tij përfaqësues Dmitry Medvedev përpara se të kthehej në Kremlin. Nëse do të dilte në pension pas mandatit të tij të tretë në 2018, ai do të kishte lënë një Rusi në mosmarrëveshje me Ukrainën dhe Perëndimin, por në zotërim të Krimesë. Megjithatë, siç ishte, ai nuk ishte i kënaqur dhe e la dëshpërimin e tij për të lënë gjurmë në histori, ta shtynte atë drejt një teprimi fatal.
Çfarë na tregon kjo luftë për Putinin? A ka ndryshuar ai kaq shumë nga figura në dukje e kujdesshme dhe llogaritëse që përuli Çeçeninë rebele dhe Gjeorgjinë sfiduese dhe pushtoi pa mundim Krimenë?
Si shumë autokratë, me kalimin e kohës ai u bë një karikaturë e vetvetes.
Nga besimi në arrogancë
Në luftërat e mëparshme, Putini ishte shpesh me fat. Perëndimi ishte i ndarë ose i hutuar, jo më pak nga lufta globale kundër terrorizmit. Për më tepër, ai ishte i kujdesshëm, duke iu përmbajtur angazhimeve relativisht të vogla ose të kontrollueshme. Lufta e dytë çeçene (1999-2009) ishte e tmerrshme, por ajo u luftua brenda kufijve rusë dhe vetëm nga një pjesë e forcave të Putinit.
Lufta pesë-ditore kundër Gjeorgjisë në vitin 2009 u zhvillua kundër një vendi me një popullsi sa një e treta e popullsisë së Moskës. Aneksimi i Krimesë në vitin 2014 ndodhi ndërsa ushtria ukrainase ishte në kolaps virtual.
Megjithatë, kjo kultivoi besimin e Putinit se ai ishte një organizator gjeopolitik me një ushtri të pandalshme. Një burrë pa përvojë të rëndësishme ushtarake, i cili refuzoi të dëgjonte këshillat përpara pushtimit, ka qenë i vendosur të mikromenaxhojë vetë luftën dhe nuk arriti të vlerësojë kufijtë e ushtrisë së tij.
Egoizmi bëhet izolim
Në vitet e mëparshme, Putin ishte i gatshëm të dëgjonte perspektiva alternative dhe të mbante rreth tij ata që mund të sfidonin supozimet e tij. Kohët e fundit, rrethi i tij është zvogëluar në një grusht njerëzish, si veteranët e KGB-së, Nikolai Patrushev, sekretari i këshillit të tij të sigurisë dhe Alexander Bortnikov, drejtori i shërbimit federal të sigurisë, si dhe bankieri miliarder, Yuri Kovalchuk.
Asnjë nuk e sfidoi pikëpamjen e Putinit se Ukraina nuk ishte një vend “i vërtetë” – diçka që ai i kishte thënë Xhorxh Ë Bushit në vitin 2008 – njerëzit e të cilit nuk do ose nuk mund t’i rezistonin. Ata që dinin më mirë u mbyllën jashtë rrethit të tij.
Largësia kthehet në shkëputje
Ky izolim nga realiteti po i jep stres edhe sistemit të tij politik. Putin inkurajoi aktorë dhe institucione të shumta kundërshtuese. Në të kaluarën, ai thjesht do të përshkruante një politikë të gjerë që të tjerët ta kthenin në detaje, dhe do të ndërhynte për të zgjidhur mosmarrëveshjet dhe për të zgjedhur midis iniciativave konkurruese të politikave. Sistemi varej nga ai që ishte arbitri.
Tani, me sa duket i konsumuar nga lufta, ai është jashtë kontaktit dhe nuk e bën punën e tij dhe po shfaqen grindje të ashpra personale dhe politike, të pakontrolluara nga shefi.
Një nga më seriozet është midis Yevgeny Prigozhin, biznesmenit që drejton kompaninë mercenare Wagner dhe Sergei Shoigu, ministrit të mbrojtjes. Në fund të fundit, ky model i iniciativave konkurruese është eksportuar në mënyrë katastrofike edhe në fushën e betejës.