Një infeksion i rrallë bakterial ‘ngrënës i mishit’ me një shans 30% të vdekjes po përhapet me një shkallë rekord në Japoni.
Bakteret e streptokokut A janë të njohura për shkaktimin e streptokokut te fëmijët, por një formë më e rëndë e baktereve po shkakton shqetësim ndërsa përhapet.
Japonia pa nivele rekord të formës më vdekjeprurëse të streptokokut vitin e kaluar, me 941 raste të konfirmuara të sindromës së shokut toksik streptokoksik (STSS).
Por infeksionet tani pritet të tejkalojnë atë rekord pasi u regjistruan 378 raste në dy muajt e parë të 2024, duke prekur të gjitha, përveç dy nga 47 prefekturat e Japonisë.
Zakonisht ka një mesatare prej më pak se 200 raste të kësaj forme më të rëndë të sëmundjes streptokoke të grupit A çdo vit, raportoi Japan Times .
Frika po rritet sepse ekspertët pranojnë se nuk e dinë se çfarë po e shkakton rritjen e infeksioneve.
“Ka ende shumë faktorë të panjohur në lidhje me format e streptokokut me një fillim të rëndë dhe të papritur”, tha një zëdhënës i Institutit Kombëtar të Sëmundjeve Infektive (NIID).
“Ne nuk jemi në fazën ku mund t’i shpjegojmë ato.”
Çfarë është Strep A?
Strep A është një bakter që jeton dhe rritet në fyt, në lëkurë dhe në anus dhe organet gjenitale , sipas Agjencisë së Sigurisë Shëndetësore në Mbretërinë e Bashkuar (UKHSA).
Streptokoku i grupit A shkakton një sërë sëmundjesh që prekin lëkurën, indet e buta dhe sistemin e frymëmarrjes në varësi të llojit të baktereve të përfshira.
Këtu përfshihen bajamet, faringjiti, skarlatina, impetigo, erizipela, celuliti dhe pneumonia.
Infeksionet e përsëritura të streptokokut A mund të shkaktojnë dëmtim autoimun në zemër, të njohur si sëmundje reumatike të zemrës.
Kjo gjendje prek afërsisht 50 milionë njerëz në mbarë botën, shumica e të cilëve jetojnë në vende me të ardhura të ulëta dhe të mesme.
Rastet e rënda të streptokokut A vrasin afërsisht gjysmë milioni njerëz çdo vit.
Si e kapni strep A?
Strep A përhapet përmes kontaktit të ngushtë midis njerëzve .
Mënyra se si ndodh kjo varet nga vendi ku në trup janë kolonizuar bakteret streptokokale.
Mund të përhapet përmes grimcave të lëshuara nga trupi, kur një person i infektuar merr frymë, ose përmes kontaktit lëkurë me lëkurë, tha UKHSA.
Strep A mund të përhapet gjithashtu përmes kontaktit me objekte të kontaminuara si peshqirët, çarçafët ose ushqimi i përgatitur nga një person i infektuar.
Çfarë është sindroma e shokut toksik streptokoksik (STSS)?
Herë pas here, infeksionet invazive të streptokokut A janë aq të rënda sa përparojnë në sindromën e shokut toksik streptokoksik.
Ajo vjen me ethe, të dridhura, dhimbje muskulore, të përziera dhe të vjella, sipas Qendrës së SHBA për Kontrollin e Sëmundjeve.
Rastet e rënda përparojnë shpejt në sepsë, dështim të organeve dhe madje edhe nekrozë, gjë që i jep STSS reputacionin e ‘mishngrënësit’.
Rreth 30% e rasteve janë fatale, raportoi The Guardian .
“Është e rrallë kur bëhet e rëndë si kjo”, tha Shiranee Sriskandan, profesor i sëmundjeve infektive në Imperial College London, për Metro.co.uk .
“Unë do të thosha se rreth 20% deri në 30% e grupit tonë invaziv A strep në MB mund të përparojë në STSS.”
Pse STSS po rritet në Japoni?
Shkaku i saktë i rritjes së fundit të rasteve të STSS në Japoni është i paqartë , por ‘nuk ka dyshim se diçka ka ndodhur në Japoni’, tha Prof Sriskandan.
Ajo sugjeron që Japonia aktualisht po kalon një rritje të sëmundjes pas Covid-it siç përjetoi Mbretëria e Bashkuar në dhjetor 2022.
Të paktën 30 fëmijë kishin vdekur nga ethet e kuqe ose Strep A invazive në MB deri në fund të atij muaji pas një rritje të rasteve që nga shtatori, raportoi BBC . Më shumë se 400 njerëz kishin vdekur në total, sipas UKHSA.
E fundit nga kufizimet e Covid-19 në Mbretërinë e Bashkuar ishte hequr më herët në 2022, duke shkaktuar një rritje të infeksioneve të ndryshme virale dhe bakteriale që kishin parë rënie të normave që nga marsi 2020.
Disa grupe të fëmijëve të shkollës nuk kishin pasur ekspozim apo imunitet ndaj streptokokut A derisa shkuan në shkollë atë vjeshtë. Por Japonia mbajti shumë nga rregullat e saj të pandemisë deri në mesin e vitit të kaluar.
“Ata ndoshta po shohin atë që pamë në dimrin 2022”, tha Prof Sriskandan. “Ata patën një rritje edhe vitin e kaluar, kështu që filloi të ndodhte në momentin që ata lehtësuan kufizimet”.
Mund të ndodhë gjithashtu që shtamet e streptokut A që përhapen aktualisht në Japoni mund të jenë forma veçanërisht infektive që shkaktojnë sëmundje të rënda. Infeksione të tjera që qarkullojnë në të njëjtën kohë mund t’i përkeqësojnë simptomat.
Si e trajtoni strep A dhe STSS?
Shumica e infeksioneve strep A mund të trajtohen me antibiotikë si penicilina.
Por disa njerëz kanë presion të ulët të gjakut, saqë nuk mund të mjekohen në mënyrë të sigurt me antibiotikë, kështu që gjendja e tyre mund të bëhet më e rëndë. Format e rënda dhe invazive të Strep A dhe STSS kërkojnë kujdes spitalor, shpesh në njësitë e kujdesit intensiv.
A mund të parandaloni një infeksion strep A?
Metodat për ndalimin e përhapjes së Strep A janë pothuajse të njëjta si për bakteret dhe viruset e tjera si Covid-19.
Dr Colin Brown, Drejtor i Incidentit në UKHSA, tha: Lani duart rregullisht, vendosni njw shami kur kolliteni dhe teshtini dhe mbajeni shtëpinë tuaj të ajrosur mirë.
“Nëse nuk jeni mirë me ndonjë infeksion, duhet të shmangni vizitat e njerëzve vulnerabël dhe të qëndroni larg shkollës, çerdhes ose punës nëse nuk jeni mirë me temperaturë”.
A mund të shkaktojë Strep A pandeminë e radhës?
Me miliona infeksione dhe gjysmë milioni vdekje nga rastet e rënda çdo vit, strep A ka një ndikim të madh në mbarë botën.
“E bën në heshtje, por është përhapur. Ne kemi parë shtame të reja që janë shfaqur”, tha Prof Sriskandan. “Por ato nuk përhapen si viruse brenda një jave.”
Në fakt, duhet kaq shumë kohë që të përhapen këto baktere, saqë mund të kalojnë muaj ose vite para se dikush të vërejë sëmundjen e shkaktuar prej saj.
A është e sigurt të udhëtosh në Japoni mes një rritjeje të STSS?
Shkalla e infeksioneve STSS në Japoni është ende e ulët, kështu që gjasat për ta kapur atë mbeten të ulëta, edhe nëse janë në nivele historike.
Faqja e internetit e Ministrisë së Jashtme nuk përmend STSS ose shqetësime për strep A në faqen e saj të këshillave për udhëtime në Japoni./Top Channel
