Të shtunën, babai im, Henry Kissinger, feston ditëlindjen e tij të 100-të. Kjo mund të ketë një atmosferë të pashmangshme për këdo që njihet me forcën e tij të karakterit dhe dashurinë për simbolizmin historik. Ai jo vetëm që i ka mbijetuar shumicës së bashkëmoshatarëve të tij, kritikuesve dhe studentëve të shquar, por ai ka qëndruar gjithashtu aktiv në mënyrë të palodhshme gjatë të 90-ave.
As pandemia nuk e ngadalësoi: Që nga viti 2020, ai ka përfunduar dy libra dhe ka filluar punën për një të tretë. Ai u kthye nga Konferenca Bilderberg në Lisbonë në fillim të kësaj jave pikërisht në kohën e duhur për të nisur një seri festimesh të njëqindvjetorit që do ta çojnë atë nga Nju Jorku në Londër dhe më në fund në qytetin e tij të lindjes në Fürth, Gjermani.
Jetëgjatësia e babait tim është veçanërisht e mrekullueshme kur merret parasysh regjimi shëndetësor që ai ka ndjekur gjatë gjithë jetës së tij të rritur, i cili përfshin një dietë të rëndë me bratwurst dhe schnitzel Wiener, një karrierë vendimmarrjeje pa pushim stresues dhe një dashuri për sportin thjesht si spectator, asnjëherë pjesëmarrës.
Si të llogarisim atëherë për vitalitetin e tij të qëndrueshëm mendor dhe fizik? Ai ka një kuriozitet të pashuar që e mban të angazhuar dinamikisht me botën. Mendja e tij është një armë që kërkon nxehtësi që identifikon dhe përballet me sfidat ekzistenciale të ditës. Në vitet 1950, çështja ishte rritja e armëve bërthamore dhe kërcënimi i tyre për njerëzimin. Rreth pesë vjet më parë, si një i ri premtues 95-vjeçar, babai im u fiksua pas implikimeve filozofike dhe praktike të inteligjencës artificiale.
Ndërsa gjeldeti i Ditës së Falënderimeve u përhap në vitet e fundit, ai do të mendonte për pasojat e kësaj teknologjie të re, në mënyra që herë pas here u kujtonin nipërve të tij historitë në filmat “Terminator”. Ndërsa zhytej në aspektet teknike të AI me intensitetin e një studenti të diplomuar në MIT, nxiti debatin mbi përdorimet e saj me njohuritë e tij të veçanta filozofike dhe historike.
Sekreti tjetër i qëndresës së babait tim është ndjenja e tij e misionit. Edhe pse është karikaturuar si një realist i ftohtë, ai është çdo gjë tjetër veçse i papasionuar. Ai beson thellë në koncepte të tilla misterioze si patriotizmi, besnikëria dhe bipartizmi. I dhemb të shohë neverinë në diskursin e sotëm publik dhe kolapsin në dukje të artit të diplomacisë.
Si fëmijë, mbaj mend ngrohtësinë e miqësisë së tij me njerëz, politika e të cilëve mund të ishte ndryshe nga e tija, si Kay Graham, Ted Kennedy dhe Hubert Humphrey. Kenedit i pëlqente të luante shaka praktike që babait tim i pëlqenin shumë (duke përfshirë ftimin e babait në zyrën e tij të shtëpisë dhe pretendimin se kishte një mangustë të fshehur në një dollap).
Edhe pse tensionet e Luftës së Ftohtë vazhdonin, ambasadori sovjetik në Shtetet e Bashkuara Anatoli Dobrynin ishte një mysafir i shpeshtë në shtëpinë tonë. Të dy herë pas here luanin shah mes çështjeve të negociatave që prekin të gjithë planetin. Babai im nuk kishte iluzione për natyrën represive të regjimit sovjetik, por këto biseda të rregullta ndihmuan në uljen e tensioneve në një kohë kur superfuqitë bërthamore dukej se ishin në një kurs përplasjeje. Sikur të ndodhte një dialog i tillë i rregullt midis lojtarëve kryesorë në tensionet e sotme globale.
Lëmë mënjanë shahun, diplomacia nuk ishte kurrë një lojë për babain tim. Ai e praktikoi atë me një përkushtim dhe këmbëngulje të lindur nga përvoja personale. Si refugjat nga Gjermania naziste, ai kishte humbur 13 anëtarë të familjes dhe miq të panumërt nga Holokausti. Ai u kthye në Gjermaninë e tij të lindjes si ushtar amerikan, duke marrë pjesë në çlirimin e kampit të përqendrimit Ahlem pranë Hanoverit. Atje, ai dëshmoi thellësitë në të cilat njerëzimi mund të zhytet i pakufizuar nga strukturat ndërkombëtare të paqes dhe drejtësisë. Muajin tjetër do të kthehemi në Fürth, ku ai do të vendosë një kurorë me lule te varri i gjyshit të tij, i cili nuk shpëtoi.
Unë e di se asnjë djalë nuk mund të jetë vërtet objektiv për trashëgiminë e babait të tij, por jam krenar për përpjekjet e babait tim për të ankoruar artin shtetëror me parime të qëndrueshme dhe një ndërgjegjësim për realitetin historik. Ky është misioni që ai ka ndjekur për pjesën më të madhe të një shekulli, duke përdorur trurin e tij të rrallë dhe energjinë e tij të pashërueshme për t’i shërbyer vendit që shpëtoi familjen e tij dhe e nisi atë në një udhëtim përtej ëndrrave të tij më të çmendura.
David Kissinger
Washington Post-Përshtati: Gazeta Shqiptare
