Ballina Top Lajm “Paethon”, trupi qiellor që po çmend dhe astronomët e NASA

“Paethon”, trupi qiellor që po çmend dhe astronomët e NASA

Është e zakonshme të ngatërrosh konceptet e asteroidit, kometës dhe meteoritit, megjithëse pasi të zbulosh dallimet e tyre, është ende e vështirë t’i dallosh ato në kozmos, madje edhe për komunitetin shkencor më të përgatitur. Në universin e gjerë, gjithashtu në sistemin tonë diellor, ka miliona trupa që popullojnë hapësirën dhe në raste të caktuara, disa arrijnë të na befasojnë duke zbuluar karakteristika që mendonim se i dinim dhe rezultojnë të paparashikueshme. Ekziston një asteroid që nuk duket të jetë, të paktën në shikim të parë. Dhe ‘Phaeton’ është një objekt i çuditshëm kozmik. Për vite me radhë, besohej se ky asteroid ndonjëherë sillet si një kometë, pasi kur i afrohet Diellit tregon një gjurmë dhe ndizet. Ky zgjim ishte besuar gjithmonë se ishte rezultat i pluhurit të kometës që u shkrep prej saj nga veprimi i mbretit yll, por siç ndodh zakonisht në çdo degë të shkencës, ‘të vërtetat janë të vërteta derisa të pushojnë së qeni të vërteta’.

Në fakt, siç thotë NASA në një nga publikimet e saj të fundit, nuk është pluhur asteroidi që zakonisht shihet i reflektuar pas tij kur i afrohet Diellit, pasi asteroidët zakonisht nuk e shfaqin këtë sjellje. Kometat, të formuara nga shkëmbi dhe akulli, janë ato që formojnë shtigje, për shkak të avullimit të ujit. ‘Phaethon’, për të ngatërruar më tej astronomët, është vënë në dukje si burimi i shiut vjetor të meteorëve, megjithëse, e përsërisim, është një asteroid. Ishte në vitin 2009, falë satelitëve STEREO Mission, që bishti i ‘Phaethon’-it u vëzhgua teksa i afrohej Diellit, por ende besohej se formimi i tij ishte thjesht pluhur. Qysh në vitin 2018, vëzhgimet nga Sonda Diellore Parker treguan se ky kontrail kishte më shumë material, sesa mund të nxirrte ‘Phaethon’. Dhe këtu nisën dyshimet e para, duke treguar një element: natriumin.

Tashmë në vitin 2022, përmes sondës së Observatorit Diellor dhe Heliosferik, është konfirmuar se elementi që përbën pasimin e asteroidit është natriumi dhe jo pluhuri. Qicheng Zhang, një student i diplomuar në Institutin e Teknologjisë në Kaliforni, ka publikuar studimin që e vërteton këtë në Planetary Science Journal. Dhe ky mund të jetë çelësi për identifikimin e trupave të tjerë qiellorë, siç thotë Zhang në botimin e NASA-s: “Shumë nga këto ‘kometa’ që rrethojnë Diellin mund të mos jenë ‘kometa’ të zakonshme, por mund të jenë asteroidë shkëmborë si ‘Phaethon’, të ngrohur nga Dielli”.

@tn.lajmelokale
@tetovanews