Këngëtarja e famshme botërore me prejardhje nga Kosova Dua Lipa është bërë pjesë e kopertinës së revistës prestigjioze amerikane “The New York Times”.
Lajmin e ka bërë të ditur vetë Dua duke shpërndarë fotografi të cilat do të publikohen në numrin e datës 14 mars të gazetës së përditshme.
Këngëtarja 25 vjeçare shfaqet në fotografi me veshje serioze dhe elegante.
Kujtojmë se albumi i fundit i saj “Future Nostalgia” është bërë më i transmetuari për tri javë rresht në Spotify duke lënë kështu mbrapa edhe albumin e këngëtarit të famshëm amerikan The Weeknd “After Hours”.
Ka ndërruar jetë në moshën 94-vjeçare shpikësi i kasetës audio dhe pionieri i CD teknologjisë, Lou Ottens.
Ottens, që në rininë e hershme kishte dëshirë të bëhej inxhinier, filloi të punojë për Philips në vitin 1952, ndërsa tetë vite më vonë, arriti të jetë në krye të kësaj kompania. Brenda një periudhe njëvjeçare, ai dhe ekipi i tij prodhuan incizuesin e parë të audio kasetës dhe shumë shpejt arriti të shiste plot një milionë copë.
Dy vite më vonë, Ottens modifikoi magnetofonin duke e e bërë të përshtatshme dhe për audio kasetat. Ndërsa shumë vite më pas, Ottens filloi të prodhonte teknologjinë CD, për kompanitë Sony dhe Philips, duke shitur më shumë se 200 miliardë CD.
Ottens u pensionua në vitin 1986, e që atëherë ka refuzuar të marrë pjesë në zhvillimin e mëtejshëm të kësaj teknologjie, që i mundësoi miliarda njerëzve të dëgjonin muzikë.
Përqafimet me lopët janë cilësuar si një mënyrë e re relaksi përgjatë pandemisë, me amerikanët që paguajnë deri në 75 dollarë në orë për një seancë përqafimi me kafshët e fermës.
Fermat në thuajse të gjithë Amerikën po ofrojnë këtë shërbim dhe po raportojnë kërkesa të mëdha duke thënë se njerëzit ndihen shumë të vetmuar pas një viti ku kanë mbajtur distancë sociale pa pasur mundësi të përqafojnë të afërmit e tyre.
“Ju nuk mund t’i përqafoni miqtë tuaj, ju nuk mund të përqafoni nipërit tuaj. Në këtë pikë, kjo është një zgjidhje”, shprehet Suzanne Vullers, e cila zotëron Farm Horse Mountain në New York, për Washington Post për seancat e përqafimit.
Vullers dhe burri i saj ofrojnë përkëdhelje me lopët çdo vit midis majit dhe tetorit por pandemia ka rritur ndjeshëm kërkesat.
Sipas tyre, përqafimi i lopës ose fërkimi i tyre mund të jetë ‘tepër qetësues’ sepse lopët janë të mëdha dhe të ngrohta dhe kanë një rrahje zemre më të ngadaltë, ndaj dhe rritja e oksitocinës që shkaktohet mund të zvogëlojë edhe stresin.
“Përqafimi i lopës besohet se nxit pozitivitetin dhe zvogëlon stresin duke rritur oksitocinën tek njerëzit. Efektet qetësuese të përqafimit me një kafshë shtëpiake, me sa duket, theksohen kur njerëzit përqafohen me gjitarë më të mëdhenj,” raporton ajo duke theksuar se vizitat janë kryesisht nga persona që jetojnë në zona urbane.
Vullers shton se vizitorët shpesh bëhen emocionalë, veçanërisht pasi lopët shtrihen anash dhe vendosin kokën në prehër dhe se disa prej tyre pasi janë takuar me to janë kthyer në vegjetarian.
Biznesmeni Agron Uka nga Kosova ka ndërruar jetë pasi është a k s i d e n t u a r teksa ishte duke bërë ski në Bansko të Bullgarisë. Lajmi është bërë me dije nga shoqata e Gastronomëve të Kosovës.
“Pas një a k s i d e n t i të rëndë, ndërroi jetë Agron Uka. Shoqata e Gastronomëve të Kosovës në emër të anëtarëve të saj, shpreh ngushëllimet më të sinqerta familjes Uka dhe për të afërmit e saj, me rastin e humbjes së më të dashurit të tyre.
Agroni ka qenë një gastronom i suksesshëm, energjik dhe i devotshëm, duke i dhënë shije të veçantë dhe vlerë Ferizajit. Prehu në paqe Agron, të qoftë dheu i lehtë e i përjetshëm kujtimi për ty!”, thuhet në njoftim.
Për ndarjen e tij nga jeta ka reaguar dhe Komuna e Ferizajt.
“Me pikëllim morëm lajmin për ndarjen nga jeta në moshë të re të bashkëqytetarit tonë, Agron Uka. Me këtë rast, Kryetari i Komunës, Agim Aliu përmes telegramit, i shpreh ngushëllime të sinqerta familjes, miqve e të njohurve të të ndjerit”, thuhet në telegram ngushëllimin e tyre”, deklaron Komuna e Ferizajt./mv.abcnews.al
Dje (9 mars), rreth orës 14:15, në rrugën ,,Mirçe Acev“ në Tetovë, pjesëtarët e policisë të SPB Tetovë kanë p r i v u a r nga l i r i a personin me inicialet F.H. (34) nga Tetova, i cili më herët, rreth mesditës, në rrugën ,,Todor Cipovski-Merxhan“ në Tetovë, kishte k ë r c ë n u a r me jetë 57-vjeçarin SH.A. nga Tetova, njofton SPB-Tetovë.
I njëjti është ndaluar në Stacionin Policor Tetovë për sqarimin dhe dokumentimin të plotë të rastit.
When it comes to mail order relationship statistics in the USA, you need to know that the two main categories has been married and divorced. For people who are within a relationship, the married category is considerably more important, since they represent most of all cases and all romantic relationships. The single, on the other hand, occurs make up a much smaller percentage of all situations. Because the number of instances in this category can be so small , the statistics in mail purchase marriages can be quite difficult to get a handle on. Mailbox order birdes-to-be do make up a large percentage of mail buy marriages, even though. They speak for around 40% of all of the relationships that result in divorce courtroom.
When it comes to -mail purchase marriage stats from the USA, there are many main reasons why this is the circumstance. One cause is the period difference between partners. It seems like as if even more older lovers are trying internet dating services and traditional ones at the same time. Elderly couples so, who are less than 30 years old are a significant part of these types of mail purchase marriage stats from the UNITED STATES. Those who are segregated or hitched although involved can be a large percentage of these dating service partnerships.
Mail order marital life statistics from UK are a small different. In the united kingdom, there are a extremely high amount of weddings which in turn involve in least one particular foreign countrywide. This type of marriage is known as ‘clash marriage’, in fact it is easy to see why there are so many of such. If there are two people on the opposite sexual from reverse parts of the earth, then there is also a greater possibility of them having a wedding if they can’t reach the other person through some type of mail purchase service.
The united kingdom Mail Buy Brides statistics have shown that numerous of these partnerships fail for some reason or another. One of the biggest reasons is the age big difference between the lovers. There have been reports of elderly couples getting along just fine, nevertheless the younger lovely lady in the romance begins to get suspicious of her family valuations and desires out. Then your Mail Buy Brides comes and starts dating the guy. They will work well with each other and keep heading until one dies. Once that happens, it becomes a no cost for all as well as the marriage breaks down.
Another thing that can cause marriages to fail in britain is the kind of relationship that is certainly being piled up. There are many people in these email order marriage statistics that have a go at someone who might not be of the same tradition or religion as the folks in their life. It is vital for your mailbox order new bride services to perform thorough background record checks on potential partners. A few of the issues that have come up with ship https://asian-mail-order-bride.com/dating-sites/thai-darling-dating-site/ buy bride providers have been from people who are merely in that for the money.
A few of the statistics demonstrate that many with the people in these online dating services are actually single and looking for someone to share their lifestyle with. Therefore the statistics have shown that there are more mail buy marriages splitting up than ever before. -mail order partnerships offer a approach to bring a person into a foreign region that they might not otherwise consider. So it is unsurprising that the all mail order brides are doing very well in the United Kingdom. Postal mail order bride divorce stats have shown that the popularity of these solutions are increasing each year.
There are several conditions when Western men will be attracted to abroad brides. You will discover different reasons why these partnerships work out well for both the person and the woman. A partner who is established itself in his country but would like to have a foreign bride are able to use this concept to keep his life straightforward. He can marry a foreign female and keep her close to his heart. Particular number of websites offering free providers for looking potential brides who want to get married to developed men.
It is rather easy to find potential overseas wedding brides who want to marry to european men. The first thing you must do is to search for the right websites that manage this issue. You should find a bit of good website, you need to use other resources such as magazines or periodicals that deal with this matter. Foreign males are usually separated by countries; hence you can look for a woman who lives in another country to marry. In fact , a large number of foreign men prefer to marry to overseas females because they will never ensure of the weather condition and the sort of clothing that their wives wear.
You can even get support from your close friends and family if they have utilized such products before. You must contact websites like these if you want to meet up with overseas birdes-to-be. Before using such solutions you should make sure that the foreign girl fully knows the culture and customs of your fresh home country. All over the world, it is quite normal for a female to be careful. It is only when you complete wedding that this girl can get out and enjoy each of the freedom that may be given to her. Many women possibly fear that their husbands will drop them off when they understand that they can live abroad.
Many overseas women contain a good job in America or in The european countries and cannot afford to return to their house country. Your children, marriage means a temporary splitting up from their husband. Sometimes, these relationships have worked away well. This is also one reason why you will find so many abroad brides applying with marital life agencies.
Should you prefer not really to work with the services of organizations, then you can search the internet for free ukraine mail order brides offshore brides. There are plenty of websites which usually allow totally free posting of profiles of foreign brides to be. If you want to stop paying for the service, you need to use the services of internet websites that provide si for international brides. These websites are easy to get and offer a database of potential job hopefuls. The sites that let users watch free movies online of these firms enable over to choose a suitor whom matches her profile and pays the registration rate.
While seeking the website from which you will post your application, you must check the great the website of course, if they are true. Many websites give paid services to get international birdes-to-be and you can decide on a reliable business. Such organizations ensure that the foreign bride’s account is completely appropriate so that they will not waste time on applications sent by people who do not need suitable labels or profiles. You can check the track record of these businesses through the ratings available in many websites.
The best online dating service for you is probably not the best on the table. Each person has their own personal preferences in dating that will are different greatly by another person. You want to use the very best online dating site that may be most appropriate for you and meets all of your needs. If you realise a great system therefore you like the method it works, you have to know what to look for for making it workout regularly for you.
Most of the best internet dating services and programs as well screen consumer identity to make sure you that just a meet is actually who all they claim to be. This is certainly typically an extremely basic feature available on no cost dating sites, and is also also more common with most social media and matchmaking software. If you’re applying an OKCupid or other app, you will need to be sure to have your account setup to prevent impersonation. This can be carried out with an OKCupid account PIN, or having a custom account setup.
Almost all of the best online dating services offer some type of vision means of recognition, whether it be with photos, prototypes, or real names. That is an especially essential feature to protect against impersonation, since it is quite easy for someone to make a fake profile that looks exactly like anybody you happen to be looking for. Some of the best online dating sites allow users to sign up with a fake identity, which makes it simpler to check users to see if someone is actually who they claims to be. In addition , many of the finest dating services provide additional reliability options just like multi-factor authentication or photo uploading capacities.
One of the best online dating site features that may be offered by just about every service is definitely the ability to create your have profile which has a picture. A large number of services supply the option of uploading a short video recording of you to ultimately go along with the profile. You can select whether to upload a clip that has text, photos, or a mix of both, as well as the best expertise will instantly combine this pair of types of media in to one attractive, easy to navigate profile. The real draw back to employing an in-person video in the in-person account is the problems of looking at other user profiles while they are loading, and also you might not be allowed to make eye contact with a potential partner until the video can be fully jam-packed.
Online dating websites, such as OkCupid, tend to proceed the extra mile and offer their very own users the choice of connecting to members of this site through its collection of applications. These software are made up of equipment such as chat, messaging, email, and group meeting. These types of apps function seamlessly while using the rest of the OkCupid service, and allow you to stay linked with others even though you’re not on the website. These software were particularly very well received by simply younger users, and help to incorporate a unique flavor to the product.
The final category is one which is actually regarded a crossbreed of the two preceding two: live online dating services. These online dating services offer participants the ability to hook up via their phones, pcs, and the Net at large. The Best Mail Order Bride Sites 2021 Some websites also feature an “app”, that allows you to login the site while your cellphone is on vibrate. For this kind of service, the very best online dating websites will characteristic apps that exist on a standard “paid for” basis, with monthly costs going up or if you online dating encounter increases. These apps came a long way seeing that their arrival, and to get sure to locate one that works beautifully for you.
Learning just how to repair a romance is probably the most crucial skill an individual can learn. Connections are what make or break all of us and it is very easy to get emotionally installed on someone or feel that we have become deeply in love. This can be unhealthy and if you want to correct your relationship you must learn how to independent the two of you entirely. Once you have this kind of sorted away then you can start off repairing the damage and varying your partner’s frame of mind.
The best way to be able to fix a relationship is normally through learning from mistakes. Fixing your relationship is never going to become a piece of cake, when you keep for it and will be patient you are likely to achieve the results you wish. The first step in solving a relationship problem is acknowledging that you do without a doubt have a problem. People that think they are really better than their very own partner quite often end up resenting them or blaming all of them for conditions that were not all their fault. It is vital that you click here. own up to the mistakes and that you accept that there is things that you will be not good for doing.
The next thing is that you have to act. It may not always be easy to admit that you’ll be wrong and that you need help, but since you feel the partner is normally not listening to you, or that they are ignoring you then you have to say anything. You have to admit you are fed up and that you are fed up of being cared for badly. If you are open with regards to your feelings of course, if you believe you will be the root of your partner’s negative relationship challenges then you can fix relationship problems quickly.
One of the biggest issues that couples apparently face is usually that the conversation turns into mundane and monotonous. People are so used to living with each other that they receive fed up of talking and this is often the main cause of their romance complications. When this kind of starts to happen then you may start to look at your spouse as if they just do not care about you anymore. If you want to help repair your marriage problems then you have to stop and declare you value them. You have to make sure that you begin doing the things that you mentioned that you would carry out.
One of the most beneficial tips on how to repair a romance in 7 ways is to speak to your partner regarding the fact that you will be bored out of your epidermis by their home for that pet. It is not good to treat an individual like they may be not a person and that the only curiosity is in keeping a certain way of life. You can change the way you live by simply creating a better environment for your partner to live in and rectifying the problems which have been affecting your romance.
Another great idea on how to fix a relationship in several ways is the fact if your partner has let you know about an emotional interconnection that you have, carry out certainly not ignore it. You must be aware than it and you have to handle it. You will need to find out what induced the psychological connection after which you have to eliminate it so that your relationship will be strong. It will help strengthen your relationship in case you are willing to face problems head-on and are in a position to solve these people as they show up.
Aeroporti Ndërkombëtar i Tiranës (TIA) ka njoftuar se që nga data 28 mars nis fillimi i fluturimeve direkte me Aeroportin Ndërkombëtar të Dubait (DBX) dhe anasjelltas. Linja ajrore me bazë në Dubai, Flydubai, do të operojë dy herë në javë, të Enjteve dhe të Dielave, me një Boeing 737.
Në njoftimin e TIa thuhet se fluturimet do të nisen nga TIA në 13.30 të pasdites duke arritur në DXB në 21.55 të darkës, të orës lokale. Fluturimi i kthimit niset në 9.35 të mëngjesit, ora lokale, nga Dubai dhe arrin në TIA në 12.30 të drekës.
Njoftimi
Fillojnë fluturimet direkte Tiranë – Dubai më 28 Mars 2021
Aeroporti Ndërkombëtar i Tiranës (TIA) njofton fillimin e fluturimeve direkte me Aeroportin Ndërkombëtar të Dubait (DBX) dhe anasjelltas, duke filluar nga data 28 Mars 2021. Linja ajrore me bazë në Dubai, Flydubai, do të operojë dy herë në javë, të Enjteve dhe të Dielave, me një Boeing 737.
Flydubai do të jetë linja e parë me qendër në Dubai që ofron fluturime direkte në këtë itinerar.
Fluturimet do të nisen nga TIA në 13.30 të pasdites duke arritur në DXB në 21.55 të darkës, të orës lokale. Fluturimi i kthimit niset në 9.35 të mëngjesit, ora lokale, nga Dubai dhe arrin në TIA në 12.30 të drekës.
Kompania ajrore Emirates do të operojë tranzit së bashku me kompaninë Flydubai duke u ofruar udhëtarëve më shumë lidhje pa ndërprerje përmes qendrës ndërkombëtare të aviacionit të Dubait në 155 destinacione duke përfshirë Australinë, Kinën, Oqeanin Indian, Japoninë dhe Azinë Jugore.
Për orarin e plotë dhe çmimet, ju lutemi vizitoni: https://www.flydubai.com/en/plan/timetable ndërkohë që biletat janë në shitje nga 10 Mars 2021.
Qeveria në mbledhjen e sotme ka sjellë vendim që ora policore të filloj prej ditës së nesërme (10.03.2021) ora 22:00 deri në ora 05 të mëngjesitt dhe do të zgjas deri më 22 mars, kështu njoftoi kryeministri Zoran Zaev.
“Mbledhja e Qeverisë po vazhdon akoma, por vendimi për orën policore është miratuar. Ora policore do të filloj prej nesër në ora 22:00 deri në ora 05:00 të mëngjesit dhe do të zgjas deri më 22 mars, diku 12 ditë. Por do ta ndjekim këtë proces, duke pas parasysh se fillon edhe muaji i agjërimit Ramazani, vendimi ka edhe rol preventiv”, u shpreh Zaev, duke paralajmëruar edhe kontrolle më të ashpra.
Dje (8 mars), rreth orës 14:30, në rrugën regjionale Tetovë-Jazincë, në fshatin Xhepçisht, ka ndodhur një aksident trafiku në të cilin ishin përfshirë tre automjete me targa të Tetovës edhe atë: “Volkswagen Golf” e drejtuar nga 34-vjeçari V.S. nga Xhepçishti, “Citroen C4” e drejtuar nga 39-vjeçari Z.B. nga i njëjti fshat dhe një “Mercedes” i drejtuar nga 43-vjeçari A.I nga Tetova. Në këtë aksident, pasagjeri i veturës “Citroen” N.B. (65) ka pësuar lëndime të rënda trupore, kurse shoferi Z.B. dhe tre pasagjerë të tjerë të kësaj veture kanë përfunduar me lëndime trupore, të konstatuara në Spitalin Klinik të Tetovës.
Inspektimin në vendin e ngjarjes e ka kryer ekipi i Sektorit për Punë të Brendshme-Tetovë.
Pandemia ka krijuar pasiguri të forta tek konsumatorët. Qytetarët po shpenzojnë vetëm për ushqime, teksa po kursejnë për mallra dhe shërbime të tjera. Instituti i Statistikave raporton se inflacioni arriti në shkurt nivelin e 1.1%, ku krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë, rritje kanë shënuar vetëm çmimet e produkteve ushqimore, pasuar nga ato të mobilieve.
Ndërkohë që kanë rënë çmimet e veshjeve dhe shërbimeve të transportit. Shifrat e mësipërme dëshmojnë edhe për një ndryshim në sjelljen e konsumatorëve, të cilët për shkak të pandemisë tashmë i kanë fokusuar shpenzimet tek ushqimet dhe akomodimi në shtëpi, duke hequr dorë nga gjërat e tjera.
Kjo ka çuar edhe në një tkurrje të fortë të konsumit, çka ka futur në ngërç ekonominë. Kjo pasi konsumi është një ndër gjeneruesit kryesorë të rritjes ekonomike. Në janar, inflacioni zbriti në 0.4%, duke paralajmëruar rënien e ekonomisë në deflacion. Dukuri që u arrit të shmangej në shkurt, megjithëse konsumi mbetet ende anemik.
Enkel Demi thotë se burrat shqiptarë që dh u n o j n ë gratë janë legena.
Sipas tij, ne kemi një kryeministër legen, pasi dh u n o n gratë.
“Në Shqipëri burrat që dh u n o j n ë gratë, janë legena”.
Shqipëria udhëhiqet nga një kryeministër legen, sepse dh u n o n gratë.
Mjaft të kujtojmë “b r e k ë t e Violeta Manushit” dhe deri tek piruni që i nguli në v i th e ministres së tij”, thotë Enkel Demi, duke iu referuar urimeve të 8 marsit.
Një komentues ndërkohë, me ironi i përgjigjet se jo të gjitha gratë kanë fatin e Mesila Dodës, që ka një burrë si Enkeli.
Një banor 74 vjeçar i një fshati të Tetovës është dërguar me u r gj e n c ë për trajtim mjekësor në Spitalin Klinik të Tetovës, rreth orës 23:30 të mbrëmjes së kaluar, pasi kushte qenë i s u l m u a r f i z i k i sh t nga n u s j a e djalit të tij 27-vjeçare. Ai gjatë s u l m i t kishte pësuar lëndime trupore.
Po merren masa për zbardhjen dhe dokumentimin e çështjes.
Kompania “Mabetex International” në pronësi të biznesmenit dhe politikanit Behgjet Pacolli, do të jetë kompania që do ndërtojë Aeroportin e Vlorës.
Nëpërmjet një postimi në “Facebook”, Pacolli ka dhënë detaje të reja në lidhje me projektin.
Ky i fundit, ka sqaruar se në fazën e parë në periudhën 2-vjeçare do ndërtohet godina e Aeroportit dhe pista që kapin vlerën mbi 103 milionë e 500 mijë dollarë.
Ndërsa në fazën e dytë, në 4 vitet e para do të zhvillohet infrastruktura suplementare e biznesit dhe turizmit që arrijnë vlerën e investimeve me qindra miliona € . Ndër të tjera, ai thotë se ky projekt konsiderohet si investimi më i madh i ndonjë kompanie private në rajon.
“Sot është një ditë e rëndësishme për kompaninë që unë themelova gati 30 vjet më parë. Sot është një ditë e rëndësishme për Shqipërinë dhe për mijëra njerëz që do të përfitojnë nga ky investim.
Kompania “Mabetex International” ka fituar (për herë të parë në tokat shqiptare) një projekt madhështor në Shqipëri. Është një nder dhe privilegj i madh për mua dhe kompaninë time, që më në fund të ngremë flamurin e Mabetexit në tokën shqiptare. Në fakt, Mabetex International, me investimet e sajë do të ndërtojë Aeroportin e Vlorës.
Projekti i Mabetexit u zgjodh si projekti më i mirë nga të gjithë ofertuesit. Unë jam mirënjohës për të gjithë ata që punuan shumë për të fituar këtë projekt dhe gjithashtu falënderoj Qeverinë Shqiptare për veprim të drejtë për të krijuar këtë mundësi”, shkruan ndër të tjera Pacolli.
Biznesmeni Behgjet Pacolli dhe kompania e tij, Mabetex Group do të ndërtojnë aeroportin e Vlorës në bashkëpunim me kompaninë Yda Group.
Ky bashkim i dy kompanive të regjistruara në Zvicër janë shpallur më 5 mars fituese nga kompania shqiptare dhe do të investojnë një vlerë prej 104 milionë euro për ndërtimin e këtij aeroporti.
WhatsApp sfidon Zoom dhe Skype, duke bërë të disponueshme thirrjet dhe videothirrjet edhe në versionin për kompjuter, në një periudhë kur puna në shtëpi ka “lulëzuar” gjatë pandemisë.
Për momentin, videothirrjet mund të bëhen vetëm për bashkëbisedim mes dy personash.
Më anë të një postimi në rrjetet sociale, WhatsApp sqaroi: “Kohët e fundit kemi vënë re shtim të madh të numrit të thirrjeve dhe shpesh, këto thirrje kanë qenë shumë të gjata. Vetëm në 31 dhjetor janë regjistruar 1,4 miliardë telefonata zanore dhe me video. Duam që bisedat në Whatsapp t’i ngjajnë bashkëbisedimeve kokë më kokë, pavarësisht se çfarë pajisje përdorni apo ku ndodheni”.
“Në të ardhmen, do të mundësojmë edhe bashkëbisedime mes shumë personave në versionin desktop”, shtoi WhatsApp.
I dërguari i posaçëm i BE për dialogun Serbi-Kosovë, Miroslav Lajçak, theksoi në vizitën e tij në Beograd se dialogu Beograd-Prishtinë është thelbësor për të dyja palët dhe se status-quoja nuk është diçka që Evropa e mbështet. Ai vuri në dukje edhe se qeveritë nuk kanë luksin të zgjedhin prioritetet dhe se Evropa pret vazhdimin e dialogut.
Presidenti serb Aleksandar Vuçiç u shpreh se “nuk e kupton se ku është kompromisi në njohjen e ndërsjelltë të Beogradit dhe Prishtinës” dhe se “kompromisi nuk mund të jetë një deklaratë, si Gjuro do të të kërkojë ty falje, se të ka rrahur.” Ai beson se pala shqiptare nuk është e gatshme për një marrëveshje, por është i kënaqur që ajo është e gatshme për dialog.
Me këtë rast Presidenti i Serbisë promovoi edhe një frazë të re për zgjidhjen e problemit të Kosovës “asnjërit të gjithën, por për secilin mjaftueshëm”, që është një variant tjetër në temën “më shumë se autonomi, dhe më pak se pavarësi”. Prandaj edhe analistët në vijim mendojnë se presidenti i Serbisë është i gatshëm ta njohë Kosovën në një farë forme, nëse Serbia në këmbim do të marrë diçka. Duke qenë se bëhet fjalë për një proces, që nuk është transparent dhe që e mban opinionin serb në errësirë, është e vështirë të përcaktohet, se çfarë është kjo “diçka”, që Aleksandar Vuçiç do të paraqesë si fundin e një rruge, në të cilën Serbia nuk mori “gjithçka”, por mori “mjaft”.
Presioni lëviz dialogun
Në një situatë, kur Albin Kurti merret kryesisht me referendumin për bashkimin e Shqipërisë dhe Kosovës, krijohet përshtypja se dialogu mes Beogradit dhe Prishtinës nuk është për askënd prioritet. Pala shqiptare nuk tregon shumë entusiazëm për vazhdimin e dialogut, edhe Beogradi deri diku është indiferent, nëse do të vazhdojë dialogu. Prandaj Dejan Bursaç nga Instituti për Studime Politike thotë për DW se „nuk sheh që Brukseli do të jetë në gjendje të ringjallë dialogun, nëse nuk ushtrohet presion pak më i madh, e këtë presion Brukseli nuk mund ta ushtrojë pa SHBA”.
„Këtu është edhe pyetja, se si do të paraqitet Albin Kurti, i cili opinionit të brendshëm publik i paraqitet si dikush, që i kundërvihet Perëndimit, por nga ana tjetër është dikush, që për gjitçka konsultohet me SHBA-në dhe Gjermaninë”, vlerëson Bursaç.
Kur është fjala për presionin mbi Serbinë, vazhdon Bursaç, ai në një farë mënyre është tashmë i dukshëm edhe nga raporti i Parlamentit Evropian. „Ky raport ndryshon nga ato që kemi pasur rast të shohim vitet e fundit. Këto sinjale mund t‘i shohim si një formë të vogël presioni dhe dirigjimi të Beogradit drejt dijalogut me Prishtinën”, thotë Bursaç.
Parullat boshe të Vuçiçit
Retorikën e Aleksandër Vuçiçit pas takimit me Lajçakun drejtori i Institutit për Çështjet Evropiane, Naim Leo Beshiri, e sheh si një transformim interesat. „Interesant është, se si nga koncepti ‘më shumë se autonomi, më pak se pavarësi’ kemi ardhur te momenti, kur me të vërtetë flasim për modalitetet e njohjes së Kosovës. Në këtë moment qëllimi i këtij dialogu për Serbinë është vetëm se si të gjendet ndonjë model, sipas të cilit Serbia do të njohë në mënyrë implicite apo eksplicite Kosovën. Dhe mendoj se Vuçiç prej disa vitesh përpiqet të përgatisë për këtë terrenin përmes institucioneve të ndryshme, që deri tani i janë kundërvënë kësaj, si kisha, ushtria, apo Akademia serbe e Shkencave dhe Arteve (SANU)”, vëren Beshiri.
Pazari i njohjes së Kosovës
Komentin e Aleksandar Vuçiçit, që ai nuk sheh se njohja reciproke mund të jetë ndonjë kompromis, Naim Leo Beshiri e konsideron si diçka që mund të çojë në një konkluzion të gabuar: „Koncepti i njohjes reciproke sjell një lloj konfuzioni, sepse Serbia nuk ka domosdoshmërisht nevojë për njohjen e Kosovës. Kosova nga ana tjetër ka më shumë nevojë për njohjen nga Serbia. Pra kur flasim për presionet mbi Serbinë, ne flasim se si të gjendet mënyra më pak e dhimbshme që Serbia të njohë Kosovën. Vuçiç tani përqipet të marrë ndonjë avantazh ekonomik nga kjo, por duhet theksuar se edhe pa problemin e Kosovës Serbia ka shumë probleme të tjera, për shkak të të cilave nuk mund të llogarisë me sigurinë e anëtarësimit në BE”, thekson Beshiri.
Serbia në të vërtetë po përpiqet të tregtojë njohjen e Kosovës me anëtarësimin e garantuar në Bashkimin Evropian, shpjegon Beshiri dhe thekson se „Partia Progresive Serbe dhe presidenti i saj mendojnë se kjo mund t‘i lërë në pushtet për të paktën dhjetë vjet të tjera. Mendoj se kjo është një llogaritje krejtësisht e gabuar”.
Kërkohet formulimi
Jam i sigurtë se Vuçiç është i vetëdijshëm, që i gjithë ky proces po shkon drejt një lloj njohjeje të Kosovës, vëren edhe Dejan Bursaç, i cili thotë se „është e qartë se tani kërkohet formulimi, që në një farë mënyre do të paketohet dhe t‘i prezantohet opinionit serb, i cili është shumë i ndjeshëm në këtë çështje. Tani po kërkohet tekstualilsht, se si kjo marrëveshje e mundshme të paraqitet e tillë, sikur Serbia nuk është dorëzuar në gjithçka”.
„Që nga marrëveshja e Brukselit Serbia ka nëshkruar, të themi, gati 50 dokumente të ndryshme me Kosovën, të cilat kanë forcuar më tej sovranitetin e Kosovës dhe nga ana tjerër ajo nuk ka përfituar as Bashkësinë e komunave serbe. Pala serbe bën lëshime masive në këto bisedime, por në publik i prezanton si proces, në të cilin askush as nuk ka humbur dhe as nuk ka fituar ndonjë gjë të veçantë”, përfundon Dejan Bursaç.
Fshati Poroj gjendet në pjesën veriperëndimore të Maqedonisë së Veriut. Ai nga veriu kufizohet me Xhepcishtin, në perëndim me Xhermën, në jug me qytetin e Tetoves. Poroj me sipërfaqe prej 25 km² shtrihet në pjesën e poshtme të fushës së Pollogut dhe është i rrethuar nga Malin Sharr, me një lartësi mbidetare prej 460–500 m. Klima mesatare kontinentale me temperaturë mesatare vjetore reth 11,6 °C. Në Poroj jetojnë afër 3000 banorë, nga të cilët 100 % shqiptarë, – ky është një përshkrim në hyrjen e prezantimit të këtij fshati në Wikipedia, enciklopedia më e madhe online.
Si shumë fshatra të tjerë shqiptarë, edhe Poroji është shumë i pranishëm në rrjetin social, me faqe e grupe në facebook, me shumë video të publikuara në Youtube, por edhe në rrjetet e tjera sociale. Edhe numri i madh i bizneseve në këtë fshat i kushtojnë shumë rëndësi publicitetit dhe kanë faqet e tyre në facebook, kanalet e tyre në YouTube, por janë të pranishëm edhe në Instagram dhe rrjete të tjera sociale. Materialet për Porojin publikohen nga banorët e këtij fshati, të atyre që jetojnë aty, por edhe të atyre që janë shpërngulur, ose punojnë në vende të ndryshme të botës. Publikime bëhen edhe nga mediat dhe vizitorët e këtij fshati.
POROJ – Faqja Zyrtare është një faqe në facebook që është shumë aktive dhe pasqyron në kohë reale zhvillimet në këtë fshat.Aty mund të gjeni video, foto, informacione, njoftime, lajme për të tashmen dhe të kaluarën e këtij lokaliteti.Kjo faqe, gjatë javës së fundit po sensibilizon mërgimtarët që të përfshihen në regjistrimin e popullsisë në Maqedoninë e Veriut, duke publikuar lajme, por edhe video me instruksione se si ta bëjnë regjistrimin. Një hapësirë të madhe zënë aktivitetet në fshat për përmirësimin e jetës si pastrimi i borës, krasitja, pastrimi i kanaleve, ndriçimi publik dhe një sërë aksionesh të tjera. Në faqe pasqyrohen edhe aktivitetet e Bashkësisë Lokale të këtij fshati nga ngritja e ndonjë nisme e deri në realizimin e saj.
Poroj, një faqe ku gjithashtu publikohen materiale që pasqyrojnë jetën në këtë lokalitet:
Mujdin Aliu, një faqe që i kushtohet dëshmorit nga ky fshat, Mujdin Aliut:
Në Wikipedia janë këto të dhëna për lagjet (mëhallat e fshatit):
Ky fshat përbëhet prej tri lagjeve ajo Muhalla e Epërme, Muhalla e Poshtme dhe Muhalla e Teqes si dhe të 11 vëllezërive apo llagapet si; Ngumperet, Xhivget e Llatejnët, Ajvazet, Kurtet, Sinanet, Çerliet, Kukalet, ZoÇt, Mikelet (mikeli emër i krishterë që nuk haset te ortodoksët), ManÇet dhe Nurket etj. Vendemërtimet popullore janë evidente në shprehjet e tyre të përditshmërisë si; vendemërtimet në kodra-male-fusha; SHULLANI, Ledina e Shullanit, Udha e Kishës(që qendet pranë Zabelit të madh kishë e të parëve sipas dëshmive Kisha e Shën Nikollës), Udha e mullejve, Mullejni i Dukës( mulliri i Dukës që ende ka gjurmë), Udha e Xhermës, Udha e rudinave, Udha e shkrepit, Udha e kumllës, Udha e drunit të madh, Udha e Demer Agës, Udha e Ratajës,
Udha e ngusht, Gjurët e bardhë, Gjurët e aroushës, Gjurët e avllit, Gjurët e ngusht, Gjurët e hutve, Gjurishtja, Te livadhet, Gjuri i zi, Rrafsha e poshtme, Rrafsha e epërme, Ara e Endit, Ara e Jonuzit, Ara e kuÇe, Te shkrepi, Prroji i dhelpnës, Te varet uji, Zabeli i madh, Te ftofsena, Shpella e kaÇakve. Kshtejat, e sharrës, Te krepatishta, Lugji i shllejshët, Te blijt, Te mexhet, Te letheja, Hurdha e madhe, Te ledinat, Zabeli i Teqes, Te buÇket, LagaÇet, Te ÇamÇakat, Stërmolli, Çeshmja e Ametit, Te vakafi, Te hamamxhiki, Çeshmja e Seferit, Çeshmja e mënit, Çeshmja temsejës, Te biliktashi, Te drunaveci, Te hajmalia, Te tabashnejca, Përmendorja e Mujdin Aliut, Udha e shkollës, Te xhameja, Shpeja Muze e Universitetit, Sheshi i Univarsitetit, Te shkolla, Te ambullanta, Te teqja, Mullejni i vjetër e shumë e shumë të tjera.
Në vazhdim sjellim të dhëna për Porojin të publikuara nga Ismet Jonuzi-Krosi në gazetën Fakti në vitin 2003:
Rrugës rajonale rrëzë bjeshkëve të thepisura të Malit Sharr afër 5 km. larg Tetovës shtrihet fshati Poroj në lartësi mbidetare prej 500 m. me 5,2 km2, me 250 ha. tokë punuese, 22 ha. kullota dhe 155 ha. pyje që gjithsej ka 437 ha, sipërfaqe agrare. Poroji është i vendosur në formë harku në dalje të një gryke të bukur malore në të dyja anët e një përroi të madh të quajtur edhe si lum i Porojit.
Poroj është vendbanim i lashtë, në historiografi daton që nga mesjeta e saktësisht në vitin 1348 (shih më hollësisht nga autori A. Urosheviç “Sharplaninska zhupa sininiç”-Skopje, saktësisht në faqen 173 përmendet fshati Poroj me po të njëjtin emër), ndërsa në historiografinë e Perandorisë Osmane haset në vitin 1455 me 70 familje, 5 të martuar, 3 vejusha dhe me një pasuri prej 9925 akçë/, si dhe nëpër defterët si në vitin 1452/53 ka pasur 70 familje, 5 të pamartuar dhe 5 vejusha, 1467/68 me 110 familje, 5 të pamartuar dhe 7 vejusha, më 1544/45 ka pasur 18 familje, 4 të pamartuar dhe 7 vejusha si dhe për herë të parë 1 familje të fesë islame, më 1568/69 ka pasur 25 familje, 11 të pamartuar si dhe 7 familje të fesë islame.
Ky lokalitet përmendet në historiografi dhe daton që nga mesjeta e saktësisht në vitin 1348 ( shih më detajisht nga autori A. Urosheviç “Sharplaninska zhupa sininiç”-Skopje, saktësisht në faqen 173 përmendet fshati Poroj me po të njëjtin emër), /pra HIDROLEKSEMA SHQIPE- PËRR/UA, -OI m.sh.-ENJ,-ENJTË, Rrjedhë uji më e vogël se lumi, që zbret nga malet dhe derdhet në një lum a në një liqen; shtrati i kësaj rrjedhe. Përrua i rrëmbyer, Përrua i thatë, PËRRUA që ka ujë zakonisht vetëm kur bie shi, Shtrati i përroit etj, Poroj-poroj-përroj-përro,i-përrue, ku kemi të bëjmë me një asimilim regresiv vokalik o-o~ë-o, jotizim të nyjës së parme –i në j dhe me diftongim të togut zanor ue në o.
Sipas këtij mund të konstatoj se edhe fshatrat si Reçicë e Madhe dhe e Vogël rrënjën e kanë në këtë hidroleksëmë që është shqipe ngase përkon me një kalkim klasik nga PËRRUA në REçICË/, ndërsa në historiografinë e Perandorisë Osmane haset në vitin 1455 me 70 shtëpi, 5 të martuar, 3 vejusha dhe me një pasuri prej 9925 akçë. Ndërsa, në defterin nr.4 të osmanlinjve të shekullit XV përmendet në vitin 1468 me 110 familjeje.
Po ashtu edhe në rrafshin e dëshmive antropologjike hasim të shënuar në dokumentet e shekullit XV- si KOLA, b. ARBANASIT- fsh. Poroj TD 354- viti 1467/68, pra ARBANAS/ARBASH dhe ARNAUT si emër etnik për shqiptarët në mesjetë, të cilin në këtë periudhë në lakadredhat shqiptare të Maqedonisë e hasim me një përdorim shumë të shpeshtë në funksione të ndryshme ANTROPONOMIKE, PATRINOMIKE, ETNONIMIKE dhe TOPONOMIKE, pra hasen një mori emrash personalë në bashkëvajtje me emra kryefamiljarësh, te të cilët përmbahet termi etnik ARBANAS si element i parë (emri i të birit) apo i dytë (i të atit) dhe si element atributiv i përkatësisë etnike si dhe shumë e shumë patronime që përkojnë me këtë fshat. Sipas të dhënave historiografike për historinë e teqeve të anës së Tetovës, përmendet teqeja që daton nga viti 1548 që themelues i saj është Javer Baba që njihet edhe si Teqeja e Porojit gjurmët e së cilës gjenden edhe sot e kësaj diten në anën perëndimore të këtij fshati në kufi me Lagjen Drenoc apo DRUNAVEC.
Banorët e këtij fshati kanë një histori të trazuar e të bujshme si dhe përroi i tyre që u shkakton shqetësime natyrore thuajse çdo vit edhe atë disa herë, siç dihet se vërshimet e vitit 1929 kur janë shembu 10 shtëpi, por përpos përroit, kanë përjetuar edhe shumë e shumë kriza të ndryshme shoqërore, sociale, ekonomike, politike e të ngjashme. Poroji prej vitit 1996 graviton në Komunën e Xhepçishtit, ka 5 këshilltarë komunal të cilët në bashkëpunim me Bashkësinë Vendore i koordinojnë punët në interes të përbashkët, ka mbi 500 shtëpi e afër 3 mijë banorë. Kufizohet nga veriu me masivin e Malit Sharr me territoret e fshatrave Gjermë, Sutolë dhe Jeduarcë, nga perëndimi me qytetin e Tetovës dhe fshatrat Llazë (Llacë) dhe Sellcë (SELCI,SALCI… emër i lashtë ilir), nga jugu me Fushën e Pellgut (Pollogut) me fshatin Trebosh dhe nga jug-lindja me Xhepçishtin që edhe është vështirë ta dallosh kufirin mes këtij fshati me Porojin.
INFRASTRUKTURA
Fshati ka disa rrugë kryesore që lidhen me rrugën rajonale Tetovë-Ferizaj edhe pse shtrirja është më e theksuar mbi rrugën në fjalë që nga dita-ditës është duke marrë trajtën e një vendbanime me elemente bashkëkohore. Në vitin 1985 me vetëkontribut banorët e këtij fshati i kanë shtruar rrugët me bekatone ndërsa dy rrugët kryesore me asfalt, por është evidente se nuk ka të zhvilluar aspak kanalizimin edhe pse siç kuptova se janë duke hartuar projektin ideor për këtë çështje tepër të nevojshme. Uji për pije deri para një dekade i ka përmbushur disi kërkesat e porojasve, ndërsa në dekadën e fundit janë ndërtuar mbi 150 shtëpi të reja dhe kërkesat janë shtuar, por për këtë çështje jetike thonë se është siguruar ujë nga atari i fshatit. Gjermë, Mirëpo, ky ujë nuk është i lejuar për përdorim nga ministritë përkatëse edhe pse banorët e përdorin.
Banorët e këtij lokaliteti njihen si bujq të vyeshëm me produktet, kulturat dhe rendimentet e ndryshme bujqësore në Luginën e Pollogut me çfarë edhe sigurojnë ekzistencën thuajse mbi 50% e banorëve, por, si në të gjitha fshatrat rrëzë Malit Sharr edhe në Poroj blegtoria gjallëron ku aktualisht merren me blegtori tetë familje dhe kanë mbi një mijë kokë dhen. Llogaritet se secila shtëpi ka nga një në mërgim dhe atë në shtetet e ndryshme të Evropës Perëndimore, që japin kontribut të jashtëzakonshëm në shumë projekte konkrete në të mirë të vet fshatit.
Edhe pse ka mbi 4 mijë banorë kuptova se gati 40 familje marrin ndihma sociale, që dukshëm nga dita në ditë zvogëlohet numri konform ligjit të ri. Siç kuptova nga Mahi Murtezani-aktivist që më shoqëroi gjatë qëndrimit në Poroj, ky fshat ka nevoja të shumta. Ndriçimi publik nuk është në gjendje relativisht të mirë dhe se kërkojnë të sanohet. Në rrafshin e elektrifikimit ballafaqohen me mungesën e rrymës elektrike, kanë nevojë dhe kërkesat e zhvillimit teknologjik kërkojnë investime të reja dhe se kanë shpresë se edhe këtë çështja do ta kalojnë në bashkëpunim me elektrodistribucionin.
Poroji ka gjashtë shitoresh, tetë ëmbëltore, një motel-restorant “IRA” dhe disa firma me rentabilitet siç janë fabrika “Nepa pllast”, bukëpjekësi “Tushi”, fabrika e plastikës “Irfa-ronalder, Lisi, Mikeli, Suvafix, Zgjimi, Zgjimi-company, mulliri elektrik”Kokrra e artë”, pompa e benzinës “Studjesa”, qumështorja”Eko-sharr” etj. që ndihmojnë në punësimin dhe zhvillimin e gjithëmbarshëm të fshatit. Poroji ka edhe shkollën fillore tetëvjeçare të përbashkët me fshatin Xhepçisht, xhaminë e cila daton që në mesjetë, por nuk ka të dhëna të sakta, aktualisht imam është Maksut Abazi, ambulancën e shëndetësisë etj.i
FEJA, SHKOLLA DHE SHKOLLIMI
Sipas dokumenteve disponuese zyrte osmane të vitit 1875 ku përafërsisht tregohet gjendja shkollore në Tetovë për vitin 1872/73 në qytet e rrethinë kishta 7 shkolla fillore ose IPTIDAE përkatësisht SABIANE ose private për popullsinë islame ku mësimi mbahej në gjuhën e popullit shtetformues turke ose osmane si dhe 1 shkollë fillore për popullsinë e krishterë slave në gjuhën bullgare…
Tetova në fillim të shekullit XIX kishte 20.000 banorë, ndërsa në rrethinë happen më shumë shkolla fillore private ose sabiane, shtetërore ose iptidae, medrese ose shkolla fetare dhe më vonë edhe një shkollë ruzhdie ose progjimnaz (gjimnaz I ulët)…Në vitin 1875 numri I shkollave në këtë vend është po I njëjtë si në vitin shkollor 1872/73 që duhet theksuar se numri më I madh I këtyre shkollave ishte në qytetin e Tetovës, kurse nëpër fshatra haseshin rrallë ndonjë shkollë…
Në atë kohë diçka më vonë në Tetovë u hapën dhe shkolla fillore shtetëre, të cilat financoheshin nga buxheti shtetëror, shkollat e para shtetërore. Shkollat e para shtetërore u hapën në vitin 1894; shkollat shtetërore të hapura në këtë vit në Tetovë ishin;
Në lagjen “HAXHI ATIK MAHALESI”, me shpenzime vjetore 3.660 groshë;
Në lagjen “KUMLLUK MAHALESI”, me shpenzime vjetore 2.040 groshë dhe
Në lagjen “XHEDIT MAHALESI” , me shpenzime vjetore 2.640 groshë .
Po ashtu një shkollë fillore shtetërore, sipas të dhënave nga Salnameja perandorake e Arsimit për vitin 1899/1900 kishte edhe në lagjen e Teqes e quajtur “TEQE MAHALESI”, me shpenzime vjetore 7.650 groshë.
Në vitin shkollor 1895/96, shkolla të tilla në Tetovë ishin;
Në lagjen “XHEDIT MAHALESI” një shkollë fillore me 60 nxënës, ku arsimtar ishte Hafëz Hasan efendiu;
Në lagjen “XHAMI ATIK MAHALESI” një shkollë fillore me 120 nxënës, ku arsimtar ishte Hafëz Qamil efendiu;
Në lagjen “KYPRI MAHALESI”, një shkollë fillore me 40 nxënës, ku arsimtar ishte Hafëz Hasan efendiu dhe
Në lagjen “SALI ÇELEBI MAHALESI” një shkollë fillore me 150 nxënës, ku arsimtar ishte Hafëz Hysein efendiu. …
Nga mbarimi I dekadës së parafundit e nga fillimi I dekadës së fundit të shekullit XIX në Tetovë e rrethinë punonin 5 shkolla fillore shtetërore të qytetit të Tetovës, ku mësimin e në shkollat fillore shtetërore të Qytetit të Tetovës në atë periudhë mësonin afër 400 nxënës…
Në qytetin e Tetovës si dhe në fshatrat, përveç shkollave fillore shtetërore, kishte dhe një numër të madh shkollash fillore private ose sabiane për djemë e vajza, të cilat, sipas të dhënave zyrtare osmane janë;
Në lagjen “Sahat mahalesi”, pronuar nga shteti në vitin 1884/85, me shpenzime vjetore 600 groshë, që ishte shkollë fillore private;
Në lagjen “Çarshia e Poshtme”, pranuar nga shteti në vitin 1897/98, me shpenzime vjetore 500 groshë, shkollë fillore private;
Në lagjen “Gam-Gam mahalesi”, pranuar nga shteti në vitin 1882/83, me shpenzime vjetore 550 groshë, shkollë fillore private;
Në lagjen “Çarshi mahalesi”, pranuar nga shteti në vitin 1882/83, me shpenzime vjetore 200 groshë, shkollë fillore private;
Në lagjen “Sahat mahalesi”, pranuar nga shteti në vitin 1881/82, me shpenzime vjetore 1.000 groshë, shkollë fillore private;
Në lagjen “Çarshi mahalesi”, pranuar nga shteti në vitin 1889/90, me shpenzime vjetore 900 groshë, shkollë fillore private;
Në lagjen “Gam-Gam mahalesi” një shkollë fillore private për vajzat e pranuar nga shteti në vitin 1890/91, me shpenzime vjetore 850 groshë;
Në fshatin Gjermë, shkollë fillore private, pranuar nga shteti në vitin 1888/89, me shpenzime vjetore 500 groshë;
Në fshatin Poroj, shkollë fillore private, pranuar nga shteti në vitin 1887/88, me shpenzime vjetore 600 groshë;
Në fshatin Tearcë një shkollë fillore private e pranuar nga shteti në vitin 1891/92, me shpenzime vjetore 800 groshë;
Në fshatin Sllatinë një shkollë fillore private e pranuar prej shtetit në vitin 1891/92, me shpenzime vjetore 800 groshë;
Në fshatin Përshevcë një shkollë fillore private e pranuar nga shteti në vitin 1875, me shpenzime vjetore 700 groshë;
Në fshatin Nerasht, shkollë fillore private e pranuar nga shteti në vitin 1881/82, me shpenzime vjetore 800 groshë’
Në fshatin Odër, shkollë fillore private e pranuar nga shteti në vitin 1889/90, me shpenzime vjetore 600 groshë;
Në fshatin Zhelinë, shkollë fillore private e pranuar nga shteti në vitin 1877/78, me shpenzime vjetore 500 groshë;
Në fshatin Caralevë të Dërvenit, shkollë fillore private e pranuar nga shteti në vitin 1881/82, me shpenzime vjetore 500 groshë;
Në fshatin Rogle, shkollë fillore private e pranuar nga shteti në vitin 1879/80, me shpenzime vjetore 500 groshë;
Në fshatin Sallarevë, shkollë fillore private e pranuar nga shteti në vitin 1876/77, me shpenzime vjetore 1.000 groshë;
Në fshatin Çellopek, shkollë fillore private e pranuar nga shteti në vitin 1877/78, me shpenzime vjetore 600 groshë;
Në fshatin Vicë, shkollë fillore private e pranuar nga shteti në vitin 1888/89, me shpenzime vjetore 800 groshë;
Në fshatin Brodec, shkollë fillore private e pranuar nga shteti në vitin 1882/83, me shpenzime vjetore 450 groshë;
Në fshatin Veshallë, shkollë fillore private e pranuar nga shteti në vitin 1890/91, me shpenzime vjetore 500 groshë;
Në fshatin Lisec, shkollë fillore private e pranuar nga shteti në vitin 1886/87, me shpenzime vjetore 700 groshë;
Në vendin Arabati, shkollë fillore private e pranuar nga shteti në vitin 1889/90, me shpenzime vjetore 600 groshë;
Në fshatin Xhepçisht, shkollë fillore private e pranuar nga shteti në vitin 1889/90, me shpenzime vjetore 800 groshë;
Në fshatin Pirok, shkollë fillore private e pranuar nga shteti në vitin 1887/88, me shpenzime vjetore 1.000 groshë dhe
Në fshatin Urviç, shkollë fillore private e pranuar nga shteti në vitin 1884/85, me shpenzime vjetore 850 groshë.
Poroji ka xhaminë që ka luajtur rolin e vet fetar e kombëtar gjatë shekujve, ndërsa në historinë e re të popullit shqiptar njihet se në këtë fshat që është bërë sinonim i simbolit të Universitetit të Tetovës, ngase më 16 shkurt 1995 filluan ligjëratat e para akademike të UT-së dhe atë në lokalet e shkollës për mësime fetare që është në oborrin e xhamisë që sot ka një pllakë përkujtimore si dhe është e botuar një monografi “Poroji-legjendë e Universitetit”. Në këtë fshat ka ekzistuar shkollë që në vitin 1922, por sipas dëshmive faktike shkollat e para laike janë hapur në vitin 1922 në trevën tonë, ndërsa më 1925.
Në vitin 1941/43 hapen masovikisht shkollat e para në gjuhën shqipe dhe atë deri në katër klasë të fillores, në Poroj mësuesit e parë të viteve 1941/1942 kanë qenë Vangjel Daka nga Kavaja, Mufit Sinoimeri nga Elbasani, mësuesit Ibrahimi dhe Sinani nga Shkodra, mësuesja Sadete dhe mësuesi Nexhmedin nga Shkupi. Mësues të parë nga ky fshat janë Ajet Mehmeti, Nazif Kurtishi, Sulejman Sadiku dhe Jahja Sadiku. Më 1961 shkolla fillore e Porojit dhe Xhpçishtit u rrit në tetëvjeçare me mësim të obligueshëm.
Femra e parë që e kreu shkollimin e mesëm në Poroj ka qenë Nadie Nuri Hasani, kurse fakultetin e para e ka kryer Ferizate Daut Halili. Shkolla fillore “Gjergj Kastrioti-Skënderbeu” ku sot mësimin e vijojnë 1081 nxënës nga Poroji dhe Xhepçishti në 38 paralele si dhe kanë dy paralele parashkollore me 96 vogëlushë. Prej vitit 1943 deri më 1968 shkolla e ka pasur emrin “LIRIA, ndërsa me rastin e 500 vjetorit të vdekjes së Skënderbeut në vitin 1968 ia vënë emrin SKËNDERBEU serish në vitin 1981, kur pushteti atëhershëm ia ndërroi emrin në LIRIA që në vitin 1992 e deri më sot e ka emrin që i takon Gjergj Kastrioti-Skënderbeu edhe pse gjendjen e kanë të mjerueshme si objekt dhe duhet investuar. Gjithashtu në Poroj KF”Skenderbeu” i cili aktualisht nuk garon është simbol i të rinjve .Pra, sot ka mjaft të rinj e të reja me shkollë të mesme dhe me fakultete si dhe shumë studentë si në UT e gjetiu.
KRENARIA E POROJASVE
Në rrafshin e çështjes kombëtare të cilët kanë dhënë personalitete me nam gjatë historisë që porojasit nuk lejuan të asimilohen e assesi të lejojnë spastrimin etnik duke filluar nga romakët, bizantinët, sllavo-serbët, osmanlinjtë, bullgarët, Serbisë së shekullit të kaluar e deri më 2001, por sunduesit lanë eshtrat në këto treve e veçmas ne Porojin legjendar, prandaj, lavdia, krenaria, trimëria është porosi e shenjtë e të parëve që porojasit e dëshmuan se si mbrohet atdheu, gjuha e flamuri ynë kombëtar. Gjatë sundimit të Perandorisë Osmane banorët e Porojit gjithmonë kanë qenë të organizuar në forma të ndryshme duke bërë rezistencë vetëmbrojtëse që dëshmojnë njerëz me nam si bylikbash, çaush, imamë etj, ku përmendin Haxhi Osman Ali Efendiu, Nuredin Bylikbashi-MIXHA NURË, Halit Aga Kamberi Bylikbashi, Aliman Iljaz Çaushi, Sadik Kurtish Çaushi, Neim Selman Çaushi, Hasip Ahmet Çaushi, Qamil Nuhi Çaushi, Halit Bajram Çaushi, Maksut Abaz Çaushi e shumë të tjerë.
Si dhe në të gjitha luftërat tek ne në Maqedoni, Kosovë (që simbol është luftëtari i Koshares 1999 që sot ka përmendoren në qendër të fshatit Mujdin Aliu), e Shqipëri që kanë pasur me dhjetëra trima e në veçanti në luftën e vitit 2001 ku me qindra ishin luftëtarë me komandant Rexhep Dauti -LEKA, edhe pse ka 12 viktima civile të vrarë nga granatimet e ushtrisë e polocisë sllavo-maqedonase dhe tre dëshmorë të UÇK-së Nexhbedin Sulejmani, Selman Nuhiu dhe Dashmir Mustafai.
Në kujtesën kolektive jetojnë të gjalla rrëfimet prej luftës së kryengritjes së Dërvish Carës 1843, kryengritja e Manastirit, më 1912 me komandant Halim Pashë Tetovën që me mbi 4000 ushtarë çliruan Shkupin. Më 1913 në Frontin e Dervenit kanë luftuar kundër ushtrisë serbe ku prej 6000 ushtarëve ka pasur shumë nga Poroji, më 1915 në kryengritjen e Pellgut (Pollogut) e cila zgjati dy muaj, në luftën kundër ushtrisë bullgare ku me mburrje e përkujtojnë Rexhë Bajramin i njohur si axha Rexhë si dhe femrën shqiptare nga Poroji Fatime Haziri-Zendeli.
https://youtu.be/G7eGt-DORkw
Në Luftën e Dytë Botërore, kur bullgarët deshën ta pushtojnë qytetin e Tetovës, tetovarët e udhëhequr nga tribuni popullor Abaz Efendiu, i mposhtën armiqtë ku përmenden trimat e Porojit si; Havuz Neshati, Havzi Sulejmani, Mexhit Sulejmani, Berzat Jonuzi, Sheip Mehmeti, Taip Ibrahimi, Osman Dauti, Ramiz Aliu e shumë të tjerë, po ashtu edhe me serbët apo siç u thonë në Poroj KËSULËÇAMIT i kanë thyer si e kanë zakon, por u janë mirënjohës malësorëve të Gjermës tek të cilët gjatë shekujve gjithmonë kanë gjetur strehimin për fëmijët, gratë e pleqtë që është një karakteristikë e pashoqe në trevën e Pollogut e më gjerë.
https://youtu.be/3HQj6RM-57Q
Porojasit kundërshtuan dhe e luftuan me armë në dorë komunizmin serbo-maqedono-sllav gjatë Luftës së Dytë Botërore siç përmenden edhe sot si; Havuz Neshati që më pas u dënua me 18 vjet burg, Xhabir Bexheti i dënuar, Osman Fetahu i dënuar, Veli Veliu, Faik Sulejmani, Shukri Hiseni, Mustafë Asllani etj. Banorët e Porojit dhe Xhepçishtit janë njerëz të aksioneve që dinë të organizohen gjithnjë dhe në çdo çast kur e lyp interesi i kombit e i atdheut, pra nuk ka lëvizje shoqërore, luftë, formim partish, asociacionesh të ndryshme shoqërore, kulturore, politike, humanitare e fetare mos të kenë marrë pjesë porojasit dhe xhepçishtasit madje, ndër të parët në vitin 1990 kur u bë themelimi i partisë së parë pluraliste të shqiptarëve në Maqedoni ajo e PPD-së që në udhëheqjen e saj u emëruan njerëzit nga Poroji, kryetar ishte Nevzat Halili dhe sekretar Rufat Beadini, gjithashtu dekadën e kaluar u formua edhe Lidhja e Arsimtarëve Shqiptarë në këto dy fshatra edhe pse për Xhepçishtin do të shkruaj reportazh të veçantë në të ardhmen e afërt në FAFKTI.
TË DHËNAT E FAMILJEVE DHE VENDEMËRTIMET
Ky fshat përbëhet prej tri lagjeve ajo Mëhalla e Epërme, Mëhalla e Poshtme dhe Mëhalla e Teqesë si dhe të 11 vëllezërive apo llagapet si; Ngumperet, Xhivget e Llatejnët, Ajvazet, Kurtet, Sinanet, Çerliet, Kukalet, Zoçt, Mikelet (mikeli emër i krishterë që nuk haset te ortodoksët), Mançet dhe Nurket etj. Vendemërtimet popullore janë evidente në shprehjet e tyre të përditshmërisë si; vendemërtimet në kodra-male-fusha; SHULLANI, Ledina e Shullanit, Udha e Kishës(që gjendet pranë Zabelit të madh kishë e të parëve sipas dëshmive Kisha e Shën Nikollës), Udha e Mullejve, Mullejni i Dukës(mulliri i Dukës që ende ka gjurmë),
Udha e Xhermës, Udha e Rudinave, Udha e Shkrepit, Udha e Kumllës, Udha e Drunit të Madh, Udha e Demer Agës, Udha e Ratajës, Udha e Ngushtë, Gjurët e Bardhë, Gjurët e Aroushës, Gjurët e Avllit, Gjurët e Ngushtë, Gjurët e Hutve, Gjurishtja, Te Livadhet, Gjuri i Zi, Rrafsha e Poshtme, Rrafsha e Epërme, Ara e Endit, Ara e Jonuzit, Ara e Kuçe, Te Shkrepi, Prroji i Dhelpnës, Te varet Uji, Zabeli i Madh, Te Ftofsena, Shpella e Kaçakve. Kshtejat, e Sharrës, Te Krepatishta, Lugji i Shllejshët, Te Blijt, Te Mexhet, Te Letheja, Hurdha e Madhe, Te Ledinat, Zabeli i Teqes, Te Buçket, Lagaçet, Te Çamçakat, Stërmolli, Çeshmja e Ametit, Te Vakafi, Te Hamamxhiki, Çeshmja e Seferit, Çeshmja e Mënit, Çeshmja Temsejës, Te Biliktashi, Te Drunaveci, Te Hajmalia, Te Tabashnejca, Përmendorja e Mujdin Aliut, Udha e Shkollës, Te Xhameja, Shpeja Muze e Universitetit, Sheshi i Univarsitetit, Te Shkolla, Te Ambullanta, Te Teqja, Mullejni i Vjetër e shumë e shumë të tjera.
Që nga kohërat antike gratë janë përpjekur të gjejnë një ilaç universal kundër plakjes. Kjo nuk ka të bëjë vetëm me rrudhat në fytyrë. Ndërsa plakemi, pothuajse të gjitha proceset e trupit tonë dëmtohen. Ngadalësimi i shpejtësisë metabolike shpesh çon në shtim peshe. Për më tepër, rr e z i k u i prekjes nga sëmundjet, rritet ndjeshëm më kalimin e viteve.
Ju e dini që gjithçka që hamë ndikon në pamjen e jashtme dhe funksionimin e trupit. Nëse merrni ushqimet e duhura, mirëqenia juaj mund të përmirësohet. Më poshtë, ne ju kemi sjellë disa nga ushqimet që duhet t’i konsumoni në mënyrë që të ngadalësoni procesin e plakjes.
1. Peshqit me yndyrë. Salmoni dhe sardelet përmbajnë sasi të larta të acideve yndyrore omega-3, të cilt përmirësojnë shëndetin e trurit dhe parandalojnë zhvillimin e arterosklerozës. Rekomandohen dy racione peshku yndyror në javë për të zvogëluar rreziqet e problemeve të zemrës dhe goditjes në tru.
2. Boronicat. Janë të pasura me fibra, vitaminë C dhe antioksidantë. Boronicat përfshijnë kimikate të quajtura antocianina, të cilat mund të ulin dëmtimin oksidativ dhe të ngadalësojnë proceset e plakjes.
3. Vaji i ullirit. Duke qenë një përbërës thelbësor në dietën mesdhetare të shëndetshme për zemrën, vaji i ullirit mund të ulë nivelin e kolesterolit të keq, të zvogëlojë inflamacionin dhe të përmirësojë kujtesën, informon abcnews.al.
4. Arrat. Bajamet, arrat, kikirikët etj janë plot fibra, proteina dhe yndyrna të shëndetshme të pangopura, të cilat mund të parandalojnë sëmundjet kardiovaskulare, diabetin e tipit 2, demencën, madje edhe kancerin. Por mos harroni se arrat kanë shumë kalori, prandaj ia vlen të kufizoheni në një grusht në ditë.
5. Kosi. Kockat tuaja bëhen më të brishta me kalimin e viteve. Produktet e qumështit mund t’ju ndihmojnë të plotësoni nevojën e kalciumit dhe vitaminës D për të ruajtur shëndetin e kockave dhe për të ulur rreziqet e kancerit të zorrës së trashë dhe të gjirit.
6. Tërshëra. Karbohidratet komplekse jo vetëm që mund t’ju ngopin, por gjithashtu mbajnë arteriet tuaja të pastra dhe shmangin sëmundjet e zemrës, diabetin, shfaqjen e kancerit. Drithërat e plota përfaqësojnë një burim perfekt të fibrave që mund të mbështesin tretjen.
7. Avokado. Avokadoja përmban shumë yndyrna të pangopura dhe antioksidantë. Për shkak të kësaj, ato mund të mbajë arteriet tuaja pa pllakëza dhe të përmirësojë pamjen e lëkurës, informon abcnews.al.
8. Lakra Brukseli. Perimet jeshile të errëta si lakra Brukseli, brokoli dhe spinaqi janë të pasura me vitaminë C, vitaminë K, fibra dhe antioksidantë. Kjo është arsyeja pse duhet të hani këto ushqime, që të dukeni të rinj dhe të ndjeheni të shëndetshëm.
9. V e r ë e kuqe. Edhe pse a l k o o l i i tepërt është vërtet i dëmshëm për trupin tuaj, një gotë v e r ë e kuqe mund të sjellë përfitime në zemrën dhe enët e gjakut. U zbulua gjithashtu se resveratroli kimik në v e r ë mund të mbrojë qelizat e lëkurës nga dëmtimi e rrezeve ultraviolet dhe të vonojë proceset e plakjes.
10. Domatet. Ato përmbajnë një përbërës të quajtur likopen, i cili mund të zvogëlojë rreziqet e kancerit dhe të përmirësojë shëndetin e zemrës./e.b-abcnews.al
