Gazetarët patën akses në një dokument të brendshëm të autoriteteve ruse të titulluar “Qëllimet strategjike të Federatës Ruse në Bjellorusi”, sipas të cilit Rusia synon të pushtojë Bjellorusinë deri në vitin 2030.
Një konsorcium gazetarësh nga Süddeutsche Zeitung, WDR, NDR, Yahoo News, Delfi Eesti, qendra “Dossier”, Expressen, Independent, Frontstory, Qendra Investigative Bjelloruse (BRC) dhe VSquare morën pjesë në hetim .
Stanislav Ivashkevich, kreu i BRC , beson se gazetari që ndau informacionin “ka një reputacion të pastër në qarqet investigative ndërkombëtare”.
Dokumenti është i datës së verës 2021 dhe përmban 17 faqe. Ai rendit qëllimet politike, mbrojtëse, tregtare dhe sociale të autoriteteve ruse në Bjellorusi. Ato ndahen në tre kategori – afatshkurtra (deri në 2022), afatmesme (deri në 2025) dhe afatgjata (deri në 2030).
Dokumenti shqyrton gjithçka që lidhet me bashkimin e vendeve, pohojnë gazetarët. Ata nuk e publikojnë vetë dokumentin.
Në dokumentin e referuar nga hetuesit, shkruhet se reforma e Kushtetutës e miratuar në Bjellorusi në shkurt 2022 duhet të përfundojë në përputhje me interesat ruse dhe ligjet e republikës të “harmonizohen” me ligjet e Rusisë. Dhe ndikimi i NATO-s duhet të reduktohet më tej.
Një qëllim tjetër është “të sigurohet ndikimi mbizotërues i Federatës Ruse në fushën e politikës sociale, tregtisë, ekonomisë, shkencës, arsimit dhe kulturës”. Autoritetet ruse do të thjeshtojnë procedurën për lëshimin e pasaportave ruse për qytetarët bjellorusë “në mënyrë që të krijojnë një shtresë rusësh të interesuar për integrimin dhe qarqet e biznesit të fokusuar në tregun rus” – kjo është strategjia që Rusia përdori në Osetinë e Jugut, Abkhazi, si dhe në territoret e okupuara të Ukrainës.
Ekspertët e jashtëm, të cilëve u është treguar dokumenti për verifikim, e konsiderojnë atë autentik.
“Në formën e tij të jashtme, dokumenti i ngjan një dokumenti standard të burokracisë ose administratës politike ruse,” tha Martin Krag, zëvendësdrejtor i Qendrës së Stokholmit për Studimet e Evropës Lindore (SCEEUS) .
Të njëjtin mendim shprehën edhe përfaqësues të shërbimeve të inteligjencës perëndimore.
“Përmbajtja e dokumentit është absolutisht e besueshme dhe në përputhje me atë që ne po shohim gjithashtu,” komentoi oficeri i paidentifikuar i inteligjencës.
“Qëllimet e Rusisë në raport me Bjellorusinë janë të njëjta si në raport me Ukrainën. Vetëm në Bjellorusi mbështetet në shtrëngim, jo në luftë. Qëllimi i tij përfundimtar është ende inkorporimi masiv”, tha Michael Carpenter , ambasadori i SHBA në Organizatën për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë./rel/tetova.com
