Dy presidentët, ai SHBA-ve, Donald Trump, si dhe ai i Rusisë, Vladimir Putin më në fund kanë pranuar të takohen në një samit që do të mbahet në një vend të tretë.
Dhe siç raportojnë mediat, përfundimisht është vendosur që Helsinki të jetë vendi i takimit, i cili parashihet të mbahet më 16 korrik.
Një njoftim i tillë ka dalë pas një takimi midis Putinit dhe këshilltarit të sigurimit të SHBA-ve, John Bolton ditën e mërkurë.
Gjatë takimit me Boltonin, Putin theksoi se marrëdhëniet ruso-amerikane nuk ishin në gjendje më të mirë, duke shtuar se ardhja e Boltonit në Moskë ishte një hap drejt përmirësimit të tyre.
Por, takimi i parë i dy presidentëve, sidomos mesazhi që pritet t’i dërgohet Evropës, janë çështjet që dominojnë mediat e botës.
Kritika e Trumpit ndaj NATO-s
Mediat shkruajnë se takimi me Putinin, ka çuar në “shqetësimin” e diplomatëve në kryeqytetet e mëdha evropiane.
“Trump në javët e fundit ka treguar një qëndrim më pajtues ndaj Rusisë, duke përfshirë një në të cilën ai u bëri thirrje udhëheqësve të G7 në Kanada për ta kthyer Putinin në grupin pasi u përjashtua për shkak të hyrjes së Rusisë në Ukrainë në 2014. Trump ka kërkuar marrëdhënie më të mira me Rusinë, edhe pse Amerika po heton përpjekjet e Moskës për të ndërhyrë në zgjedhjet presidenciale të vitit 2016”.
Ndërsa, siç thuhet më tej, në selinë e NATO-s në Bruksel gjithnjë e më shumë flitet për presion të mëtejshëm mbi Rusinë, por për forcimin e lidhjeve me të, dhe shumica e udhëheqësve evropianë këmbëngulin që regjimi i sanksioneve të mbetet në fuqi derisa Rusia zbaton aneksimin e Krimesë.
Aleatët amerikanë
Gjatë kësaj kohe, shkruan The Washington Post, shumica e anëtarëve të NATO-s thonë se Aleanca mori një qëndrim të fortë ndaj Rusisë, si dhe ka filluar të marrë hapa drejt modernizimit.
“Por, në përgatitje për samitin e nga 11 në 12 korrik në Bruksel – ku objektivi kryesor është demonstrimi i unitetit – disa udhëheqës janë të shqetësuar se rezultati mund të jetë e kundërta”, thotë WP dhe shton se këtë vit ‘hija e Putinit’ gjatë samitit është gjithashtu e madhe.
“Takimi i ngrohtë dhe i përzemërt i Trumpit me Putinin mund të zbulojë çarje në aleancë, e cila është e ndarë mbi atë nëse Perëndimi duhet të jetë edhe më tej për izolim të Rusisë ose të flasin më shumë dhe për të zgjeruar bashkëpunimin me të”.
Ky medium raporton se shqetësimi është aq i madh sa që një diplomat i lartë evropian në një bisedë të fundit u ndal në mes të fjalisë, kur ai u pyet nëse “është e tepruar” që dy presidentët të takohen para samitit të NATO-s, kur shumë aleatë kanë frikë se presidenti amerikan mund t’i bëjë lëshime të mëdha Putinit.
Biden: Udhëheqësit evropianë e perceptojnë Trumpin si të paparashikueshëm
Ish-nënpresidenti amerikan Joe Biden ka thënë për Washington Post se udhëheqësit evropianë e perceptojnë Trumpin si të paparashikueshëm, antagonist dhe pa respekt, si publikisht ashtu edhe privatisht, gjë që ka një efekt shkatërrues në marrëdhëniet SHBA-Evropë dhe aleancën transatlantike.
“Sjellja e Trumpit në takimet private me disa udhëheqës evropianë ka shkaktuar jo vetëm fyerje, por edhe konfuzion të madh mbi atë nëse presidenti i Shteteve të Bashkuara mbetet i përkushtuar në NATO, rendin liberal botëror dhe mbijetesën e Bashkimit Evropian”, ka thënë Biden.
Trump është shqetësimi kryesor për aleatët e NATO-s
NATO është duke u përgatitur për samitin në korrik për një vit, por ka një diçka që ende nuk është e qartë: Askush nuk e di si do të shfaqet presidenti amerikan.
Gazeta gjithashtu thekson se aleatët evropianë janë thellësisht të shqetësuar se do të përballën me të njëjtin Trump, si edhe në një takim në qershor në Kanada me shtatë ekonomitë më të mëdha, të njohur si G7.
Çfarëdo që organizata ka përgatitur, “e vetmja mënyrë e vërtetë për samitin e NATO-s është solidariteti dhe kohezioni”, tha Douglas Lute, një ish-gjeneral i SHBA, shkruan Evropa e Lirë.
Trump “mund të veprojë instinktivisht dhe të përpiqet të bëjë një marrëveshje dypalëshe me Putinin e fuqishëm dhe të sakrifikojë interesat e NATO-s – mund të heqë sanksionet në Krime, për të anuluar stërvitjet ushtarake ose të tërheqë trupat amerikane nga Deti Baltik”, tha François Heisbourg, president i Institutit Ndërkombëtar për Studime Strategjike, i cili thotë: “Ne e pamë këtë me Kim Jong-un”.
