Zbulimi i dy varianteve të koronavirusit ka shkaktuar alarm. Shkencëtarët po garojnë për të zbuluar nëse këto variante janë më të transmetueshme ose mund të paraqesin sfida për vaksinën Covid.
Të gjithë viruset shndërrohen natyrshëm dhe Sars-CoV-2 nuk bën përjashtim, duke grumbulluar një ose dy ndryshime të vlerësuara në muaj.
Mutacionet zakonisht janë një ngjarje e rastësishme që do të ketë pak ndikim në vetitë e një virusi, thotë Dr Lucy van Dorp, ekspert në evolucionin e patogjenëve në University College London.
“Shumica dërrmuese e mutacioneve që vërejmë në gjenomet e Sars-CoV-2 janë atje si pasagjerë“, thotë ajo, cituar nga BBC.
“Ata nuk e ndryshojnë sjelljen e virusit, ata thjesht janë shoqërues”.
Herë pas here, virusi kryen ndryshime një mënyrë që ndikon pozitivisht në aftësinë e tij për të mbijetuar dhe riprodhuar.
“Viruset që mbajnë këto mutacione mund të rriten në frekuencë për shkak të përzgjedhjes natyrore, duke pasur parasysh mjediset e duhura epidemiologjike”, thotë Dr van Dorp.
Tani ekziston një nxitje e furishme për të punuar nëse kjo është rasti për variantin e ri në Mbretërinë e Bashkuar (B.1.1.7 ose VUI-202012/01), i cili duket se po përhapet jashtëzakonisht shpejt.
Një variant i ngjashëm por pa lidhje është shfaqur në Afrikën e Jugut, me një numër të vogël të rasteve të raportuara tani në Britani të Madhe.
Fakti që të dy kanë mutacione në gjenin që kodifikon proteinën spike, të cilën virusi përdor për t’u kapur dhe për të hyrë në qelizat njerëzore, është veçanërisht shqetësuese.
Varianti në Mbretërinë e Bashkuar ka 14 mutacione që shkaktojnë një ndryshim në blloqet e ndërtimit të proteinave (aminoacidet) dhe tre fshirje (pjesë të munguara të kodit gjenetik).
Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH), disa mund të ndikojnë në shpejtësinë e përhapjes së virusit.
Një mutacion në proteinën spike (i njohur si N501Y) është zbuluar në disa variante, përfshirë atë nga Afrika e Jugut. Eksperimentet laboratorike sugjerojnë se ky mutacion mund të ndihmojë virusin të lidhet me qelizat njerëzore, sipas Qendrave për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC).
Një tjetër mutacion në proteinën spike (P681H) mendohet të ketë “rëndësi biologjike”, sipas OBSH
Një mutacion (në pozicionin 69-70) ka shpërthyer më herët në fermën e vizonëve dhe në pacientët me sistem imunitar të dobësuar që mund të inkubojnë virusin për disa muaj
Mutacioni mund të japë disa të dhëna se si ka evoluar varianti, ndoshta në një pacient me një sistem imunitar të dobësuar, i cili nuk ishte në gjendje të luftonte kundër virusit duke e bërë të mundur të qëndrojë në trup për disa muaj, duke grumbulluar mutacione gjatë rrugës.
“Mendimi i tanishëm është se ka evoluar kaq shumë mutacione në kontekstin e një infeksioni kronik“, thotë Prof David Robertson i Universitetit të Glasgow, i cili ka analizuar variantin e ri.