Organizata gjermane, Friedrich-Ebert-Stiftung, ka bërë gati draft-statutin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe në Kosovë, për të cilën gjë është rënë dakord në kuadër të dialogut për normalizimin e marrëdhënieve mes Kosovës dhe Serbisë.
Në një prononcim pwr Radion Evropa e Lirë, Rene Schlee, nga kjo organizatë, thotw se beson se ky draft “është një bazë e mirë, e cila pas publikimit meriton të diskutohet nga aktorët qeveritarë dhe joqeveritarë”.
“Ne do të organizojmë një prezantim publik të draftit në kohën e duhur”, tha Schlee për Radion Evropa e Lirë, por nuk specifikoi më shumë.
Por autoritetet në Kosovë nuk e komentuan këtë lajm, ndërsa presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, tha se hartimi i statutit të Asociacionit është punë e ekipit menaxhues, në bazë të marrëveshjes mes Kosovës dhe Serbisë, dhe jo e një organizate joqeveritare.
Duke folur për Televizionin Happy në Serbi, ai pyeti se si mund të flasë një organizatë joqeveritare gjermane për kompetencat e Asociacionit.
“Kush jeni ju që të merreni me këtë? Është çështje e serbëve dhe e shqiptarëve – nëse është e dikujt. Pse duhet të përziheni në atë se çfarë do të bëjnë serbët në komunat e tyre”, tha Vuçiq.
Edhe drejtori i Zyrës për Kosovën në Qeverinë e Serbisë, Petar Petkoviq, tha këtë javë se drafti i statutit të Asociacionit duhet të bëhet nga ekipi menaxhues, e jo nga një organizatë joqeveritare.
“Përpjekja e një organizate joqeveritare për të marrë përgjegjësi për hartimin e statutit të Asociacionit ia humb kuptimin dialogut dhe shkel marrëveshjet që e përcaktuan këtë çështje”, tha Petkoviq.
Friedrich-Ebert-Stiftung është një fondacion politik gjerman, që promovon një shoqëri të lirë, të bazuar në vlerat e demokracisë. Organizata ka zyrat e saj përfaqësuese në më shumë se 100 vende dhe mbështet politikën e bashkëpunimit paqësor.
Për formimin e Asociacionit është rënë dakord në dialogun që ndërmjetëson Bashkimi Evropian, por çështja, prej vitesh, vazhdon të jetë pengesë në normalizimin e marrëdhënieve Prishtinë-Beograd.
Kosova e refuzon formimin e Asociacionit me arsyetimin se nuk është në përputhje me Kushtetutën e Kosovës dhe se nuk mund të krijojë asociacione njëetnike.
Serbia, në anën tjetër, e kushtëzon normalizimin e mëtutjeshëm të marrëdhënieve me Kosovën pikërisht me formimin e Asociacionit. m.b./dita
Ekskluzive, “Drafti gjerman” për Asociacionin
Një propozim i qarqeve perëndimore për statutin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe në Kosovë është duke qarkulluar me titullin “drafti gjerman”. KOHA ka siguruar qasje në të. Sipas këtij drafti, Asociacioni është entitet i ligjshëm i krijuar në vijë me Marrëveshjen e parë dhe Kushtetutën e Kosovës. Drafti i cili përmban 17 nene parasheh që ky Asociacion do t’i ketë 10 komuna me mundësi zgjerimi. Një vit pas funksionalizimit, statuti i tij mund të shqyrtohet nga Qeveria. Sipas draftit, janë disa objektiva kryesore të Asociacionit: Forcimi i demokracisë lokale, mbikëqyrja e plotë e zhvillimit të ekonomisë lokale dhe ajo e edukimit. Ndër funksionet që përfshin drafti është edhe mundësia e bashkëpunimit me shtete e operatorë ekonomikë të rajonit, përfshirë të Republikës së Serbisë në fushën e ekonomisë lokale, edukimit e shëndetësisë.
Neni 1.
Asociacioni/Bashkësia e Komunave me shumicë serbe në Kosovë është një entitet i ligjshëm i krijuar në vijë me Ligjin e Ratifikimit të Marrëveshjes së Parë dhe Kushtetutën e Republikës së Kosovës.
Statuti i Asociacionit/Bashkësisë është akti më i lartë ligjor i Asociacionit/Bashkësisë.
Statuti do të miratohet nga një kuvend themelues që është i përbërë nga anëtarët e votuar të kuvendeve komunale të komunave pjesëmarrëse në përputhje me Ligjin për Ratifikimin e Marrëveshjes së Parë dhe Kushtetutën e Republikës së Kosovës.
Kuvendi i Asociacionit/Bashkësisë është trup përgjegjës për amandamentimet e statutit. Gjitha amandamentimet e statutit do të bëhen në përputhje me Kushtetutën dhe ligjet e Republikës së Kosovës.
Amandamentimet e statutit duhet të miratohen nga Qeveria e Kosovës nëpërmjet një akti ligjor në përputhje me Kushtetutën. Nëse shihet e nevojshme, Qeveria do të rishikojë në mënyrë kushtetuese çdo amandament të prodhuar nga Kuvendi i Asociacionit, vlerësimi i cilit do të bëhet nga Gjykata Kushtetuese.
Asociacioni/Bashkësia përbëhet nga dhjetë komuna (Lista e Komunave) dhe përfaqëson interesat e tyre dhe të banorëve të tyre. Anëtarësia në Asociacion/Bashkësi është vullnetare. Procedurat për shtim të anëtarëve, largim nga anëtarësia apo shpërbërje të Asociacionit/Bashkësisë janë të definuar nga ky Statut.
Neni 2
Anëtarët e Asociacionit/Bashkësisë janë autoritete të komunave pjesëmarrëse.
Emrat zyrtarë të entitetit ligjor janë: “Asociacioni/Bashkësia e Komunave me shumicë serbe në Kosovë”, “Asociacioni i Komunave me shumicë serbe në Kosovë” dhe “Bashkësia e Komunave me shumicë serbe në Kosovë”.
Të tre emrat zyrtarë i referohen entitetit ligjor të krijuar nga ky Statut. Në tekstin e mëtutjeshëm, emërtimi Asociacion/Bashkësi nënkupton të gjitha apo ndonjë nga emrat zyrtarë. Trupat zyrtarë të Kosovës apo përfaqësuesit e Asociacionit/Bashkësisë kanë të drejtë t’i referohen kësaj në cilindo nga tre emrat.
Aktivitetet e Asociacionit/Bashkësisë janë të bazuara në parimet e pjesëmarrjes vullnetare të anëtarëve të saj, nga demokracia e avancuar dhe nga qeverisja lokale, e nga respektimi i dispozitave të mbrojtjes dhe përfaqësimit të të drejtave dhe interesave të komuniteteve që është e bazuar në Kushtetutë dhe ligjet e Kosovës.
Autoritetet komunale i bashkohen Asociacionit/Bashkësisë në bazë të një vendimi nga Kuvendet Komunale në përputhje me dispozitat ligjore që rregullojnë vendimmarrjen e këtij trupi komunal. Në procesin e bashkimit të këtij Asociacioni/Statuti, secili anëtar duhet ta miratojë Statutin e vet.
Anëtarët e Asociacionit/Komunave kanë të drejtën të pushojnë anëtarësinë e tyre. Vendimi për t’iu larguar
Asociacionit/Bashkësisë duhet të merret nga Kuvendi Komunal i komunës përkatëse në përputhje me dispozitat ligjore që rregullojnë vendimmarrjen e këtij trupi komunal. Një komunë që largohet nga Asociacioni/Bashkësia mund të vendosë të rikthehet si anëtare nëpërmjet procedurave të specifikuara në pikën 4 më lartë.
Asociacioni/Bashkësia do të jetë e hapur për çdo komunë tjetër me kusht që anëtarët janë në pajtim. Vendimi për të pranuar një anëtar të ri të Asociacionit/Bashkësisë do të merret me 2/3 e delegatëve të Asamblesë.
Asociacioni/Bashkësia mund të shpërbëhet me vendim të Asamblesë së vetë me një shumicë prej 2/3 e anëtarëve, siç vendoset nga kryetarët përkatës të komunave.
Anëtarët e Asociacionit/Bashkësisë kanë të drejtë të përjashtojnë një apo më shumë komuna nga anëtarësia nëpërmjet një vendimi të marrë nga Asambleja e vetë me një shumicë prej 2/3 të anëtarëve.
Asociacioni/Bashkësia duhet të ketë simbolet e veta zyrtare, përfshirë stemën dhe një flamur, që do të dizajnohet nga Bordi i Asociacionit/Bashkësisë në përputhje me ligjet dhe Kushtetutën e Republikës së Kosovës.
Selia e Asociacionit/Komunave do të përcaktohet nga Asambleja e vet.
Asociacioni/Bashkësia ka të drejtën për llogaritë e veta bankare dhe ka të drejtën për pronë dhe të angazhohet në transaksione financiare.
II. Objektivat e Asociacionit/Bashkësisë
Neni 3
Në përputhje me Marrëveshjen e Parë të Ratifikuar dhe Kushtetutën, Asociacioni/Bashkësia ka objektiva kryesore për të ofruar funksione publike dhe shërbime:
a. Forcimin e demokracisë lokale. Asociacioni/Bashkësia ushtron këtë funksion duke ndihmuar bashkëpunimin në mesin e komunave pjesëmarrëse, duke përkrahur komunat pjesëmarrëse në krijimin e politikave që avancojnë praktikat demokratike, financim dhe promovim të aktiviteteve që avancojnë pjesëmarrjen civile dhe praktikat demokratike, dhe përfaqësojnë interesa lidhur me demokracinë lokale me autoritetet qendrore.
b. Ushtron mbikëqyrje të plotë për zhvillim të ekonomisë lokale. Asociacioni/Bashkësia ushtron këtë funksion duke ndihmuar bashkëpunimin mes komunave pjesëmarrëse, duke i përkrakur ato në krijimin e projekteve, politikave dhe masave që zhvillojnë ekonomitë e tyre lokale apo ndihmojnë në angazhimin e resurseve financiare dhe humane që kanë të bëjnë me shërbimet ekonomike, financimin dhe promovimin e aktiviteteve pqë të ngritur zhvillimin ekonomik, investimin dhe lidhjen biznesore, dhe përfaqësimin e interesave të komunave pjesëmarrëse dhe akterëve ekonomikë në territoret e tyre në lidhje me autoritetet qendrore, dhe me shtetet tjera e operatorët ekonomikë në rajon dhe përtej, përfshirë me ata nga Republika e Serbisë.
Për të ushtruar këto funksione, Asiociacioni/Bashkësia duhet rregullisht të pranojë dokumente të prodhuara nga autoritetet ekonomike, financiare e buxhetore të komunave pjesëmarrëse dhe duhet të ketë të drejtë të kërkojë informata shtesë relevante për ushtrimin e këtij funksioni, nga komunat tjera pjesëmarrëse. Po ashtu ka të drejtë për të kërkuar informatë zyrtare nga autoritetet qendrore në lidhje me ushtrimin e këtyre funksioneve.
c. Ushtron mbikëqyrje të plotë në fushën e edukimit. Asociacioni/Bashkësia plotëson këtë objektivë nëpërmjet ushtrimit të funksioneve si në vijim:
Duke ndihmuar bashkëpunimin mes anëtarëve për qëllimin e avancimit të standardeve të edukimit në nivel lokal.
Përfaqësimin e interesave të anëtarëve dhe banorëve të saj në politikat e edukimit me autoritetet qendrore.
Ushtron hulumtimin dhe përcjelljen e trendit të edukimit në mesin e anëtarëve, në Kosovë dhe jashtë, dhe ofron udhëzime për të avancuar standardet e arsimit, politikat dhe hulumtimin në këtë fushë.
Ofron përkrahje ligjore, shkencore, financiare dhe administrative për anëtarët në implementimin e kompetencave të tyre në fushën e edukimit, përfshirë edukimin e nivelit të lartë siç ofrohet me ligj.
Ofron rol këshillues tek autoritetet qendrore dhe tek ato të komunave pjesëmarrëse sa i përket zhvillimit të edukimit në gjuhën serbe në përputhje me ligjet.
Financon iniciativa të lidhura me edukimin – përfshirë bursat, trajnime në mësimdhënie, grante hulumtimi, zgjidhje në fushën e IT-së, shkëmbime akadmike, programe verore dhe tjera – për përfitim të zhvillimit edukativ në mesin e komunave pjesëmarrëse.
Financim të projekteve të ndërtimit dhe infrastrukturës të lidhura me dispozitat e edukimit në mesin e komunave pjesëmarrëse, si dhe ofron përkrahje financiare për mirëmjatje të edukimit dhe infrastrukturave të lidhura me këtë (sallat sportive, laboratoret e informatikës, etj.).
Ndihmon dhe/apo financion transportin dhe shpërndarjen e librave shkollor të lidhura me edukimin në gjuhën serbe sipas kurrikulës së Kosovës në përputhje me ligjin. Asambleja/Bashkësia do të ofrojë shërbimin e njëjtë për kurrikulën e Kosovës për edukim në gjuhën shqipe dhe në gjuhat tjera nëse ka nevojë nga grupet tjera të banorëve në komunat përkatëse.
Bashkëvepron me palët tjera, përfshirë autoritetet e edukimit të Republikës së Serbisë, për përmbushje të kësaj objektive.
Ofron këshilla për autoritetet qendrore në amandamentime të lidhura me legjislacion të edukimit
2. Për kryerjen e funksioneve të lartcekura, Asociacioni/Bashkësia duhet të pranojë rregullisht dokumente nga autoritetet e edukimit të komunave pjesëmarrëse dhe ka të drejtë të kërkojë informata shtesë të lidhura me kryerjen e këtij funksioni nga komunat pjesëmarrëse. Po ashtu ka të drejtë të kërkojë informatë zyrtare për të kërkuar informata zyrtare nga autoritet qendrore, informata që lidhen me ushtrimin e këtyre funksioneve.
3. Në kryerjen e mbikëqyrjes së plotë në fushën e edukimit, Asociacioni/Bashkësia duhet plotësisht t’i përmbahet Kushtetutës dhe ligjeve përkatëse të Republikës së Kosovës. Rishikimi administrativ i akteve të komunave nga autoritetet qendrore në fushën e kompetencave të tyre, të kufizuar në sigurimin e pajtueshmërisë me Kushtetutën e Republikës së Kosovës dhe ligjin, siç është e specifikuar me nenin 124.7 të Kushtetutës, duhet të aplikojë “mutatis mutandis” (pasi të bëhen ndryshimet e nevojshme) në lidhje me vendimet e Asociacionit/Komunave.
d. Ushtron mbikëqyrje të plotë për të përmirësuar kujdesin primar, sekondar shëndetësor dhe atë social. Asociacioni/Bashkësia plotëson këtë objektivë nëpërmjet ushtrimit të funksioneve si në vijim:
Ndihmon bashkëpunimin mes anëtarëve për qëllimin e avancimit të kujdesit shëndetësor primar, sekondar dhe mirëqenies sociale në nivel lokal.
Përfaqëson interesat e politikave shëndetësore e sociale të anëtarëve të saj dhe banorëve me autoritetet qendrore.
Kryen hulumtim dhe përcjellë trendët e shëndetësisë dhe mirëqenies sociale në mesin e anëtarëve të saj, në Kosovë dhe jashtë, dhe ofron udhëzime për të avancuar dispozitat, politikat dhe hulumtimet shëndetësore e sociale.
Ofron përkrahje ligjore, shkencore, financiare dhe administrative për anëtarët e sajë në implementimin e kompetencave të tyre në fushën e shëndetësisë dhe mirëqenies sociale, siç ofrohet me ligj.
Ofron rol këshillues për autoritetet qendrore dhe të komunave pjesëmarrëse në lidhje me çdo nevojë specifike shëndetësore e të mirëqenies sociale për nevojat e banorëve.
Financon dhe ndihmon në ndërtimin e kapaciteteve dhe stërvitjen profesionale të stafit shëndetësorë të komunave pjesëmarrëse, për përfitim të përmirësimit të shëndetësisë dhe mirëqenies sociale në mesin e komunave pjesëmarrëse.
Financon projektet e ndërtimit dhe infrastrukturore të lidhura me dispozitat e shëndetësisë dhe mirëqenies sociale në mesin e komunave. Asambleja/Bashkësia po ashtu ofron përkrahje financiare për mirëmbajtjet e lidhura me infrastrukturën (si palestra sportive, laboratorë kompjuterike, etj.).
Financon banimin social në komunat pjesëmarrëse, duke respektuar diversitetin etnik të popullatës së saj.
Financon objektet, pajisjet dhe materialet shpenzuese të lidhura me çdo nevojë specifike shëndetësore dhe të mirëqenies sociale në komunat pjesëmarrëse, si ato të lidhura me dispozitat e shëndetësisë mobile, personat me aftësi të kufizuara, apo të shtëpisë së pleqve.
Financon dhe/apo mbledh fonde për përkrahje të mirëqenies sociale të banorëve të komunave pjesëmarrëse, duke respektuar diversitetin etnik.
Promovon, ndihmon dhe financon fushatat e vetëdijesimit të shëndetit publik dhe masat për përmirësim të standardeve të shëndetit publik, tjera nga ato që ofrohen rregullisht nga autoritetet shëndetësore sipas ligjeve relevante.
Në kohëra të pandemisë apo të krizave shëndetësore, Asociacioni/Bashkësia përkrah implementimin e masave të shëndetit publik të caktuara nga Qeveria nga komunat pjesëmarrëse.
Në kohët e pandemisë apo në rast nevoje, financon dhe/apo ndihmon dispozitat e mjekësisë dhe pajisjeve mjekësore për nevojat e banorëve të komunave pjesëmarrëse.
Bashkëvepron me palët tjera, përfshirë autoritetet shëndetësore dhe ato të mirëqenies sociale të Republikës së Serbisë, për plotësim të kësaj objektive.
Financon blerjen e pajisjeve të specializuara mjekësore siç mund të jetë e nevojshme për komunat pjesëmarrëse dhe vendos pajisjet e blerja te menaxhmenti i institucioneve të ligjshme shëndetësore.
Këshillon autoritetet shëndetësore në kushtet e shëndetësisë publike primare dhe sekondare dhe mirëqenies sociale në komunat pjesëmarrëse, si dhe në kushtet e amendamentit të legjislacionit të komunave në fushën e shëndetësisë primare, sekondare dhe të mirëqenies sociale.
4. Për ushtrimin e funksioneve të definuara më lartë, Asociacioni/Bashkësia duhet të pranojë rregullisht dokumente të prodhuara nga autoritetet shëndetësore dhe të mirëqenies sociale të komunave pjesëmarrëse dhe duhet të ketë të drejtën të kërkojë informata shtesë nga komunat pjesëmarrëse në lidhje me ushtrimin e këtyre funksioneve. Po ashtu duhet të ketë të drejtë të kërkojë informata zyrtare nga autoritetet qendrore në lidhje me ushtrimin e këtyre funksioneve.
5. Në ushtrimin e mbikëqyrjes së plotë në fushën e kujdesit shëndetësor primar dhe sekondar dhe në atë të mirëqenies sociale, Asociacioni/Bashkësia duhet plotësisht të jetë në pajtim me Kushtetutën dhe ligjet e Republikës së Kosovës. Rishikimi administrativ i akteve të komunave nga autoritet qendrore në fushën e kompetencave të tyre, të limituara për sigurimin e pajtueshmërisë me Kushtetutën e Republikës së Kosovës dhe ligjet, siç parashihet me nenin 124.7 të Kushtetutës, duhet të aplikojë “mutatis Mutandis” në lidhje me vendimet e Asociacionit/Bashkësisë.
e. Ushtron mbikëqyrje të plotë të koordinimit të planifikimit urban dhe rural. Asociacioni/Bashkësia përmbush këtë objektivë nëpërmjet ushtrimit të funksioneve si në vijim:
Ndihmon bashkëpunimin në mesin e anëtarëve për qëllimin e planifikimit ndërkomunal urban dhe rural.
Përfaqëson interesant e komunave pjesëmarrëse me autoritetet qendrore sa i përket planifikimit ndërkomunal urban dhe rural.
Kryen hulumtim dhe forma tjera të përkrahjes teknike për komunat pjesëmarrëse në aplikimin e tyre për kompetencat ligjore në planifikimin urban dhe rural.
Ofron ndihmë ligjore, shkencore, financiare dhe administrative për anëtarët e vetë në implementimin e kompetencave të tyre në fushën e kompetencave të tyre ligjore në planifikim urban dhe rural.
Financon dhe/apo ndihmon programet e ndërtimit të kapaciteteve në fushën e planifikimit urban apo rural.
Ofron këshilla për autoritetet qendrore në lidhje me projektet e infrastrukturës ndërkomunale të lidhura me komunat pjesëmarrëse.
Ofron udhëzime për komunat pjesëmarrëse në lidhje me kompetencat ligjore në zhvillimin urban dhe hartat zonale.
Ofron udhëzime dhe përkrahje për komunat pjesëmarrëse në mbrojtjen dhe promovimin e trashëgimisë kulturore.
Ofron këshilla për autoritetet qendrore në amendamentin e legjislacionit të komunave në lidhje me planifikimin urban dhe rural.
6. Për të ushtruar funksionet si më lartë, Asociacioni/Bashkësia duhet rregullisht të pranojë dokumente nga autoritetet e komunave pjesëmarrëse në lidhje me planifikimin urban dhe rural dhe duhet të ketë të drejtën për të kërkuar informata shtesë nga komunat pjesëmarrëse që mund të jenë relevante për ushtrimin e këtij funksioni. Duhet të ketë të drejtën të kërkojë informata zyrtare nga autoritetet qendrore në lidhje me ushtrimin e këtyre funksioneve.
7. Në ushtrimin e mbikëqyrjes së plotë në fushën e planifikimit rural dhe urban, Asociacioni/Bashkësia duhet të jetë plotësisht në pajtueshmëri me Kushtetutën dhe ligjet relevante të Republikës së Kosovës. Rishikimi administrativ i akteve të komunave nga autoritetet qendrore në fushat e kompetencave të tyre, duhet të jetë i kufizuara te sigurimi i pajtueshmërisë me Kushtetutën e Kosovës dhe ligjet, siç specifikohet me nenin 124.7 të Kushtetutës, duhet të aplikohet “mutatis mutandis” në lidhje me vendimet e Asociacionit/Bashkësisë.
f. miraton masat për përmirësimin e kushteve për kthim të të zhvendosurve në Kosovë. Asociacioni/Bashkësia përmbush këtë objektiv përmes kryerjes së funksioneve si më poshtë:
Lehtësimi i bashkëpunimit ndërmjet komunave pjesëmarrëse në dobi të atyre që kthehen
Financimi i zgjidhjeve të banimit për të kthyerit në Kosovë në komunat pjesëmarrëse
Ndërlidhja me të zhvendosurit dhe identifikimi i nevojave të veçanta që duhen adresuar në kontekstin e kthimit dhe zgjidhje të tjera të qëndrueshme për komunat pjesëmarrëse në termat e përmbushjes të këtyre nevojave brenda kompetencave të tyre ligjore.
Ndërlidhja dhe bashkëpunimi me Ministrinë për Komunitete dhe Kthim dhe institucione të tjera qendrore në përputhje me zbatimin e strategjive përkatëse dhe dokumenteve rregulluese për kthimin, aq relevante për zbatim nga komunat pjesëmarrëse
Ofrimi i këshillave dhe udhëzimeve për komunat pjesëmarrëse në aspektin e politikave dhe masave për integrimin socio-ekonomik të të kthyerve.
Financimi i programeve të integrimit socio-ekonomik për të kthyerit në komunat pjesëmarrëse. Asambleja/Bashkësia po ashtu ofron forma të tjera financimi dhe asistencë materiale për të kthyerit, përfshirë ato jashtë komunave pjesëmarrëse.
Ofrimi i këshillave për komunat jopjesëmarrëse në lidhje me politikat dhe masat e tyre për të kthyerit.
Ofrimi i këshillave për autoritetet qendrore në lidhje me legjislacionin, politikat, strategjitë dhe masat në mbështetje të të kthyerve.
Lehtësimi i kthimit dhe ofrimi i formave të tjera të zgjidhjeve të qëndrueshme për kthimin e personave të zhvendosur në komunat pjesëmarrëse nga zonat e tjera të Kosovës.
8. Për kryerjen e funksioneve të definuara më lartë, Asociacioni/Bashkësia duhet rregullisht të pranojë dokumente të prodhuara nga autoritetet e lidhura me kthimin të komunave pjesëmarrëse dhe do të ketë të drejtë të kërkojë informacione shtesë nga komunat pjesëmarrëse si relevante për kryerjen e këtij funksioni. Po ashtu, do të ketë të drejtë të kërkojë informacione zyrtare nga autoritetet qendrore relevante për të kryer këto funksione.
9. Në përmbushjen e këtij objektivi, Acoacioni/Bashkësia do të jetë plotësisht në përputhje me Kushtetutën dhe rregulloreve relevante të Republikës së Kosovës. Shqyrtimi administrativ i akteve të komunave nga autoritetet qendrore në fushën e kompetencave të tyre, kufizohet në sigurimin se është në përputhje me Kushtetutën dhe ligjin e Republikës së Kosovës, siç thuhet në Nenin 124.7 të Kushtetutës, do të zbatojë ‘mutatis mutandis’ në lidhje me vendimet e Asociacionit/Bashkësisë.
g. Kryen, koordinon dhe lehtëson aktivitetet e kërkimit dhe zhvillimit. Në përmbushjen e këtij objektivi dhe në përputhje me aktivitetet e kërkimit dhe zhvillimit të shënuara më lartë, Asociacioni/Bashkësia do të kryejë çdo aktivitet tjetër kërkimor dhe zhvillimor që konsiderohet i nevojshëm nga komunat pjesëmarrëse, ashtu siç mund të jetë relevant për nevojat e tyre individuale ose ato të ndërlidhura me bashkëpunimin ndërkomunal.
h. Promovon, përhapë dhe avokon çështjet e interesit të përbashkët të anëtarëve të tij dhe i përfaqëson ata, përfshirë tek autoritetet qendrore. Në përmbushje të këtij objektivi dhe krahas aktiviteteve të përcaktuara sipas objektivave të mësipërm, Asociacioni/Bashkësia do të promovojë dhe avokojë çështjet me interes të përbashkët të anëtarëve të tij dhe do t’i përfaqësojë ata pranë autoriteteve qendrore, siç kërkohet nga anëtarët. Në përmbushje të këtij funksioni, Asociacioni/Bashkësia nuk do të minojë apo anashkalojë kompetencat e komunave të parashikuara me kushtetutë dhe ligj, dhe kanalet e komunikimit, raportimit dhe bashkëpunimit ndërmjet komunave dhe autoriteteve qendrore ose ndërmjet banorëve dhe autoriteteve qendrore.
i. Ofron shërbime për anëtarët e saj në përputhje me ligjin e Kosovës. Në përmbushje të këtij objektivi dhe në përputhje me shërbimet e përshkruara më sipër, Asociacioni/Bashkësia do të ofrojë shërbime të tjera që mund të kërkohen nga anëtarët e saj ose shoqatat e komunitetit lokal të komunave pjesëmarrëse, në linjë me ligjet relevante dhe pa minuar apo anashkaluar kompetencat e parashikuara kushtetuese dhe ligjore, kanalet e komunikimit, raportimit dhe bashkëpunimit ndërmjet komunave dhe autoriteteve qendrore ose ndërmjet banorëve dhe autoriteteve qendrore.
j. Ofron shërbime publike për anëtarët e vet dhe banorët për të mbështetur Asociacionin/Bashkësinë në formimin e qëndrimeve me interes të përbashkët për pjesëmarrje në punën e autoriteteve qendrore. Për kryerjen e këtij funksioni, Asociacioni/Bashkësia do të ketë të drejtë të kërkojë informacione zyrtare nga komunat dhe autoritetet qendrore relevante për qasje në shërbime publike. Këto vendime do të përdoren si udhëzues për autoritetet e komunave dhe institucionet qendrore sa i përket përmirësimit të shërbimeve publike, si dhe formulimit të qëndrimeve me interes të përbashkët të anëtarëve ose banorëve të vet në përputhje me punën e autoriteteve qendrore, sa i përket çështjeve të lidhura me shërbimet publike.
k. Kryen monitorimin sipas nevojës për zbatimin e objektivave të tij. Në përmbushje të objektivit të monitorimit, Asociacioni/Bashkësia do të ketë të drejtën të kërkojë informacion zyrtar nga anëtarët e tij në të gjitha fushat e mbuluara nga objektivat e listuara më sipër.
l. Vendos marrëdhënie dhe lidh marrëveshje bashkëpunimi me asociacione të tjera komunale, vendore dhe ndërkombëtare, relevante për përmbushjen e objektivave të veta dhe në linjë me Kushtetutën dhe ligjet e Kosovës.
Neni 4
Në përputhje me objektivat e veta, Asociacioni/Bashkësia nuk do të minojë ose anashkalojë autoritetin dhe kompetencat kushtetuese dhe ligjore të komunave pjesëmarrëse, dhe në asnjë mënyrë nuk do të zëvendësojë apo cenojë marrëdhëniet e parashikuara kushtetuese dhe ligjore mes autoriteteve qendrore dhe lokale në Republikën e Kosovës.
Neni 5
Asociacioni/Bashkësia do të ushtrojë kompetenca të tjera shtesë që mund të delegohen nga autoritetet qendrore në përputhje me Kushtetutën dhe ligjet e Kosovës.
Neni 6
1. Asociacioni/Bashkësia do të ketë këta trupa:
Asambleja e Asociacionit/Bashkësisë
Presidenti i Asociacionit/Bashkësisë
Zëvendëspresidenti i Asociacionit/Bashkësisë
Këshilli i Asociacionit/Bashkësisë
Bordi i Asociacionit/Bashkësisë
Zyra e Apelit e Asociacionit/Bashkësisë.
Neni 7
Asambleja e Asociacionit/Bashkësisë është organi suprem i tij i përbërë nga përfaqësues të caktuar nga secila asamble e komunave pjesëmarrëse mes anëtarëve të tyre të zgjedhur.
Numri i përfaqësuesve të Asamblesë përcaktohet nga numri i përfaqësuesve në asambletë në komunat pjesëmarrëse në raportin 10 me një. Secila komunë pjesëmarrëse delegon një përfaqësues në Asamblenë e Asociacionit/Bashkësisë për çdo dhjetë ulëse.
Delegatët në Asamblenë e Asociacionit/Bashkësisë zgjidhen nga asambleja komunale përkatëse me propozimin e kryetarit të komunës.
Në propozim dhe përzgjedhje, kryetari dhe asambletë komunale do të respektojnë principin e sigurimit të diversitetit etnik të komunës së tyre. Kështu që, proporcioni etnik i përfaqësuar në asamble komunale do të reflektohet në përbërjen e delegatëve të tyre në Asamblenë e Asociacionit/Bashkësisë. Në këtë proces, kryetarët e komunave dhe asambletë komunale do të respektojnë normat e të drejtave të komunitetit të përfshira në Kushtetutën dhe ligjet e Kosovës.
Mandati i Asamblesë do të jetë i lidhur me mandatet e asambleve komunave të komunave pjesëmarrëse. Në secilën prej zgjedhjeve lokale, brenda një muaji pas krijimit të asambleve komunale, asambletë komunale të formuara do t’i nënshtrohen procedurës së zgjedhjes së përfaqësuesve të tyre në Asamblenë e Asociacionit/Bashkësisë nën procedurat e theksuara më lartë dhe në përputhje me ligjin.
Mandati i delegatëve të Asamblesë përfundon me përfundimin e mandatit të tyre në asambletë komunale. Të gjithë formularët e parashikuar me ligj për përfundimin e mandatit si anëtar i asamblesë komunale do të aplikohen deri në fund të mandatit në Asamblenë e Asociacionit/Bashkësisë. Në rast të zgjedhjeve të përsëritura në një komunë pjesëmarrëse, mandati i përfaqësuesve të asaj komune në Asamblenë e Asociacionit/Bashkësisë përfundon dhe zëvendësohet nga delegatë të asamblesë komunale të vendosur përmes zgjedhjeve të përsëritura sipas procedurës së theksuar më sipër dhe në përputhje me ligjin.
Asambleja komunale e secilës komunë pjesëmarrëse ka të drejtë të anulojë mandatin e një apo më shumë delegatëve në Asamblenë e Asociacionit/Bashkësisë. Revokimi i mandatit duhet të justifikohet sipas Statutit dhe normave ligjore të Kosovës. Në zëvendësimin e delegatëve të tyre në Asamble, asambletë komunale do të respektojnë principin e diversitetit etnik të shënuar më lartë. Iniciativa për të zëvendësuar një delegat në Asamble mund të merret nga kryetari, zëvendëskryetari, zëdhënësi i kryetarit apo ndonjë këshilltar. Vendimet për revokim të mandatit dhe zëvendësimit merren nga asambleja komunale e komunës respektive.
Delegatët në Asamblenë e Asociacionit/Bashkësisë do të kenë të drejtën në kompensime financiare për punën e tyre në Asamble. Kompensimi financiar do të përcaktohet nga Rregullat e Procedurës së Asamblesë dhe do të jetë në linjë me standardet financiare të shërbimit publik të rregulluara nga ligjet e Kosovës. Asambleja do të takohet të paktën dy herë në vit dhe mund të mbajë takime të tjera të rregullta dhe ad-hoc. Kalendari dhe procedurat tjera për takime do të rregullohet me Rregullore.
Neni 8
Takimet e Asamblesë së Asociacionit/Bashkësisë ftohen dhe kryesohen nga presidenti i Asociacionit/Bashkësisë. Në mungesë të tij/saj, takimet do të ftohen dhe drejtohen nga zëvendëspresidenti i Asociacionit/Bashkësisë. Nëse të dy mungojnë apo pengohen, delegati më i vjetër mund të ftojë dhe kryesojë takimin përkatës të Asamblesë.
Takimet e Asamblesë ftohen me iniciativë të presidentit të Asociacionit/Bashkësia, Bordit të Asociacionit/Bashkësisë, apo me kërkesë të 1/3 së delegatëve të Asamblesë së Asociacionit/Bashkësisë.
Me rastin e inaugurimit dhe brenda tre muajve, Asambleja do të hartojë Rregulloren e Procedurave për të qeverisur sistemin e saj votues dhe çështjet tjera procedurale. Rregullorja e Procedurave do të jenë në përputhje me Statutin dhe normat ligjore të Kosovës. Rregullorja e Procedurës do të reflektojnë, sa më ngushtë të jetë e mundur, rregullat e procedurave të asambleve komunale në Kosovë. Rregullorja e Procedurave kërkojnë përkrahjen e 2/3 të delegatëve të Asamblesë.
Asambleja do të mblidhet së paku dy herë në vit dhe mund të mbajë takime të rregullat dhe ad-hoc. Orari dhe procedurat tjera të mbledhjeve të Asamblesë do të rregullohen nga Rregullorja e Procedurave.
Neni 9
Asambleja përshtat Statutin e Asociacionit/Bashkësisë, në përputhje me dispozitat e lartcekura.
Asambleja diskuton dhe miraton amendamentet e Statutit të Asociacionit/Bashkësisë, në përputhje me dispozitat e lartcekura.
Asambleja miraton Rregullore, në përputhje me dispozitat e lartcekura.
Asambleja vendos për pranimin apo largimin e delegatëve, në përputhje me dispozitat e lartcekura.
Zgjedh dhe largon presidentin, zëvendëspresidentin dhe Bordin e Asociacionit/Bashkësisë.
Rishikon dhe miraton buxhetin e Asociacionit/Bashkësisë.
Me rekomandim të presidentit ose Bordit të
Asociacionit/Bashkësisë, Asambleja rishikon dhe miraton dokumentet strategjike të udhëzimeve politike të rëndësishme për punën e Asociacionit/Bashkësisë ose për implementimin e objektivave të Asociacionit/Bashkësisë, kur kanë të bëjnë me të gjithë anëtarët e Asociacionit/Bashkësisë.
Diskuton, rishikon dhe cakton prioritete të politikave për implementimin e Qëllimeve të Asociacionit/Bashkësisë.
Rishikon dhe miraton marrëveshjet e bashkëpunimit me autoritetet qendrore ose palë të treta, vendëse ose të huaja, që kanë të bëjnë me Qëllimet ose vetë Asociacionin/Bashkësinë si përgjithësi.
Diskuton dhe miraton projektet infrastrukturore dhe investime të tjera në vlerë mbi 50 mijë euro, me propozim të presidentit dhe Bordit të Asociacionit/Bashkësisë.
Diskuton dhe miraton rregulla të tjera administrative dhe vendime që kanë të bëjnë me Qëllimet e Asociacionit/Bashkësisë në pajtim me Statutin dhe normat ligjore të Kosovës.
Të gjitha vendimet e Asamblesë për pikat e lartshënuara vlejnë për të gjithë anëtarët. Kur është e nevojshme dhe e përcaktuar nga Kushtetuta dhe ligjet në Kosovë, komunat pjesëmarrëse do t’u përmbahen vendimeve të Asamblesë dhe procedurave të tjera që kanë për qëllim kompetencat e komunave në Kosovë. Çdo anëtar i Asociacionit/Bashkësisë ka të drejtën të marrë vendim zyrtar ndryshe ose të mos dekretojë vendimet e Asamblesë nëpërmjet procedurave kushtetuese dhe ligjore.
Si trup suprem i Asociacionit, Asambleja mund të vendosë t’i ndryshojë kompetencat e çfarëdo trupi të Asociacionit/Bashkësisë, nëse është e nevojshme nëpërmjet amendamentimeve të Statutit.
Neni 10
Presidenti dhe zëvendëspresidenti i Asociacionit/Bashkësisë
Asociacioni/Bashkësia do ta ketë një president të zgjedhur nga Asambleja prej krejt anëtarëve të komunave të asambleve të komunave pjesëmarrëse dhe kryetarëve të tyre. procedura për zgjedhjen e presidentit do të përcaktohet me rregulloren e Asamblesë.
Asociacioni/ Bashkësia do ta ketë një zëvendëspresident që do ta asistojë presidentin në kryerjen e detyrave të tij/saj.
Zëvendëspresidenti zgjidhet nga Asambleja nëpërmjet anëtarëve të të gjitha asambleve të komunave të përfshira dhe kryetarëve të tyre. Procedura për zgjedhjen e zëvendëspresidentit bëhet me rregullore të Asamblesë.
Mandati i presidentit dhe zëvendëspresidentit lidhet me mandatet e tyre respektive brenda komunave pjesëmarrëse. Me çdo cikël zgjedhor, sapo të konstituohet, Asambleja do t’i zgjedhë presidentin dhe zëvendëspresidentin e ri. Nuk ka limite për përsëritje të shërbimit në këto dy funksione. Nëse mandatet komunale të presidentit ose zëvendëspresidentit ndërpriten nga ndonjë çështje ligjore, Asambleja do t’i shkarkojë dhe zgjedhë president e zëvenëspresident të ri.
Presidenti do ta përfaqësojë Asociacionin/Bashkësinë para autoriteteve qendrore dhe palëve të treta, vendore a të huaja.
Presidenti do t’i kryesojë takimet e Asamblesë dhe është i autorizuar të thërrasë takime.
Presidenti mbikëqyr punën e Bordit të Asociacionit/Bashkësisë dhe administratës dhe menaxhon punën e
Asociacionit/Bashkësisë, implementimin e Objektivave të Asociacionit/Bashkësisë dhe vendimet e Asociacionit.
I asistuar nga Bordi i Asociacionit dhe administrata, presidenti menaxhon buxhetin e Asociacionit dhe shpenzimet, në përputhje me dispozitat e Statutit dhe normat ligjore të Kosovës.
I asistuar nga Bordi, presidenti është entiteti i autorizuar i Asociacionit/Bashkësisë për menaxhim të llogarive bankare, dokumenteve që lidhen me pronat, hyrjen në marrëveshjen bashkëpunimi, përfaqësim në gjykata dhe çështje tjera administrative, dhe forma të tjera të korrespondencave zyrtare të nevojshme për funksion të Asociacionit/Bashkësisë. Brenda autoritetit të tij, presidenti do t’i ndjekë të gjitha procedurat të lartcekura në Statut dhe norma ligjore të Kosovës.
Presidenti nis vendosjen dhe miratimin e dokumenteve strategjike udhëzuese politike dhe dokumente të tjera të lartcekura nën kompetencat e Asamblesë së Asociacionit.
Zëvendëspresidenti asiston presidentin në të gjitha funksionet e përshkruara më lartë, përfaqëson Asociacionin/Bashkësinë në konsulta me presidentin dhe zëvendëson presidentin në detyrat e tij, kur të jetë e nevojshme. Presidenti mundet që përkohësisht t’ia delegojë çfarëdo funksioni zëvendëspresidentit.
Neni 11
Këshilli i Asociacionit/Bashkësisë
Asociacioni/Bashkësia do të ketë një Këshill të përbërë nga maksimalisht 30 anëtarë në mesin e banorëve të komunave pjesëmarrëse, përfshirë kryetarët e komunave pjesëmarrëse.
Përbërja e Këshillit do të reflektojë diversitetin etnik të komunave pjesëmarrëse dhe respektojë dispozitat kushtetuese e ligjore në përfaqësimin e komuniteteve në Kosovë.
Rregullat e specifikuara më lartë për mandatin e shërbimit të asamblistëve dhe kryetarëve brenda trupit të Asociacionit/Bashkësisë do të aplikojnë për mandatin e Këshillit në zyrat për kryetarët.
Zgjedhjet dhe kriteret për anëtarësim të Këshillit për anëtarët që nuk janë kryetarë apo këshilltarë të asamblesë komunale do të përcaktohen nga Asambleja e Asociacionit/Bashkësisë nëpërmjet rregulloreve speciale në përputhje me këtë Statut dhe normat ligjore të Kosovës.
Shkalla dhe organizimi i takimeve, vendimmarrjes dhe çështjeve të tjera që rregullojnë procedurat e Këshillit do të përcaktohen nga Asambleja e Asociacionit/Bashkësisë nëpërmjet rregulloreve të veçanta në përputhje me këtë Statut dhe normat ligjore të Kosovës.
Anëtarësimi në Këshill për ata që nuk janë kryetarë të komunave pjesëmarrëse do të reflektojë diversitetin etnik në komunat pjesëmarrëse dhe përndryshe respektoj normat kushtetuese dhe ligjore të ofruara nga përfaqësimi i komuniteteve në Kosovë.
Këshilli i Asociacionit/Bashkësisë është një trup këshillues që ofron udhëzime për të punuar për Asociacionin/Bashkësinë.
Këshilli ofron këshilla për trupat tjerë të Asociacionit/Bashkësisë dhe anëtarët e saj përndryshe direkt të përfshirë në hulumtim, analiza, e formulim të udhëzimeve strategjike, dhe kolegjiume profesionale të lidhura me implementimin e Objektivave të Asociacionit/Bashkësisë.
Këshilli ofron rekomandimet te presidenti, zëvendëspresidenti, Bordi, dhe Asambleja e Asociacionit/Bashkësisë në të gjitha aspektet e punës së tyre.
Anëtarët e Këshillit kanë të drejtë për të mbikëqyrë mbledhjet e Asamblesë së Asociacionit/Bashkësisë dhe të shtrojë në tryezë propozime të shkruara për shqyrtim dhe aprovim të Asamblesë.
Këshilli ofron opinion këshillues në të gjitha format e vendimeve të Asamblesë së Asociacionit/Bashkësisë.
Neni 12
Bordi i Asociacionit/Bashkësisë
1. Asociacioni/Bashkësia do të ketë Bord që përbëhet nga 7 anëtarë të votuar nga Asambleja në mesin e kryetarëve dhe banorëve të komunave pjesëmarrëse.
2. Përbërja e Bordit do të reflektojë diversitetin etnik të komunave pjesëmarrëse dhe do të respektojë dispozitat kushtetuese e ligjore të përfaqësimit të komuniteteve në Kosovë.
3. Bordi do të zgjidhet nga Asambleja e Asociacionit/Bashkësisë me propozim të presidentit. Zgjedhja e Bordit do të kërkojë një shumicë të thjeshtë të delegatëve të Asamblesë.
4. Në formulim të propozimit të tij/saj për Bordin, presidenti do të konsultohet me lidershipin e gjitha komunave pjesëmarrëse, Zyrën e Kryeministrit të Kosovës, Këshillin e Asociacionit/Bashkësisë, shoqërinë civile dhe liderët e komuniteteve jo-shumicë nga komunat pjesëmarrëse. Në masën më të madhe të mundshme, pikëpamjet e palëve të konsultuara do të reflektohen në propozimin e presidentit për anëtarët e Bordit të Asociacionit/Bashkësisë.
5. Sa i takon kryetarëve të komunave që mund të zgjidhen si anëtarë të Bordit, mandati i tyre në Bord do të ndërlidhet me mandatin si kryetarë të komunave, në vijë me dispozitat relevante të specifikuara në Statutin më lartë.
6. Asambleja mund të zgjedhë çdo banorë të komunave pjesëmarrëse për anëtarë të Bordit. Në këtë përzgjedhje dhe në zbatimin e normave për përfaqësimin e komuniteteve jo-shumicë, Asambleja udhëzohet nga vlerat e profesionalizmit, personale dhe kompetencat e çështjes subjektive, dhe nga historiku i shërbimit institucional e komunal dhe përfaqësimi.
7. Bordi do të zgjedhë kryesuesin, që do të koordinojë aktivitetet e tij dhe raporton te Asambleja dhe presidenti i Asociacionit/Bashkësisë.
8. Nën mbikëqyrjen e presidentit, Bordi menaxhon implementimin e Objektivave të Asamblesë, vendimet relevante të Asamblesë, dhe administrata e Asociacionit/Bashkësisë.
9. Në punën e tyre, anëtarët e Bordit do të përkrahen nga një kolegjium profesional i përbërë nga ekspertët në fushat e mbuluara nga Objektivat e Asociacionit/Bashkësisë.
10. Bordi do të krijojë kolegjiume profesionale në fushat si në vijim:
Zhvillim të ekonomisë lokale;
Edukim;
Kujdes shëndetësor parësor dhe sekondar;
Mirëqenie sociale;
Planifikim urban dhe rural;
Kushtet dhe zgjidhjet e qëndrueshme për të rikthyerit;
Shërbime publike;
Çështjet ligjore, administrative dhe procedurale;
Të drejtat e komunitetit joshumicë.
11. Bordi mund të vendosë për të krijuar kolegjiume tjera profesionale në vijë me Objektivat e Asociacionit/Bashkësisë.
12. Puna e kolegjiumeve është e kufizuara në hulumtim, në këshilla profesionale dhe teknike të lidhura me implementimin e Objektivave të Asociacionit/Bashkësisë, që kanë të bëjnë me kompetencat e Bordit.
13. Nën mbikëqyrjen e përgjithshme të presidentit, puna e kolegjiumit mbikëqyret nga Bordi, në koordinim me kryesuesin.
14. Në zgjedhjen e kolegjiumit profesional, Bordi do të respektojë dispozitat e diversitetit etnik të specifikuara me Kushtetutën dhe ligjet e Kosovës.
Neni 13
Administrata e Asociacionit/Bashkësisë
Asociacioni/Bashkësia do të ketë një administratë, të kryesuar nga një shef i administratës i emëruar nga Bordi dhe i raporton atij.
Administrata e mbështet punën e Asociacionit/Bashkësisë, në veçanti Bordit dhe Kryetarit.
Stafi i administratës përbëhet nga qytetarë të paanshëm, profesionistë dhe të përgjegjshëm të Kosovës – pavarësisht nga vendbanimi i tyre komunal. Stafi i administratës pasqyron standardet e multietnicitetit dhe barazisë gjinore të ngulitura në normat ligjore të Kosovës. Stafi i administratës punësohet nga Bordi në bazë të meritës dhe pas kalimit të procedurave të përzgjedhjes të hartuara dhe miratuara nga Bordi, në përputhje me këtë Statut dhe normat përkatëse ligjore të Kosovës.
Personeli i administratës do të përfitojë nga statusi formal i punësimit pranë Asociacionit/Bashkësisë dhe do të gëzojë të drejtat dhe mbrojtjen që u ofron punonjësve Ligji për Punën.
Personeli i administratës do t’i nënshtrohet detyrave të përcaktuara për punonjësit në Ligjin e Punës.
Asociacioni/Bashkësia do të respektojë të gjitha dispozitat relevante të Ligjit të Punës.
Shefi dhe stafi i administratës nuk do të vijnë nga radhët e kryetarëve të zgjedhur të komunave apo anëtarëve të kuvendeve komunale të komunave pjesëmarrëse dhe as nuk do të ushtrojnë ndonjë funksion tjetër në Asociacion/Bashkësi.
Anëtarët e Asociacionit/Bashkësisë mund të vendosin të përdorin një numër të punonjësve të tyre administrativë për ta mbështetur Bordin dhe Asociacionin/Bashkësinë në zbatimin e Objektivave. Në këtë drejtim, anëtarët e Asociacionit/Bashkësisë nuk do ta dëmtojnë kapacitetin e komunave pjesëmarrëse për të ofruar shërbime në përputhje me normat ligjore të Kosovës.
IV. Marrëdhëniet me autoritetet qendrore
Neni 14
Asociacioni/Bashkësia është subjekt juridik sipas kornizës kushtetuese dhe ligjore të Kosovës dhe do të angazhohet me autoritetet qendrore të Kosovës në bazë të bashkëpunimit të ndërsjellë dhe shkëmbimit të informacionit, në frymën e promovimit të demokracisë dhe multietnicitetit, dhe në përputhje me ligjin dhe normat.
Asociacioni/Bashkësia do t’i promovojë interesat e komuniteteve dhe banorëve të komunave pjesëmarrëse, në mirëbesim dhe në frymën e multietnicitetit gjithëpërfshirës.
Asociacioni/Bashkësia mund të ofrojë udhëzime, këshilla teknike dhe juridike për komunat e saj pjesëmarrëse në lidhje me të drejtat e tyre të parashikuara me kushtetutë dhe me ligj për propozimin e legjislacionit.
Në marrëdhëniet me autoritetet qendrore, Asociacioni/Bashkësia gjithashtu mund të ofrojë këshilla dhe ekspertizë teknike në hartimin e legjislacionit sipas normave të përcaktuara ligjore të Kosovës. Asociacioni/Bashkësia mund të marrë pjesë në seancat dëgjimore publike në lidhje me legjislacionin e ri OG amendamentet e legjislacionit ekzistues. Asociacioni/Bashkësia mund të ftohet nga Qeveria ose Kuvendi i Kosovës për të ofruar këshilla në hartimin e legjislacionit që ka të bëjë me qeverisjen lokale, të drejtat e komuniteteve, apo ndonjë fushë të mbuluar nga Objektivat e Asociacionit/Komunitetit.
Asociacioni/Bashkësia do të ketë të drejtë të iniciojë apo të marrë pjesë në procedurat para gjykatave kompetente në pajtim me Kushtetutën dhe ligjet përkatëse të Kosovës.
Asociacioni/Bashkësia mund të iniciojë procedurë para Gjykatës Kushtetuese vetëm kur Asociacioni/Bashkësia si person juridik mund të pretendojë se është viktimë e shkeljes së të drejtave dhe lirive të saj themelore të garantuara me Kushtetutë në kuptim të nenit 113.7 të K. Kushtetuta.
Asociacioni/Bashkësia do të ketë të drejtë të emërojë përfaqësues në organet kompetente të autoriteteve qendrore, duke përfshirë Këshillin Konsultativ për Komunitete.
Asociacioni/Bashkësia do të ketë të drejtë të ketë qasje dhe informacion nga autoritetet qendrore në përputhje me ligjin e Kosovës.
Duke vepruar në emër të Asociacionit/Komunitetit, katër kryetarët e komunave të Kosovës veriore – përderisa të gjithë janë anëtarë të Asociacionit/Bashkësisë – do t’i ofrojnë Ministrisë së Punëve të Brendshme të Kosovës një listë të kandidatëve për nominim si Kosovë rajonale. Komandant i Policisë, siç përcaktohet në nenin 9 të Marrëveshjes së Parë të Ratifikuar.
V. Kapaciteti ligjor
Neni 15
1. Qeveria e Kosovës përmes një akti ligjor do t’i japë Asociacionit/Bashkësisë statusin e personit juridik dhe aftësinë juridike të nevojshme për të përmbushur objektivat e saj. Kjo përfshin të drejtën për të zotëruar prona të luajtshme dhe të paluajtshme, për të bashkëpronuar kompanitë që ofrojnë shërbime lokale brenda qëllimit të Objektivave të Asociacionit/Komunitetit dhe për të lidhur kontrata, duke përfshirë kontratat e punës.
VI. Buxheti dhe përkrahja
Neni 16
1. Asociacioni/Bashkësia do të ketë buxhetin e vet, i cili do të administrohet në përputhje me parimet e transparencës dhe llogaridhënies, si dhe me dispozitat e Ligjit për Prokurimin Publik.
2. Shpenzimet e Asociacionit/Bashkësisë do t’i nënshtrohen auditimeve nga autoritetet kompetente, duke përfshirë edhe Auditorin e Përgjithshëm të Kosovës.
3. Asociacioni/Bashkësia do të financohet nga:
Kontributet nga anëtarët e saj;
Të ardhurat dhe burimet nga shërbimet e ofruara nga Shoqata/Komuniteti, shoqëritë e saj ose të nxjerra nga pasuritë e saj të luajtshme ose të paluajtshme;
Transferet nga autoritetet qendrore; [SHËNIM: Gjykata Kushtetuese e shpalli këtë si jokushtetuese, por Asociacioni ekzistues i Komunave të Kosovës përmban në statutin e tij këtë dispozitë: 6.1 Pasuria e shoqatës dhe fondet tjera përbëhen nga:
6.1.3 Të hyrat nga niveli qendror, niveli lokal dhe nga jashtë vendit].
Kontribute, grante, donacione, si dhe mbështetje financiare nga shoqata dhe organizata të tjera, vendore dhe ndërkombëtare, përfshirë Republikën e Serbisë;
Asociacioni/Bashkësia do të përjashtohet nga detyrimet dhe taksat në realizimin e Objektivave të saj, në të njëjtën bazë si komunat pjesëmarrëse.
4. Asociacioni/Bashkësia do t’i japë Qeverisë raporte vjetore për pranimin dhe menaxhimin e fondeve të saj. I gjithë financimi, veçanërisht ai nga Republika e Serbisë, do të bëhet sipas dispozitave ligjore të Kosovës.
5. Asociacioni/Bashkësia nuk do të zëvendësojë apo minojë të drejtat e komunave pjesëmarrëse për të marrë dhe vendosur për shpenzimin e të hyrave komunale dhe financimin e duhur nga qeveria qendrore.
VII. Dispozitat e përgjithshme dhe përfundimtare
Neni 17
Brenda një viti nga miratimi i Statutit të Asociacionit/Bashkësisë, rishikimi i zbatimit të tij do të bëhet nga Qeveria. Në rast të mosmarrëveshjeve ndërmjet Qeverisë dhe Asociacionit/Bashkësisë që rezultojnë nga shqyrtimi, Qeveria do ta referojë çështjen në Gjykatën Kushtetuese për shqyrtim.
Asociacioni/Bashkësia do të ketë të drejtën e përfaqësimit të argumenteve të tij në rast të shqyrtimit nga Gjykata Kushtetuese.
Në asnjë aspekt të objektivave, politikave, rregullave të procedurës, vendimeve, politikave apo aktiviteteve të tij, Asociacioni/Bashkësia nuk do ta cenojë apo anashkalojë autoritetin dhe kompetencat e parashikuara me kushtetutë dhe ligj të komunave pjesëmarrëse dhe në asnjë mënyrë nuk do të zëvendësojë apo minojë marrëdhëniet e parashikuara kushtetuese dhe juridikisht në mes të autoriteteve qendrore dhe lokale në Republikën e Kosovës.
Sa herë që është e nevojshme dhe në përputhje me Kushtetutën dhe ligjet e Kosovës, komunat pjesëmarrëse do të miratojnë procedurat e tyre për efektin e pasojave të anëtarësimit të tyre në Asociacion/Bashkësi.
Në çdo kohë të caktuar, Qeveria mund të ushtrojë të drejtën e saj të parashikuar me kushtetutë për t’i referuar çështjet Gjykatës Kushtetuese në lidhje me kushtetutshmërinë e çdo aspekti të punës dhe funksioneve të Asociacionit/Bashkësisë. Vendimet dhe shqyrtimet përkatëse të Gjykatës Kushtetuese do të jenë të detyrueshme për Asociacionin/Bashkësinë.