Ministri i Jashtëm rus Sergej Lavrov deklaroi se do të vijë në samitin e OSBE-së në Shkup nëse Bullgaria hap hapësirën e saj ajrore, duke shtuar se disa vende perëndimore kishin kërkuar të takoheshin me të, transmeton Portalb.mk.

“Bullgaria pretendohet se i ka premtuar Maqedonisë së Veriut se do të hapë hapësirën e saj ajrore. Nëse kjo ndodh, do të jemi në Shkup. Do ta shohim. Tashmë kemi disa kërkesa për takime, duke përfshirë edhe përfaqësuesit perëndimorë”, tha Lavrov në një konferencë për shtyp në Moskë.

Ai u takua me Sekretarin e Shtetit të SHBA Anthony Blinken në samitin e G20 vitin e kaluar.

“Nëse dikush na afrohet, ne kurrë nuk ikim apo fshihemi”, shtoi Lavrov.

Ministrat e Punëve të Jashtme të vendeve anëtare të OSBE-së do të mblidhen në një samit në Shkup më 30 nëntor dhe 1 dhjetor.

Bullgaria mbylli hapësirën e saj ajrore për avionët rusë si pjesë e sanksioneve evropiane kundër Rusisë pas fillimit të pushtimit të Ukrainës.

Këshilli Ministror i OSBE-së është ngjarja më e madhe në historinë e Maqedonisë së Veriut si për nga dimensioni ashtu edhe për nga rëndësia për vendin. Në Këshillin Ministror pritet të marrin pjesë 76 delegacione të shteteve pjesëmarrëse të OSBE-së dhe partnerëve, të përfaqësuar në nivel të ministrave të jashtëm ose më shumë se 1000 përfaqësues të delegacioneve.

Tashmë disa muaj në Tetovë nuk funksionojnë dy karrotrecët që komuna e Tetovës i kishte kontraktuar me kompani private, por u desh një vit e gjysmë që kryetari i komunës, Bilall Kasami ta kuptoj se kontratat me “kaçubetët” kanë qenë problematike, andaj edhe është dhënë urdhër që të njëjtat të prishen. Tash thonë se marrëveshjet u prishën pas kritikave që ka marrë nga mediat e qytetarët, shkruan TV 21.

“Sa i përket karrotrecit, ne i marrin parasysh kritikat e qytetarëve, të mediumeve, të përfaqësuesve të mediumeve për shkak se bëhej fjalë për një kontratë që llogaritej problematike kontrata. Ne kemi dhënë udhëzim tek ndërmarrja që të ndryshoj kontratën dhe nga viti të ri shpall kontratë për shfrytëzim të automjeteve me qira për shkak se ndërmarrja nuk është në gjendje të blejë dhe të siguroj vetë dhe do të shohim nëse do të paraqiten kompani atëherë do të shkojmë me qiramarrje të dy apo më shumë, në bazë të kërkesave të ndërmarrjes”, u shpreh Bilall Kasami, kryetar i Komunës së Tetovës.

Kontrata me kompanitë private u nënshkrua në maj-qershor 2022. Marrëveshja parashihte që 70% të fitimit e merrte kompania private dhe vetëm 30% komuna.

Ndërkohë, qyteti i Tetovës vazhdon të përballet me mungesën e parkingjeve në qytet. Kryetari i komunës ka dështuar në realizimin në tërësi të planit me pesë pika për krijimin e parkingjeve të reja në Tetovë gjatë vitit 2022. Kasami e arsyeton me atë se për parkingjet në kate ende nuk mund të gjejnë zgjidhje ligjore. Nga ana tjetër,  tha se dinamika për parkingjet e hapura dhe të mbyllura vijon,

Kasami në fushatën parazgjedhore kishte premtuar se parkingu do të jetë falas derisa të krijojë parkingje të mjaftueshme për çdo veturë, megjithatë nuk e realizoi këtë premtim. Parkingu pa pagesë ishte vetëm dy javë dhe e pagesa u rikthye. Ndërkaq më pas u rrit çmimi i parkimit zonal, atyre të mbyllura dhe ajo e shërbimit merimangë.

Video bonus:

Moti parashikohet të sjellë temperatura të ftohta nga Arktiku drejt Evropës Lindore dhe Qendrore deri të shtunën dhe të dielën, duke u përhapur më në jug në të gjithë Gadishullin Ballkanik në fillim të javës së ardhshme.

Sipas Severe Weather, një stuhi e fortë dimri do të prekë Greqinë, pas së cilës do të forcohet dhe do të shndërrohet në një stuhi të madhe në Bullgari, Rumani, Moldavi dhe Ukrainë.

Meteorologët parashikojnë që moti i tillë do të jetë edhe ditën e shtunë dhe të diele. Pak borë parashikohet të mbulojë zona nga Sofja në Bukuresht në Odessa dhe Kiev në Ukrainë. Me rreth 50 centimetra reshje intensive bore të kombinuara me erëra të forta.

Ndërsa temperaturat në perëndim do të mbeten afër normales, një front i ftohtë arktik do të forcohet të dielën dhe të hënën në të gjithë Evropën Lindore, veçanërisht në Gadishullin Ballkanik. Për shkak të frontit Arktik, stuhi dimërore do të formohet mbi Greqinë dhe detin Jon të shtunën.

Pra, fundjava e ftohtë do të sjellë temperatura dukshëm më të ulëta se sa janë regjistruar së fundmi, madje shumë nën normalen e fundit të nëntorit.

Një stuhi dimri po vjen në Ballkan

Stuhia e dimrit do të fillojë të forcohet të shtunën në vendet jugore të Ballkanit, përfshirë Shqipërinë, Maqedoninë e Veriut, Greqinë dhe Bullgarinë, me reshje të dendura shiu dhe bore. Gjithashtu do të sjellë një masë ajrore dukshëm më të ftohtë në Ballkan.

Dëbora do të jetë e dendur gjatë mbrëmjes së ditës së shtune, ku me reshje më intensive të borës do të ketë në Bullgari. Moti i tillë gradualisht do të përhapet në verilindje të Detit të Zi dhe do të bëhet më intensiv deri në mëngjesin e së dielës.

Një stuhi e re dimërore ka të ngjarë të zhvillohet mbi Beneluks dhe të udhëtojë drejt rajonit alpin nga e hëna në mbrëmje në të martën. Sipas këtyre informacioneve do të ketë më shumë borë dhe do të përfshijë pjesë të Evropës Perëndimore dhe Qendrore dhe Gadishullit Ballkanik.

Me përhapjen e të ftohtit drejt Evropës Perëndimore, ka shumë të ngjarë të vijë bora. Bora pritet të bjerë mbi Francën lindore, Beneluksin dhe Gjermaninë të hënën në mbrëmje, pastaj më tej në lindje-juglindje mbi Alpe drejt Ballkanit të martën.

Sipas parashikimit, mëngjeset e së mërkurës dhe të enjtes do të jenë mjaft të ftohtë. Mund të ketë edhe temperatura nën -10 gradë Celsius. Megjithatë, i ftohti më domethënës do të mbetet mbi Skandinavi dhe rajonin e Balltikut. Me temperatura -20 gradë Celsius ose më të ulëta.

Fronti i parë arktik është qartë i dukshëm gjatë fundjavës (25-27 nëntor), i ndjekur nga një ngrohje e përkohshme, por një ri-ftohje e menjëhershme pasi fronti i ftohtë forcohet sërish në mes të javës së ardhshme, pra pas 29 nëntorit. Kjo periudhë e motit dukshëm më të freskët se normalja do të ulë ndjeshëm temperaturën mesatare mujore të nëntorit për pjesë të Evropës.

Këshilli i Evropës publikoi të enjten një raport sipas të cilit dështimi në përballjen me krimet e luftës të kryera në ish Jugosllavi gjatë viteve të ’90-ta, po rrezikon paqen në rajon.

Raporti thekson se kur kanë kaluar thuajse tri dekada nga përfundimi i luftërave që copëtuan rajonin e ish-Jugosllavisë, pajtimi mbetet i paarritshëm.

“Ka hapa pas në proceset e përballjes me të shkuarën dhe kjo përkon me rënien në shkallë më të gjerë të respektimit të të drejtave të njeriut dhe sundimit të ligjit në disa vende të rajonit”, thuhet në raport.

Llogaridhënia për krimet e luftës është larg të qenit e plotë, thekson raporti, “ndonëse në rajon ka pasur përpjekje të shumëfishta për të siguruar llogaridhënien penale, përfshirë një gjykatë plotësisht ndërkombëtare për krimet, gjykime të brendshme për krimet e luftës si dhe mekanizma të ndërkombëtarizuar ose hibridë të llogaridhënies”.Përpjekjet për llogaridhënie mbi krimet e luftës, siç thekson raporti, po dëmtohen nga “klima e aktuale e mohimit të krimeve të luftës dhe e glorifikimit të kriminelëve të luftës”, si dhe nga mungesa e bashkëpunimit gjyqësor mes disa prej vendeve, përfshirë refuzimet e vazhdueshme nga këto shtete për të ekstraduar shtetasit e tyre, të cilët vazhdojne të gëzojnë pandëshkueshmëri.

“Ka një prirje alarmante drejt diskursit etno-nacionalist, mohimit të krimeve dhe glorifikimit të kriminelëve të luftës, çka dobëson përpjekjet për t’u përballur me të shkuarën. Është shqetësuese që praktika të tilla pranohen dhe ndiqen në mënyrë aktive nga politikanë në nivelet më të larta të politikës dhe që kthehen në strategji për të mbledhur vota dhe për të qëndruar në pushtet”, thuhet në raport, ku ndër të tjera nënvizohet se grupet nacionaliste të ekstremit të djathtë “kontribuojnë në këtë diskurs, duke gëzuar mbështetjen nga lidhjet rajonale dhe ndërkombëtare që i bënë ato faktor serioz rreziku për të minuar përpjekjet për të parandaluar përsëritjen e dhunës”.

Në raport thuhet se duke parë kontekstin e paqëndrueshëm në rajon, është i nevojshëm kriminalizimi i mohimit të gjenocidit dhe krimeve të luftës, si një formë e rëndë e gjuhës së urrejtjes.

Sipas raportit, ndonëse ka pasur një përparim të ngadaltë për njohjen e nevojave të të mbijetuarve të përdhunimit, nëpërmjet përfshirjes së tyre si viktima civile të luftës në disa legjislacione kombëtare, frika nga stigmatizimi dhe kriteret përjashtuese vazhdojnë t’ua vështirësojnë atyre marrjen e kompensimit.

“Kërkimi i reparacioneve nëpërmjet gjykatave civile apo penale është proces i gjatë dhe i kushtueshëm dhe i ekspozon viktimat ndaj rrezikut të ritraumatizimit. Në përgjithësi, autoritetet kombëtare, përveç kompensimit, i kanë kushtuar pak vëmendje reparacioneve në forma të tjera, si rehabilitimi, satisfaksioni nëpërmjet zbulimit të së vërtetës, ndjesa publike dhe kujtesa, si dhe garancitë për mospërsëritje”, theksohet në raport.

Aty kritikohet procesi i ndiriçimit të fatit të personave të zhdukur, i cili siç thuhet ka shënuar rënie viteve të fundit, ndonëse ende nuk dihet asgjë për fatin e nëntë mijë e 867 personave të zhdukur.

“Është urgjente që këto raste të mbetura të zgjidhen sa më shpejt më qëllim që t’u jepet fund vuajtjeve të familjeve. Koha e gjatë e kaluar dhe mundësia e identifikimeve të gabuara para përdorimit të testit të ADN-së paraqesin pengesa praktike të rëndësishme, ndërkohë që fatkeqësisht mungesa e përkushtimit politik për bashkëpunim të vërtetë rajonal në këtë fushë është kthyer në pengesë të madhe vitet e fundit”, thuhet në raport.

Raporti kërkon reagime të shpejta politike për të shmangur një rikthim të dhunës masive në rajon, duke theksuar se e shkuara krijon përçarje të thella si brenda, ashtu edhe ndërmjet vendeve të rajonit duke i kontirbuar një mjedisi me urrejtje dhe ndasi, çka pasqyrohet edhe në rritjen e gjuhës së urrejtjes, dhunës ndëretnike dhe mungesës së tolerancës.

“Brezat e rinj po rriten në shoqëri të ndara, pa mundësi të vërteta që të ndërveprojnë më anëtarët e grupit tjetër ose po edukohen që ta shohin “tjetrin” si kërcënim. Të dhënat për radikalizimin e të rinjve dhe disa incidente të dhunshme ku përfshihen të rinj përbëjnë shqetësim shumë serioz”, thuhet në raport.

Raporti nënvizon edhe disa mangësi në angazhimin e komunitetit ndërkombëtar, përfshirë atë të organizatave ndërqeveritare dhe shteteve te veçanta donatore.

“Zbehja e angazhimit me kalimin e kohës, vendosja e stabilitetit imediat si përparësi përkundrejt përballjes me të shkuarën; mesazhet jokonsekuente dhe qasja e bazuar në projekte afatshkurtra janë disa nga shkaqet, mes shumë të tjerash, që kanë dobësuar ndikimin e partnerëve ndërkombëtarë”, thuhet në raport ndërsa theksohet se përballja me të shkuarën me qëllim pajtimin dhe shmangien e konflikteve në të ardhmen kërkon përpjekje të vazhdueshme që duhet të shtrihen përtej një gjenerate./VOA

Bazuar në transkriptet nga përgjimet, të tre të akuzuarit kanë keqpërdorur vizitat që u janë lejuar në Qendrën e Paraburgimit në Hagë për të çuar mesazhe te dëshmitarët dhe familjarët e tyre, mes të cilave edhe për ta prezantuar Adem Demaçin si njeriun kryesor të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës. Gjykatës Speciale i është kërkuar që t’ua ndalojë tre të akuzuarve edhe vizitat e edhe komunikimet me jashtë.

Zyra e Prokurorit të Specializuar (ZPS) në Hagë ka publikuar të enjten kërkesën adresuar Gjykatës Speciale për t’ua kufizuar ish-presidentit Hashim Thaçi, ish-kryekuvendarit Kadri Veseli dhe ish-deputetit Rexhep Selimi vizitat në Qendrën e Paraburgimit, si dhe komunikimet me jashtë, por edhe me njëri-tjetrin.

Sipas organit të akuzës, ata kanë shkelur urdhrat e trupit gjykues, duke zbuluar identitetin e dëshmitarëve të mbrojtur apo duke e shpërndarë përmbajtjen e dëshmisë konfidenciale për personat që i vizitojnë. Nga ZPS-ja është pretenduar se ata deri më tash i kanë shfrytëzuar vizitat për të çuar mesazhe te dëshmitarët dhe familjarët e tyre.

“Hashim Thaçi, Kadri Veseli dhe Rexhep Selimi kanë shkelur urdhrat e Trupit Gjykues, duke zbuluar identitetet e dëshmitarëve të mbrojtur dhe kanë shpërndarë përmbajtjen e dëshmive konfidenciale te personat që i vizitojnë ata në Qendrën e Paraburgimit. Hetimet e Prokurorisë së Specializuar kanë zbuluar gjithashtu përpjekje të mëtejshme për të penguar procesin, duke përfshirë dhënien e udhëzimeve se si dëshmitarët duhet të dëshmojnë dhe planifikimi i qasjeve ndaj dëshmitarëve”, thuhet në kërkesë.

Bashkë me kërkesën për pezullimin e vizitave për ta, Prokuroria ka publikuar edhe transkripte që, sipas saj, janë nga bisedat me të tjerët që kanë realizuar Thaçi, Veseli e Selimi.

“Në bazë të autorizimit gjyqësor nga gjyqtari i vetëm, PSP-ja ka regjistruar në mënyrë të fshehtë vizitat e tre të akuzuarve në Qendrën e Paraburgimit”, thuhet në dosjen e Prokurorisë.

Bazuar në të, bashkëbiseduesve u janë dhënë instruksione se çfarë duhet të thonë dëshmitarët para gjykatës, mes të cilave edhe të tilla për ta paraqitur Adem Demaçin si njeriun kryesor në Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës (UÇK).

“Ai duhet të përgjigjet shkurt… ‘Bosi ka qenë Demaçi’, këtë duhet ta thotë qartë. Thuaji: ‘Po vjen këtu, dil nga ky vend hero. Mos dil i turpëruar’”, thuhet në transkriptin e publikuar nga biseda e ish-presidentit Thaçi.

Gjatë seancave të kaluara, të paktën dy dëshmitarë kanë thënë që ata kanë pasur respekt të veçantë për Demaçin dhe se ai ka qenë një person me autoritet dhe të cilit i kanë besuar.

Prokuroria ka kërkuar që Thaçi, Veseli e Selimi të mund të komunikojnë vetëm me anëtarë të ngushtë të familjeve të tyre dhe të gjitha këto komunikime të monitorohen nga dikush që e flet gjuhën shqipe dhe që të mos kenë vizitorë të përbashkët.

“Masat e kërkuara janë të nevojshme për të adresuar rrezikun konkret për: (a) përpjekje të paligjshme për të ndërhyrë te dëshmitarët dhe për të penguar dëshminë e tyre; (b) shpërndarjen nga Qendra e Paraburgimit të informacionit të dëshmitarëve të mbrojtur, duke përfshirë dëshmitë konfidenciale të dhëna për këtë rast; dhe (c) kërcënime të mëtejshme ndaj integritetit të procedurës”, është thënë në kërkesën e Prokurorisë Speciale.

Prokuroria ka pretenduar se Thaçi dhe Veseli në mënyrë të drejtpërdrejtë kanë udhëzuar një person që i pati vizituar ata në Hagë që ta caktojë dikë për t’ia përcjellë një mesazh familjes së një personi, emri i të cilit nuk është bërë publik.

“Njëri nga dëshmitarët në këtë çështje, identiteti i të cili i ishte zbuluar të akuzuarit më 30 janar 2023, raportoi se në mars 2023, kishte qenë i kontaktuar nga dikush, vetëm disa javë para se ai të nisë dëshminë. Kur ishte kontaktuar nga Individi 1, një personit (i redaktuar) i është thënë që Hashim Thaçi dhe Kadri Veseli i kanë dhënë udhëzim të drejtpërdrejtë një personi, i cili i ka vizituar ata në Hagë, që të caktojë një person që të çojë një mesazh te familja e një personi (i redaktuar)”, thuhet në njërën nga pikat e kërkesës.

Sipas Prokurorisë, tre të akuzuarit, nëpërmjet vizitorëve kanë kërkuar që të mos dëshmohet ose të zbuten faktet ndaj tyre, nën justifikimin se kjo është “për të mirën e vendit”. Në kërkesë është theksuar po ashtu se një dëshmitari tjetër i është kërkuar që t’i tërheqë deklaratat e dhëna.

Në këtë dosje është theksuar se, gjatë vizitave, të arrestuarit veçse dyshonin që mund të ishin duke u përgjuar dhe shpesh kanë pëshpëritur, kanë lëshuar muzikë gjersa flisnin me vizitorët dhe janë përfshirë në biseda shumë palë njëkohësisht.

“Ishte praktikë që të ndaluarit, e paplanifikuar, të jenë prezent në vizita për të cilat nuk ishin të autorizuar. Veseli ka qenë prezent në disa vizita që u janë bërë Thaçit dhe Selimit gjatë korrikut dhe gushtit 2023”, thuhet tutje në dosje.

Në transkripet e publikuara është paraqitur një pjesë e bisedës së pretenduar të Selimit me një vizitor, gjatë së cilës tregohet se nga cili vend është një nga dëshmitarët.

Një komunikim që i përshkruhet Thaçit përmban instruksione se si të përgjigjet një dëshmitar në pyetje. Ai udhëzohet që t’i përdorë fjalët: “Nuk e di; nuk më kujtohet” ose “Çfarë shërbimi inteligjent mor burrë!”. Prokuroria ka pretenduar se Thaçi ka komunikuar edhe me një person, i cili i ka thënë se është takuar me së paku dy dëshmitarë para se ata të dalin para gjykatës.

Zyra e Prokurorit të Specializuar ka pretenduar që këto shqetësime janë të bazuara mirë, që tre të akuzuarit janë duke u përfshirë aktivisht në sjellje të jashtëligjshme dhe që, sipas saj, është përcaktuese për sigurinë dhe mirëqenien e dëshmitarëve.

ZPS-ja më 30 shtator të 2022-tës e ka dorëzuar aktakuzën e konfirmuar ndaj Thaçit, Veselit, Selimit dhe Jakup Krasniqit, e cila përbëhet nga dhjetë pika me akuza, të cilat i ngarkojnë ata për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit.

Më 29 prill 2022, Prokuroria pati dorëzuar një aktakuzë të ndryshuar ndaj ish-udhëheqësve të UÇK-së, në të cilën pretendohet se katër të akuzuarit kanë kryer krime lufte edhe në Gjilan, Budakovë e Semetisht.

Më 9 nëntor të 2020-s, në paraqitjet e tyre të para para Dhomave të Specializuara, Jakup Krasniqi e Hashim Thaçi janë deklaruar të pafajshëm për akuzat që u vihen në barrë. Njëjtë është deklaruar edhe Veseli në paraqitjen e tij më 10 nëntor, sikurse edhe Selimi më 11 nëntor.

Aktakuza ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit dhe Jakup Krasniqit është konfirmuar më 26 tetor të vitit 2020./KOHA