Nga Rory Smith, CNN
Kërkime të reja shkencore duken premtuese për të dalluar disa lloje kanceri me analiza gjaku, në faza shumë të hershme.
Testi, i njohur si biopsi e lëngshme, kontrollon ADN-n për qeliza kancerogjene dhe shërben për të dalluar 10 lloje të ndryshme kanceri me saktësi të lartë.
Dr.Eric Klein, nga Instituti “Taussing” për Kancerin, në Klinikën e Klivlendit, SHBA, ka drejtuar kërkimin shkencor që u paraqit te konferenca e përvitshme e Shoqërisë Amerikane të Klinikave Onkologjike në Çikago, mbledhja më e madhe e onkologëve nga e gjithë bota.
Shumica e llojeve të kancerit zbulohen në faza të përparuara, kur kurimi është më i ndërlikuar dhe përqindja e atyre që shërohen është më e vogël, thotë broshura e konferencës.
Analiza e ADN-s së gjakut nuk është ende gati të përdoret gjerësisht, por ky test do të mundësonte dallimin e shumë llojeve të kancerit që në faza të hershme, që para se të nisin simptomat, kur trajtimi ka më shumë gjasa të ketë sukses. Këto lloje testesh mund të vihen në zbatim në mënyrë universale.
“Ta dallosh kancerin herët, që para se të shpërndahet, është një nga mënyrat më të fuqishme për të siguruar trajtimin e duhur për më shumë njerëz, duke u dhënë më shumë gjasa që ta mundin sëmundjen”, thotë Fiona Osgun e Kërkimeve Britanike për Kancerin, e cila nuk ka qenë pjesë e studimit.
Kërkimi u bë me 1627 pjesëmarrës, 749 prej të cilëve ishin pa kancer, 878 kishin lloje të ndryshme kanceri të sapodiktuar, të patrajtuar.
Analiza e gjakut përbëhej nga tre teste që tregonin kancerin e pankreasit, vezoreve, mushkërive, ezofagut, etj.
Kanceri i vezoreve u diagnostikua me 90% saktës, i ndjekur nga hepatobiliari, një kancer shumë vdekjeprurës që sulmon mëlçinë dhe tëmthin, si dhe kancerin e pankreasit, me 80% saktësi.
Testi është premtues sidomos për ndjeshmërinë e lartë që ka ndaj kancerit të pankreasit. Kanceri i pankreasit diagnostikohet zakonisht kur ka përparuar shumë, thotë dr.Chris Abbosh, kërkues në Instutin e Kancerit në Universitetin e Londrës.
Megjithatë, është e rëndësishme të vihet në dukje se numri i njerëzve në të cilët u diktua ky lloj kanceri, është i vogël.
Për kancerin e vezoreve dhe të pankreasit u dalluan vetëm 10 raste. Ndërsa me kancerin hepatobiliar u gjetën vetëm pesë.
Llojet e kancerit që hasen në kokë, qafë dhe mushkëri u diktuan me më pak saktësi, 56% dhe 59% respektivisht.
Por rezultatet janë premtuese. Aftësia për ta diktuar kancerin në faza të hershme, në mënyrë që t’u ofrohet pacientëve trajtim i saktë për sëmundjet, është diçka që pritet të shpëtojë shumë jetë, sipas dr.Nickolas Papadopoulos, profesor onkologjie dhe patologjie në John Hopkins Medicine, si dhe autor i një studimi për analizat e gjakut që bëhen për identifikim të hershëm të kancerit.
Për shumë prej kacereve të zakonshme, mundësia e mbijetesës trefishohet kur diagnostikohet në fazë të hershme, sipas Institutit të Kërkimeve për Kancerin në Britani.
Mbetet ende shumë punë për t’u bërë para se të përdoret gjerësisht.
“Nevojiten ende shumë kërkime para se të arrihet ky qëllim. Ky test gjaku ishte më i mirë se të tjerët për të dalluar disa lloje kanceri, ndaj na duhen prova të mëtejshme për saktësinë, si dhe për të përcaktuar nëse do të shpëtojë vërtet jetë”, tha Osgun.
Gerhardt Attard, nga fondacioni bamirës John Black, drejtues te Instituti i Kërkimeve për Kancer në Universitetin e Londrës, beson se shumë shpejt kjo mund të bëhet një metodë e zakonshme për të diktuar kancerin.
“Kjo po ecën shumë shpejt. Mendoj se në 5 deri 10 vitet e ardhshme, nëse vazhdon të funksionojë kështu, mund ta shohim në përdorim të përditshëm”, tha Attard.
Por Abbosh ka disa paralajmërime për kërkimin.
“Që t’i përmbahet premtimit për të bërë analiza për kancer, ky test duhet të ketë aftësinë të identifikojë pacientët që do të kenë simptoma ose shenja kanceri. Do të jetë e rëndësishme të përcaktohet se sa i dobishëm është ky test për të identifikuar faza të hershme të kancerit. Në fazën e parë të sëmundjes, ndërhyrjet kirurgjike kanë më shumë gjasa ta heqin të gjithë kancerin nga pacienti e të japin shërim të plotë. Por këto të dhëna nuk janë ende të prekshme”, tha Abbosh.
Dr. H. Gilber Welch, profesor mjekësie në Institutin Dartmouth për Politika Shëndeti dhe Praktika Klinike, tha në një lajm të mëparshëm të CNN se analiza e këtyre testeve është tepër e ndërlikuar.
“Biopsia e lëngshme ka shumë faza, shumë hapa, dhe shumë mundësi që gjërat të shkojnë keq”, tha ai.
