Ndodhi më 24 shkurt 2022, rreth orës pesë të mëngjesit. Ukrainasit paralajmëruan, madje edhe disa analistë perëndimorë, por shumica e botës nuk besuan. Ishte e pamundur që të kishte një luftë të madhe në Evropë në shekullin e 21-të, menduan shumica. Dhe më pas shërbimi për shtyp i Kremlinit publikoi një video që zgjat dy orë dhe ishte e mbushur me diskutime të historisë dhe fakteve. Në vetëm pak minuta u zbulua i vetmi informacion i rëndësishëm – Rusia sulmoi Ukrainën. Që atëherë, të gjithë sytë e botës janë përqendruar te vendi, i cili i ka rezistuar për 365 ditë një armiku shumë më të fuqishëm.
“Demilitarizimi” dhe “denazifikimi” – këto ishin argumentet kryesore të Vladimir Putinit kur shpalli fillimin e një “operacioni special ushtarak”, në përkthim – luftë.
Qëllimet e Rusisë kanë ndryshuar gjatë vitit të kaluar, por Kremlini ka qëndruar te dy origjinalet, megjithëse nuk është shpjeguar kurrë se çfarë nënkuptojnë ato.
Jo shumë kohë pas fjalimit të Putinit, Ukraina u sulmua nga disa drejtime. Për habinë e shumë njerëzve, ushtria ruse mbërriti në portat e vetë Kievit, përmes territorit të Bjellorusisë.
Kaosi u ngrit shpejt, si në terren në Ukrainë ashtu edhe në fushën e informacionit në pjesën tjetër të botës. Rusët sulmuan Ukrainën nëpërmjet Donbasit, Detit të Zi, Bjellorusisë dhe vetë Rusisë.
Disa qytete u goditën drejtpërdrejt nga ushtria, ndërsa pothuajse i gjithë vendi u granatua nga drejtime të ndryshme.
Ne e morëm vesh se si ishte në të vërtetë disa muaj më vonë, kur u publikua transkripti i bisedës midis presidentit ukrainas Volodymyr Zelenskiy dhe homologut të tij francez Emmanuel Macron.
“Emanuel, ka filluar”, tha Zelensky.
“Lufta?” pyeti kolegu i tij francez.
“Po, pushtim i plotë. I gjithë vendi. Ata po na sulmojnë nga të gjitha drejtimet”.
“Pra, pushtim i plotë.”
“Po!”, përsëriti edhe një herë Zelensky.
Dhe këto pak fjali dhe pyetjet e Macron përmbajnë thelbin e asaj që e gjithë bota po mendonte në atë kohë – a është e mundur?
Dhe sa të jetë e mundur. Që nga ajo ditë kanë ndodhur shumë beteja të përgjakshme që ndoshta nuk do t’i harrojmë kurrë.
365 ditë rezistencë
Edhe pse shumë menduan të kundërtën dhe u përgatitën për një sulm të shpejtë blitzkrieg dhe dorëzim të Ukrainës (sidomos Putin), ndodhi e kundërta. Ukrainasit vendosën të mos dorëzohen me asnjë çmim, dhe kështu është edhe sot e kësaj dite.
Në ditët e para të luftës, rusët pothuajse arritën në Kiev, por shpejt u kthyen në Bjellorusi, nga ku hynë në Ukrainë. Kështu, sulmi ndaj kryeqytetit të Ukrainës u refuzua, dhe lufta u bazua në tre fronte të tjera – verilindor, lindor dhe jugor.
Kievi nuk u hap më, por betejat e ashpra vazhduan në jug dhe lindje të Ukrainës. Disa milionë ukrainas lanë shtëpitë e tyre dhe u larguan në vende të ndryshme. Ata morën vendbanime dhe punë në Bashkimin Evropian, por të gjithë ende shpresojnë të kthehen në vendin e tyre.
Në muajt në vijim ndodhi ajo që Putini nuk donte kurrë – Perëndimi u bashkua dhe qëndroi pas Ukrainës. Ndihma mbërrinte vazhdimisht dhe Rusisë iu futën nëntë pako sanksionesh.
Pavarësisht kësaj, skena tronditëse po shpalosen vazhdimisht në Ukrainë. Rusët shënjestruan objekte civile, duke vrarë mijëra njerëz.
Ndoshta momentet më të paharrueshme kanë ndodhur në Mariupol – qyteti që ndoshta vuajti më shumë. Është ende nën okupim, ashtu si edhe Zaporozhye.
Megjithatë, për habinë e shumë njerëzve, Kherson dhe Kharkiv u rimorën nga ukrainasit pas një kundërsulmi që tronditi të gjithë dhe u përgatit për disa muaj.
Në përvjetorin e luftës, Ukraina qëndron e vendosur përballë armikut. Presidenti amerikan Joseph Biden kohët e fundit, si shumë zyrtarë para tij, vizitoi Kievin dhe personalisht mbështeti Ukrainën. Tanke dhe armë po mbërrijnë vazhdimisht dhe Ukraina po planifikon një ofensivë të re për të rimarrë Donbasin, si dhe Krimenë, e cila u aneksua në 2014.
Të njëjtën gjë planifikon edhe Rusia, e cila ka mobilizuar 300 mijë njerëz dhe ka dërguar grupin mercenar gjakatar Wagner në Bakhmut, aktualisht skena e betejave më të mëdha në Ukrainë.
Vetë Putini njoftoi një fazë të re të luftës, e cila, sipas analistëve, do të fillojë me ofensivën pranverore të Ukrainës dhe Rusisë. E gjithë vëmendja është përqendruar tani në Donbas dhe Krime – ku do të thyhen shtizat.
Sepse aty ku filloi, duhet të përfundojë./tetova.com
