Në luftën për zemrat dhe mendjet kundër Rusisë, Evropa i ka vënë sytë në një objektiv të ri. Fatkeqësisht për ta, Amerika Latine nuk po i dëgjon.
Një ofensivë e zgjatur e hijeshisë nga diplomatë të lartë nga kombet dhe institucionet kryesore evropiane ka kërkuar të fitojë mbi kauzën e tyre kombet e Amerikës Latine me mendje neutrale, si pjesë e betejës më të gjerë gjeopolitike me Rusinë dhe Kinën.
Sekretari i Jashtëm i Mbretërisë së Bashkuar, James Cleverly është i fundit që provoi dorën e tij, duke vizituar Brazilin të mërkurën për ditën e fundit të një turneu njëjavor në Amerikën Latine, i cili tashmë ka përfshirë bisedime të nivelit të lartë në Kolumbi dhe Kili.
Udhëtimi – i pari nga një sekretar i jashtëm i Mbretërisë së Bashkuar në rajon në pesë vjet – është pjesë e një shtytjeje më të gjerë diplomatike, të përcaktuar në mënyrë eksplicite nga Cleverly në një fjalim dhjetorin e kaluar, për të fituar mbi kombet që “shpesh e përshkruajnë veten si ‘të paangazhuar “” dhe “janë të kujdesshëm për t’u përkushtuar në çdo drejtim, vetëm sepse vendet e tjera i duan ata”.
Amerika e Jugut ka tërhequr vëmendje të veçantë nga liderët perëndimorë në muajt e fundit ndërsa aleatët e Ukrainës enden nëpër botë në kërkim të mineraleve kritike për zinxhirët e furnizimit të teknologjisë së lartë, si dhe municioneve dhe armëve për të rimarrë leshterikët e Kievit në territorin e pushtuar nga Rusia.
Si Kili ashtu edhe Brazili kanë qindra tanke Leopard të prodhimit gjerman të llojit që Perëndimi i ka dhënë Ukrainës muajt e fundit. Kolumbia dhe Brazili kanë pajisje ushtarake të prodhuara nga Rusia, duke përfshirë helikopterë transporti MiG dhe raketa antitank që do të ishin të lehta për ushtrinë ukrainase për të vepruar.
Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy u përpoq të nxiste Brazilin për të mbështetur vendin e tij me një fjalim në samitin e G7 të dielën, me shënjestër pjesërisht presidentin e Brazilit Luiz Inácio Lula da Silva.
Por një takim dypalësh midis Zelenskyy dhe Lula, siç njihet gjerësisht ai, u anulua për arsye të planifikimit, u tha Zelenskyy gazetarëve.
Dhe duke folur për POLITICO përpara vizitës së Cleverly, një zyrtar brazilian përjashtoi çdo rritje të mbështetjes për Kievin. Brazili deri më tani ka dënuar pushtimin rus të Ukrainës, por ka refuzuar të ofrojë ndihmë ushtarake ose të sanksionojë Moskën.
“Në një botë ideale, britanikët do të dëshironin që Brazili t’i bashkohej sanksioneve. Por ata janë mjaft të zgjuar për të kuptuar se nuk ka një gjë të tillë si një botë ideale dhe gjërat janë ashtu siç janë”, tha zyrtari.
I pyetur nëse Britania mund të bindë Kilin që të ofrojë ndihmë ushtarake për Ukrainën, një zyrtar kilian tha: “Nuk do të ndodhë, aspak… Është një temë që duhet të zgjidhet nga fuqitë e mëdha, jo diçka që mund të bëjmë nga fundi i botë”.
Duke mbajtur një fjalim të hënën në kryeqytetin e Kilit, Santiago, Cleverly u përpoq të joshë qeveritë e Amerikës Latine më afër Perëndimit duke argumentuar se rajoni meriton një fjalë më të madhe në skenën ndërkombëtare dhe duke mbështetur Brazilin që të marrë një vend të përhershëm në Këshillin e Sigurimit të OKB-së.
“Institucionet tona shumëpalëshe të botës kanë nevojë për reforma”, tha ai, “veçanërisht për t’i dhënë më shumë zë dhe më shumë ndikim Amerikës Latine”.
Bashkimi Evropian ka bërë hapa të ngjashëm në muajt e fundit, me figura të larta si Presidenti i Këshillit Evropian Charles Michel dhe kancelari gjerman Olaf Scholz që vizitojnë Amerikën Latine. Michel në veçanti u ka bërë presion vendeve në të ashtuquajturin Jugu Global për të mbështetur BE-SHBA në qëndrimin ndaj Ukrainës, duke pasur frikë se disa do të jenë tepër simpatikë ndaj Rusisë.
Ministrja e Jashtme gjermane Annalena Baerbock është e radhës. Ajo do të shkojë në Brazil në fillim të muajit të ardhshëm për të promovuar punimet përfundimtare mbi një marrëveshje tregtare BE-Amerika Latine, duke i kërkuar gjithashtu Lulës të dënojë agresionin rus dhe të mbështesë Ukrainën.
Scholz dështoi në detyrën e fundit kur ai vizitoi Brasílian në janar, duke rezultuar në një konferencë të tensionuar për shtyp në të cilën Lula tha se vendi i tij “nuk ka interes të dorëzojë municione që mund të përdoren në luftën midis Ukrainës dhe Rusisë”.
Vendet e tregtimit
Megjithatë, Gjermania mbetet një nga shtytësit kryesorë pas shtytjes për lidhje më të ngushta me Amerikën Latine. Scholz të hënën emëroi “vendet e shumta në Jugun Amerikan” në krye të listës së rajoneve me të cilat ai dëshiron që BE të sigurojë marrëveshje të reja tregtare.
Draft-marrëveshja e BE-së me bllokun Mercosur të Argjentinës, Brazilit, Paraguajit dhe Uruguait ka qenë nën negociata për gati 25 vjet dhe është një prioritet kryesor për Gjermaninë, me Berlinin që dëshiron të hapë tregun jashtëzakonisht të mbrojtur të Amerikës së Jugut. “Unë jam shumë në favor të arritjes së shpejtë të asaj që ka marrë kaq shumë kohë për të bërë përparim”, tha Scholz këtë javë.
Për këtë qëllim, presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen do të shkojë në Kili, Brazil dhe Argjentinë në javën e dytë të qershorit, thanë tre zyrtarë me njohuri për udhëtimin e saj. Turneu i saj – i planifikuar fillimisht për në prill – do të fokusohet gjithashtu si në marrëveshjen e afërt tregtare ashtu edhe në gjeosigurinë.
Tregtia dypalëshe është zyrtarisht në fokus të vizitës së tanishme njëjavore të Cleverly, si dhe në zhvillimin e bashkëpunimit Angli-Amerikane Latine për çështjet e energjisë dhe mjedisit. Por zyrtarë nga dy nga vendet që ai vizitoi thanë se Cleverly ishte gjithashtu i prirur të diskutonte qasjet e tyre përkatëse ndaj Rusisë dhe Kinës.
Si t’i qasemi Kinës mbetet ndoshta çështja më e mprehtë nga të gjitha, me Pekinin ende partnerin më të madh tregtar të Brazilit dhe Kilit.
As qeveria e krahut të majtë nuk dëshiron të përplaset me Pekinin, as të detyrohet të zgjedhë midis tregtisë me Kinën apo SHBA-në.
Zyrtari brazilian i cituar më lart tha se Brasília dëshiron të ruajë “hapësirën e vet të autonomisë” dhe se ata prisnin që Cleverly të ishte diplomatik në shkëmbimet e tij me homologun e tij brazilian, Mauro Vieira, me të cilin ai do të takohet të mërkurën.
“Briteanët po përpiqen të gjejnë ekuilibrin e duhur në marrëdhëniet e tyre me Kinën në dritën e interesave të tyre, dhe po ashtu edhe Brazili”, tha zyrtari. “Do të ishte qesharake që sekretari i jashtëm të shkonte në Brazil dhe t’i kërkonte Brazilit të tregtonte më pak me Kinën. Ai e di se kjo nuk do të ishte fillimi”.
Zyrtari kilian, megjithatë, tha se ata ishin “të zhgënjyer” që Cleverly nuk kishte ofruar më shumë për të joshur kombin e tij. “Nëse doni të konkurroni me Kinën, duhet të paguani. Duhet të sillni diçka në këmbim”, tha zyrtari. “Unë do të prisja angazhime më konkrete – por kjo nuk u pa”.
Për Evropën ka ende shumë punë për të bërë.
